มาลิกเจดีย์ เกาะมัตโพนตั้งอยู่ตำบลปากน้ำชุมพร อำเภอเมืองชุมพร
ประวัติความเป็นมา
มาลิกเจดีย์ เกาะมัตโพนตั้งอยู่บนเกาะขนาดเล็กเรียกว่า "เกาะมัตโพน" อยู่ห่างจากชายฝั่งตรงปากน้ำชุมพร ประมาณ ๕๐๐ เมตร ตัวเกาะวางตัวในแนวทิศเหนือ – ทิศใต้ ขนาดกว้างประมาณ ๑๐๐ เมตร ยาวประมาณ ๓๕๐เมตร มีแนวสันทรายเป็นทางยาว จากบริเวณชายฝั่งไปถึงตัวเกาะ ทำให้สามารถเดินไปยังตัวเกาะได้ เมื่อเวลาน้ำลง บนเกาะมียอดเล็ก ๆ สูงประมาณ ๑๐ – ๑๕ เมตร มีเจดีย์เล็ก ๆ อยู่บนยอดเขา ๑ องค์ ไม่ทราบประวัติความเป็นมา แต่สังเกตจากรูปแบบสถาปัตยกรรม น่าจะเป็นเจดีย์สมัยรัตนโกสินทร์ตอนต้น
รูปแบบศิลปกรรม
มาลิกเจดีย์ เกาะมัตโพนเป็นเจดีย์ฐานสี่เหลี่ยมขนาด ๓.๗๐ x ๓.๘๕ เมตร ฐานชั้นล่างเป็นฐานบัว ท้องไม้สูง เจาะเป็นช่องสี่เหลี่ยมด้านละ ๒ ช่อง คงใช้เป็นที่บรรจุอัฐิ ฐานชั้นบนเป็นฐานสิงห์กลางท้องไม้คาดด้วยลูกแก้วอกไก่ ตกแต่งลายปูนปั้นที่แข้งสิงห์เป็นรูปลายกนก แข้งสิงห์บางอันทำเป็นรูปหน้ากาฬ ฐานสิงห์นี้ย่อมุมไม้สิบสอง รับกับองค์ระฆังสี่เหลี่ยม ย่อมุมไม้สิบสองเช่นกัน ที่ท้องไม้ของฐานสิงห์ตกแต่งด้วยลายปูนปั้นรูปดอกไม้และใบไม้ บัวหงายปูนปั้นเป็นรูปลายกระจัง เส้นลวดเหนือบัวหงายเป็นรูปดอกไม้และใบไม้ ที่ท้องสิงห์ทำเป็นลายกนกรูปใบเทศ องค์ระฆังย่อมุมไม้สิบสอง ประดับลวดลายปูนปั้น เป็นรูปลายกระจังที่บัวคอเสื้อเหนือขึ้นไปเป็นบัวถลารูปแปดเหลี่ยม และบัวหงายแปดเหลี่ยมรองรับบัวกลุ่มเถา ๓ ชั้นกับปลียอด กึ่งกลางปลียอดคาดด้วยลูกแก้ว ๒ ชั้น บนสุดทำเป็นเม็ดน้ำค้าง ความสูงของเจดีย์ราว ๙.๖๐ เมตร
มาลิกเจดีย์ เกาะมัตโพนซึ่งเป็นโบราณสถาน เดิมน่าจะสร้างขึ้นเพื่อบรรจุอัฐิ อยู่ในเขตพื้นที่ใช้ประโยชน์ของกองทัพเรือ (บนยอดเขามีประภาคาร)
รูปแบบสถาปัตยกรรมน่าจะมีอายุอยู่ในราวรัชกาลที่ ๓ – ๔ สมัยรัตนโกสินทร์ตอนต้น
มาลิกเจดีย์ เกาะมัตโพนเป็นโบราณสถานที่ได้รับการประกาศขึ้นทะเบียน ในประกาศราชกิจจานุเบกษา เล่ม ๑๑๕ ตอน ๘๓ ง. เมื่อวันที่ ๒๑ กันยายน ๒๕๔๑
ความสำคัญและสภาพปัจจุบัน
สภาพปัจจุบันของมาลิกเจดีย์ เกาะมัตโพน ประชาชนที่จะขึ้นไปยังเกาะมัตโพน ต้องเดินทางโดยทางเรือ หรือต้องดูระดับน้ำ หากระดับน้ำลดลงสามารถเดินไปยังเกาะได้ แต่ถ้าหากระดับน้ำขึ้นสูงไปแล้วอาจจะติดอยู่ที่เกาะได้ ซึ่งระยะทางที่จะไปยังมาลิกเจดีย์ เกาะมัตโพน ต้องเดินลงไปจากถนนประมาณ ๑ กิโลเมตร จึงจะถึงขั้นบันไดซึ่งมีความสูงนับได้ ๙๔ ขั้น ปัจจุบันมีเจ้าหน้าที่ของกองทัพเรือเฝ้าอยู่ในบริเวณที่พักข้างล่าง เมื่อถึงวันขึ้น ๑๕ ค่ำ เดือน ๗ จะมีการจัดงานประเพณี เพื่อเป็นการทำบุญสักการะ มาลิกเจดีย์ เป็นประจำทุกปี