พระเจ้าใหญ่องค์หลวง เป็นพระพุทธรูปคู่บ้านคู่เมืองอุบลราชธานีมาตั้งแต่สมัยสร้างเมือง มีลักษณะพระพุทธรูปเป็นปางมารวิชัย ซึ่งเป็นพระพุทธรูปปางหนึ่งอยู่ในพระอิริยาบถนั่งขัดสมาธิ มีขนาดหน้าตักกว้าง 3 เมตร ในสมัยสร้างวัดหลวงเมื่อปี พ.ศ. 2324 พระปทุมวรราชสุริยวงศ์ หรือ เจ้าคำผง ได้นำช่างจากเวียงจันทน์มาสร้างพระพุทธรูปเพื่อเป็นพระประธานของวัดหลวง โดยประดิษฐานอยู่ในวิหารพระเจ้าใหญ่องค์หลวง
สำหรับวัดหลวงนั้น ตั้งอยู่ที่ตำบลในเมือง อำเภอเมือง จังหวัดอุบลราชธานี เป็นวัดแห่งแรกของเมืองอุบล สร้างโดยเจ้าพระประทุมวรราชสุริยวงศ์ (คำผง) บุตรชายของพระตา สร้างขึ้นเมื่อปี พ.ศ. 2322 หลังจากสร้างเมืองอุบลขึ้น ณ ดงอู่ผึ้ง ริมฝั่งแม่น้ำมูลแล้วจึงสร้างวัดขึ้นตามโบราณประเพณี เพื่อสืบต่ออายุพระพุทธศาสนาและเพื่อให้พระสงฆ์ที่อพยพมาจากเวียงจันทน์ได้มีที่อยู่อาศัยจำพรรษา