ตามคติความเชื่อ กล่าวกันว่าจอมปลวกเป็นที่สิงสถิตของเทวดา สิ่งศักดิ์สิทธิ์ทั้งดีและไม่ดี (แล้วแต่พื้นที่) จึงมีคติความเชื่อเกี่ยวกับจอมปลวกตามมาอีกหลายเรื่อง ซึ่งจริง ๆ แล้วเป็นโบราณอุบาย เช่น ๑. ห้ามปลูกบ้านทับหรือคร่อมจอมปลวก หรือ ณ ที่ ๆ เคยมีจอมปลวก แม้จะปราบให้เรียบ หรือเก่าแล้วก็ตาม ถือกันว่า ทำอะไรก็จะมีอุปสรรคขัดขวาง ไม่สำเร็จซึ่งเรื่องนี้เป็นโบราณอุบาย เพราะที่ดินที่เป็นจอมปลวกนั้น แม้จะขุดรังปราบให้ราบ หากพลาดไม่ได้เอาตัวนางพญาปลวกออกไป ปลวกก็จะกลับมาทำรังใหม่ แล้วจะกินไม้ที่สร้างบ้านทำให้บ้านพังได้ และอีกประการหนึ่งดินที่ปลวกทำรังความหนาแน่นของชั้นดินจะไม่มันคง ไม่แน่นนัก อาจทำให้บ้านพังภายหลังได้๒. ห้ามอุจจาระปัสสาวะรดจอมปลวก (แม้จะเป็นจอมปลวกเก่าแล้วก็ตาม) ว่าถือว่าไม่เป็นศิริมงคล อาจมีสิ่งไม่ดี ต้องลมเพลมพัดได้อันนี้ก็เป็นโบราณอุบาย เพราะจอมปลวก ชื่อก็บอกแล้วว่าเป็นรังของปลวกที่ทำเป็นจอมขึ้นไป และเป็นที่อยู่อาศัยของปลวก แม้ปลวกจะทิ้งรังไปแล้ว อาจมีแมลง มด หรือสัตว์เลื้อยคลานอื่นมาอาศัยอยู่ต่อไปได้ ถ้าไปนั่งถ่ายปัสสาวะ อุจจาระรด อาจโดนมดแมงกัดเอาได้ ลักษณะของดินปลวก เป็นดินที่ละเอียด ซึ่งเป็นดินที่เกิดจากตัวปลวกช่วยกันหามาทำรังอาศัย และนานๆ เข้าดินก็จืด ตัวปลวกก็จะละทิ้งไปเพื่อหาแหล่งทำรังใหม่ ดินจอมปลวกสามารถนำมาทำยาเป็นยาแก้ร้อนใน

เนื่องจากดินปลวกมีคุณภาพที่เย็นและจืด จึงนำมาละลายน้ำรับประทานแก้กระหายน้ำ แก้ร้อนใน หรือนำมาใช้พอกดับพิษและถอนพิษฟกบวมยังมีดินปลวกอีกชนิดหนึ่ง คือปลวกดำ ซึ่งมักจะทำรังอยู่ตามโคนกอไผ่ ฉะนั้นดินก็จะเป็นดินดำแข็งแกร่งไม่อมน้ำ ซึ่งถ้าเราเอาดินทั้งสองชนิดนี้มาผสมกับดินขุยไผ่ จะเป็นดินที่ใช้เพาะปลูกต้นไม้ได้ดีส่วนการ นอกจากการปลูกพืชแล้ว ยังสามารถนำดินจอมปลวกมาพอกไข่เพื่อทำไข่เค็มได้อีกด้วย เนื่องจากดินจอมปลวกมีเนื้อดินเป็นดินเหนียว ซึ่งมีความเหนียวไม่มากเกินไป เมื่อผสมกับน้ำ แล้วนำมาพอกไข่ สามารถเคลือบเกาะ ติดกับเปลือกไข่ได้แน่น นอกจากนี้ดินจอมปลวก ยังมีความสามารถ ในการอุ้มน้ำสูง จึงรักษาความชื้น ไว้ให้เกลือซึมผ่านเข้าไปใน เปลือกไข่ได้ดี ดินจอมปลวกที่เกิดขึ้นในบริเวณบ้านคนโบราณสามารถนำมาตีความหมายได้ดังต่อไปนี้ ๑.ทิศตะวันออก หมายถึง จะมีข้าวของ เงินทองมากมาย ๒.ทิศใต้หมายถึง จะได้กินของกำนัล ได้รับของจากผู้สูงศักดิ์๓.ทิศตะวันตก หมายถึง เรื่องหยุมหยิม จะมีเรื่องเดือดร้อน๔.ทิศตะวันตกเฉียงใต้หมายถึง จะมีความสุข มีสมบัติมาก มีคนยกย่องในทรัพย์เรา ๕.ทิศเหนือ หมายถึง จะเป็นใหญ่เป็นโตมีชื่อเสียง ๖.ทิศตะวันออกเฉียงเหนือ หมายถึง ผู้มีอำนาจ มีบารมี จะมาชื่นชอบ ๗.ทิศตะวันออกเฉียงใต้ หมายถึง ระวังไฟจะไหม้บ้าน ๘.ทิศตะวันตกเฉียงเหนือ หมายถึง มีความสุข ได้หญิงที่รู้ใจ มีทรัพย์สินและเงินทอง

ส่วนความเชื่อของมุสลิมในเรื่องของจอมปลวก (ซารางกาโกะ)ถ้ามีเนินดินที่เป็นจอมปลวกเกิดขึ้นในบริเวณบ้าน ตามความเชื่อโบราณถือว่าเป็นเรื่องโชคดีหรือเป็นเรื่องศิริมงคลจะมีโชคมีลาภ แต่ถ้าเป็นปลวกที่กัดกินเนื้อไม้ขึ้นตามบ้าน ถือว่าเป็นเรื่องอัปมงคลจะต้องทำข้าวเหนียวเพื่อขอดูอาร์ ไล่เสนียดจัญไร