นางราตรีศรีวิไล บงสิทธิพรชื่อฉายาศิลปิน“หมอลำราตรีศรีวิไล”หรือในกลุ่มลูกศิษย์ศิลปินหมอลำและหมอลำที่กำลังเรียนลำอยู่เรียกขานนามว่า “แม่ครูราตรี ศรีวิไล” ปัจจุบันอาศัยอยู่บ้านเลขที่ ๔๑/๖๐ ชุมชนหนองแวง ซอยหมู่บ้านเสรี ถนนมิตรภาพ จังหวัดขอนแก่น
.
ประวัติ:เกิดเมื่อวันที่ ๒ มกราคม ๒๔๙๕ ที่อำเภอโกสุมพิสัย จังหวัดมหาสารคาม บิดาชื่อนายเสริม มารดาชื่อนางหมุน นาห้วยทราย มีอาชีพศิลปินหมอลำกลอนและนักแต่งกลอนลำ ซึ่งบรรพบุรุษผู้เป็นต้นแบบนำพาสร้างสรรค์และสืบสาน จึงทำให้ซึมซับโดยสายเลือดของศิลปิน
การเรียนรู้และถ่ายทอดมีผู้มีความใฝ่ฝันอยากเป็นศิลปินและอยากเป็นครูหมอลำและนักแต่งกลอนลำที่มีชื่อเสียงเช่นเดียวกับพ่อ-แม่และพี่ชาย จึงมีความมานะฝึกฝนอบรม ทั้งด้านการแสดงและการแต่งกลอนลำ โดยสังเกตวิธีการเรียนรู้เนื้อหาและขั้นตอนในการแต่งกลอนลำอยู่เป็นประจำ จนสามารถแต่งกลอนลำได้ และดีขึ้น จนได้มาตรฐานของกลอนลำที่ดี โดยผ่านการตรวจสอบของพ่อ-แม่และพี่ชาย
ผลงานเป็นศิลปิน (หมอลำกลอน) ผู้มีความรู้ความสามารถมีความเชี่ยวชาญ
มีประสบการณ์ และเปิดสอนลูกศิษย์ทั้งหมอลำแบบดั้งเดิมและลำประยุกต์โดยสร้างหลักสูตรและปรับสื่อการเรียนการสอนให้ตามยุคทันสมัย มีผลงานจนเป็นที่ยอมรับของคนในชุมชนและประชาชนทั่วไป ดังนี้
๑ นักแสดงศิลปินพื้นบ้านหมอลำกลอน ลำเรื่องต่อกลอน นักร้องลูกทุ่ง ลำกลอนประยุกต์ และนักประพันธ์กลอนลำ
๒ ครูสอนหมอลำ สอนวาดฟ้อน “รำ” อีสานและสอนการประพันธ์กลอนลำ
๓ เจ้าของสำนักงาน “หมอลำราตรี ศรีวิไล”
๔ เจ้าของศูนย์การเรียนภูมิปัญญาไทยด้าน “ศิลปกรรมการแสดงพื้นบ้าน” (หมอลำ)
๕ ผู้จัดการวงหมอลำ “คณะราตรี ศรีวิไล”
๖ กรรมการในด้านการทำงานช่วยเหลือสังคมส่วนรวมให้กับหน่วยงานต่างๆ
๗ วิทยากรบรรยายและสาธิตการแสดงเกี่ยวกับ “ศิลปะการแสดงพื้นบ้าน" (หมอลำ) ให้กับหน่วยงานต่างๆ
.
รางวัลที่ได้รับ:-
เมื่อปี พ.ศ. ๒๕๑๖รับพระราชทานรางวัลพวงมาลัยดอกไม้สดจากสมเด็จพระนางเจ้ารำไพพรรณี โดยการแสดงหมอลำในงาน “จัดช่อดอกไม้” ณ ที่หอศิลป์พีระศรี
เมื่อปี พ.ศ. ๒๕๓๗รับพระราชทานรางวัลจาก“สมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาสยามบรมราชกุมารี” โดยการคัดเลือกเชิดชูเกียรติจากสำนักงานคณะกรรมการวัฒนธรรมแห่งชาติให้เป็น“ผู้มีผลงานดีเด่นทางด้านวัฒนธรรม สาขาวรรณศิลป์” (แต่งกลอนลำ)
เมื่อปีพ.ศ. ๒๕๔๑ได้รับพระราชทานรางวัลจาก “สมเด็จพระบรมโอรสาธิราชสยามบรมราชกุมาร” โดยการคัดเลือกและยกย่องเชิดชูเกียรติจาก สำนักงานคณะกรรมการเยาวชนแห่งชาติ ให้เป็น “ผู้ทำคุณประโยชน์ต่อเยาวชน สาขาสื่อมวลชน”
เมื่อปี พ.ศ. ๒๕๔๒รับเข็มเชิดชูเกียรติ จากสำนักงานคณะกรรมการการศึกษาแห่งชาติ โดยการคัดเลือกแต่งตั้งให้เป็น “ครูภูมิปัญญาไทย” (รุ่นที่ ๑)
เมื่อปี พ.ศ. ๒๕๔๓รับใบประกาศเกียรติคุณ จากสำนักงานปราบปรามยาเสพติดจังหวัดขอนแก่น โดยการคัดเลือกแต่งตั้งให้เป็น“กรรมการปราบปรามยาเสพติดประจำจังหวัดขอนแก่น”
เมื่อปี พ.ศ. ๒๕๔๖รับใบประกาศเกียรติคุณจากนายกเทศบาลนครขอนแก่น โดยการคัดเลือกแต่งตั้งจากเทศบาลนครขอนแก่นให้เป็น “ปราชญ์ชาวบ้าน” ประจำจังหวัดขอนแก่น
เมื่อปี พ.ศ. ๒๕๔๗รับโล่รางวัลเชิดชูเกียรติจาก ฯพณฯ ท่านพลเอกเปรม ติณสูลานนท์ โดยการคัดเลือกแต่งตั้งจากมหาวิทยาลัยขอนแก่น ในวาระครบรอบ ๔๐ ปี มหาวิทยาลัยขอนแก่นให้เป็น “สุดยอดศิลปินอีสาน”
เมื่อปี พ.ศ. ๒๕๔๗รับการคัดเลือกให้จัดตั้งเป็น “ศูนย์การเรียนภูมิปัญญาไทย สาขาศิลปกรรมการแสดงพื้นบ้าน” (หมอลำ) ประจำจังหวัดขอนแก่น โดยการคัดเลือกจากสำนักงานคณะกรรมการการศึกษาแห่งชาติ
เมื่อปี พ.ศ. ๒๕๕๒รับเข็มรางวัล พร้อมเกียรติบัตร “ผู้ใช้ภาษาไทยถิ่นดีเด่น” จาก รมว.กระทรวงวัฒนธรรม
เมื่อปี พ.ศ. ๒๕๕๓รับเกียรติบัตร “ผู้มีผลงานดีเด่นด้านวัฒนธรรม” จากสำนักงานวัฒนธรรมจังหวัดขอนแก่น