วันที่ ๒๐ ธันวาคม รัตนโกสินทร์ ศก ๑๑๔ พระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว และพระเจ้าน้องยาเธอกรมหมื่นวชิรญาณวโรรส ตามเสด็จพระราชดำเนินไปด้วย เสด็จออกทรงม้าพระที่นั่ง ถึงเชิงเขากลางเมือง หยุดประทับเสวยเช้าที่เชิงเขา เสวยแล้วทรงพระราชดำเนินขึ้นไปประพาสบนเขา และทรงพระดำเนินลงประพาสในถ้ำเขากลางเมืองนั้น และประทับที่ปากถ้ำ โดยทรงพระราชดำริที่จะให้มีสิ่งสำคัญ เป็นเครื่องหมายที่ระลึกถึงการเสด็จพระราชดำเนินครั้งนี้สืบไป จึงได้ทรงพระอักษรไว้ที่ปากถ้ำ คือ จ ป ร เป็นอักษรพระปราธิไธย ย่อ และเลข ๑๑๔ หมายปีที่เสด็จประพาส และทรงพระอักษรพระราชทานนามถ้ำว่า "ถ้าจอมพล" โปรดเกล้าให้ช่างศิลาตามตัวอักษร แล้วทรงฉายพระรูปที่ปากถ้ำ แล้วเสด็จประพาสตามระยะทาง เสด็จพระราชดำเนินกลับที่ประทับแรมค่ายหลวงตำบลจอมบึง