ประวัติของเรือนไทยกาดกองต้าหลังนี้ เริ่มจากเมื่อครั้งที่จีนบุญ (บุญ บุญเจริญ) หอบสัมภาระใส่เข่งไม้ไผ่สานใบเล็กเดินทางรอนแรมมาลงหลักปักฐานที่กาดกองต้า ในยุคธุรกิจทำไม้เฟื่องฟู และได้สะสมทุนจนมั่งคั่งกระทั่งสามารถสร้างอาคารพาณิชย์ที่มีลวดลายฉลุสวย งาม ติดกับอาคารฟองหลี ในปี พ.ศ. ๒๔๕๖ โดยเปิดเป็นร้านขายของใช้หลายอย่าง ทั้งสินค้าของไทยและสินค้าจากจีน พม่า และทางยุโรป โดยเฉพาะจากอังกฤษ จีนบุญแต่ง งานกับนางหมู หญิงชาวพื้นถิ่นลำปาง มีลูกรวม ๗ คน หนึ่งในทายาทของท่านได้สมรสกับขุนอุทานคดี ส่วนทายาทคนสุดท้อง คือ ทนายน้อม สุวสิน ต้นสกุลสุวสิน อดีตนายกเทศมนตรีเมืองลำปาง ต่อมาคุณบุญมา ซึ่งมีศักดิ์เป็นหลาน ได้รื้อถอนอาคารดังกล่าวลงในปี พ.ศ. ๒๕๒๐ ด้วยเหตุชำรุดตามกาลเวลา แต่ก็ได้นำส่วนประดับของอาคารไม้เก่าทั้งหมดมาก่อสร้างใหม่เป็นเรือนไทยทรง ล้านนาประยุกต์อย่างสวยงาม ๓๒ ปีแห่งความสง่างาม บัดนี้งานไม้ที่มีอายุเกือบ ๑ ศตวรรษได้รับการอนุรักษ์เชิงสงวนรักษาใหม่อีกครั้งหนึ่ง โดยมูลนิธินิยม ปัทมะเสวี ซึ่งยังคงรักษากลิ่นอายความเก่าแก่และเปี่ยมเอกลักษณ์ไว้อย่างครบถ้วนในฐานะ ที่เคยได้รับรางวัลสถาปัตยกรรมดีเด่น ประจำปี ๒๕๕๐ ประเภทอาคารอนุรักษ์สถาปัตยกรรมล้านนา โดยกรรมาธิการสถาปนิกสยามล้านนา เพื่อเปิดเป็นหอศิลป์ลำปาง มูลนิธินิยม ปัทมะเสวี ในเดือนมกราคม พ.ศ. ๒๕๕๓ ให้คนลำปางได้เสพงานศิลป์ อิ่มอารมณ์ในย่านตลาดจีน ภายนอกที่มองเห็นเป็นเรือนไทยงามโดดเด่นนี้ ก้าวผ่านเข้าไปด้านในจะพบว่า
หอศิลป์ลำปางเปิดกว้างสำหรับการแลกเปลี่ยนเรียนรู้ของผู้สนใจงานศิลปะทุก สาขา โดยไม่จำกัดวัย ไม่จำกัดเพศ ไม่จำกัดคุณวุฒิใด ๆ เป็นสถานที่แสดงออกทางความคิดริเริ่มสร้างสรรค์ในเชิงศิลป์สำหรับศิลปิน นักเรียน และนักศึกษา ได้มีพื้นที่แสดงผลงานที่ต้องการจะถ่ายทอดความรู้ความชำนาญไปยังเยาวชน หรือผู้สนใจ นำไปต่อยอดให้กว้างขวางเป็นประโยชน์ต่อไป ที่สำคัญ ยังเป็นศูนย์รวมงานศิลปะชิ้นเยี่ยมของล้านนาที่หาโอกาสชมได้ไม่ง่ายนัก หาก จะมีพื้นที่เล็ก ๆ สักแห่งหนึ่งที่จะบ่มเพาะความละมุนละไมให้เกิดขึ้นในจิตใจใครสักคน หอศิลป์ลำปางก็อาจสามารถทำหน้าที่นั้นได้อย่างเหมาะสม
หอศิลป์ลำปาง มูลนิธินิยม ปัทมะเสวี โทรศัพท์ ๐ ๕๔๒๓ ๐๖๕๑ วันศุกร์ เปิดเวลา ๑๓.๐๐-๑๘.๐๐ นาฬิกา วันเสาร์-อาทิตย์ เปิดเวลา ๑๓.๐๐-๒๑.๐๐ นาฬิกา
รางวัลที่ได้รับการยกย่อง
รางวัลสถาปัตยกรรมดีเด่น ประจำปี ๒๕๕๐ ประเภทอาคารอนุรักษ์สถาปัตยกรรมล้านนา โดยกรรมาธิการสถาปนิกสยามล้านนา
ที่มารูปภาพ http://www.lampangphotoclub.com