ตราประจำจังหวัดราชบุรีเดิมเป็นอาร์ม (Arm) วงกลม ใช้สัญลักษณ์รูปน้ำหลากทุ่งมีภูเขาเป็นฉากหลังล้อมรอบด้วยวงกลมใหญ่ ส่วนบนท้องฟ้าเหนือภูเขานั้นมีตราครุฑซึ่งใช้เป็นตราแผ่นดินและเครื่องหมายของทางราชการกำกับด้วยข้อความว่า “จังหวัดราชบุรี” ที่ตอนล่างในกรอบอาร์มหมายถึงเขางู อันเป็นสถานที่สำคัญและรู้จักกันอย่างแพร่หลายทั้งในหมู่ชาวราชบุรีและจังหวัดใกล้เคียง

ตราดังกล่าวเริ่มปรากฏใช้ครั้งแรกเมื่อปี 2500 สันนิษฐานว่าอาจจะเป็นคราวเดียวกับที่กระทรวงศึกษาธิการได้ฟื้นฟูกิจการลูกเสือแห่งชาติโดยขอความร่วมมือให้แต่ละจังหวัดทำสัญลักษณ์ขึ้น เพื่อใช้เป็นเครื่องหมายสำหรับติดผ้าพันคอแสดงภูมิลำเนาของกองลูกเสือซึ่งตั้งอยู่ในจังหวัดนั้น ๆและได้ใช้สัญลักษณ์ “เขางู” เป็นตราประจำจังหวัดตั้งแต่นั้นมา จนกระทั่งถึงปีพุทธศักราช 2509 จึงเห็นว่า เขางูนั้นสื่อความหมายไปในทางของโบราณสถาน มิได้มีความหมายเกี่ยวพันกับชื่อของจังหวัดว่า “ราชบุรี” (ภาษาบาลี ราช + ปุร หมายถึงเมืองแห่งพระราชา) แต่ประการใด จึงเป็นการสมควรที่จะได้กำหนดสัญลักษณ์ขึ้นใหม่เพื่อใช้เป็นตราประจำจังหวัดแทนตราเดิมที่ใช้อยู่ โดยได้มีหนังสือแจ้งความประสงค์ไปยังกรมการปกครองขอให้กรมศิลปากรพิจารณาออกแบบใหม่ต่อไป

สำหรับตราดวงใหม่นั้น ทางกรมศิลปากรได้มอบหมายให้งานศิลปประยุกต์ กองหัถตศิลป โดยนายพินิจ สุวรรณะบุณย์ เป็นผู้คิดค้นออกแบบ ลักษณะของดวงตราเป็นอาร์มวงกลมใช้สัญลักษณ์รูปเครื่องราชกะภัณฑ์ของพระมหากษัตริย์ 2 สิ่งคือ พระแสงขรรค์ชัยศรีประดิษฐานอยู่บนบันไดแก้ว และฉลองพระบาทคู่ประดิษฐานอยู่บนพานทอง ขอบอาร์มเป็นลายช่อกนกประกอบพื้นช่องไฟ ใช้สีตามความเหมาะสมสวยงามด้านองค์ประกอบทางศิลปะทั้งนี้ได้แนวความคิดมาจากหลักฐาน “รูปฉลองพระบาทคู่ประดิษฐานอยู่บนพานทอง” ที่ปรากฏบนผืนธงซึ่งพระบาทสมเด็จพระมงกุฎเกล้าเจ้าอยู่หัว ได้ทรงพระราชทานให้แก่กองเสือป่ามณฑลราชบุรี เมื่อวันที่ 22 กุมภาพันธ์ พุทธศักราช 2467 จังหวัดราชบุรีโดยสภาจังหวัดได้มีมติเห็นชอบและอนุมัติให้ใช้ตราสัญลักษณ์ใหม่นี้เป็นตราประจำจังหวัดเมื่อวันที 9 มิถุนายน พุทธศักราช 2509เป็นต้นมาตราบจนปัจจุบัน