สว่าน คือเครื่องมือชนิดหนึ่ง ใช้สำหรับเจาะรูบนวัสดุหลายประเภท เป็นเครื่องมือที่ใช้บ่อยในงานไม้และงานโลหะประกอบด้วยส่วนสำคัญคือดอกสว่านที่หมุนได้ซึ่งดอกสว่านจะยึดอยู่กับเดือยด้านหนึ่งของสว่าน ปลายดอกสว่านจะทำงานเป็นตัวตัดเจาะวัสดุ กำจัดเศษวัสดุระหว่างการเจาะ (เช่น ขี้เลื่อย)

สว่านมือ ใช้สำหรับเจาะรูขนาดเล็กของไม้ โลหะ หนัง และพลาสติค สว่านมือมีลักษณะคล้ายเครื่องตีไข่ มีด้ามขนาดใหญ่อยู่ด้านบน และมีปุ่มหมุนขนาดเล็กบนข้อเหวี่ยงซึ่งติดอยู่กับเกียร์ และมีปุ่มจับอีกอันหนึ่งอยู่กับตัวก้านหลัก สว่านมือเป็นเครื่องมือช่างที่มีความแม่นยำสูงมาก และควบคุมง่าย เหมาะสำหรับงานที่มีความประณีต และเป็นที่ชื่นชอบสำหรับช่างมากกว่าสว่านไฟฟ้า

สว่านที่ใช้เจาะมีรูปร่างต่าง ๆ กัน แล้วแต่ชนิดของงานที่ใช้

สว่านข้อเสือ ช่างไม้นิยมใช้สว่านเจาะรูปช่วยในการทำรูเดือย ส่วนประกอบของสว่านชนิดนี้มี

3ส่วน คือ ส่วนหัว ส่วนมือจับ และที่ปรับดอกสว่าน การใช้งานจะหมุนตามเข็มนาฬิกา เพื่อยึดให้แน่น แต่ถ้าจะคลายต้องหมุนไปทางซ้าย สามารถใช้งานได้ทั้งแนวราบและแนวตั้ง

- สว่านมือ หรือสว่านเจาะนำ การเจาะรูชิ้นงานจะเจาะให้เล็กกว่า ¼” สามารถเจาะได้ทั้งงานเหล็กและงานไม้ ลักษณะแตกต่างกับสว่านข้อเสือ ส่วนที่ใช้หมุนดอกสว่านเพื่อยึดชิ้นงานจะใช้ส่วนที่เรียกว่า Crank ถ้าใส่ดอกสว่านไม่ดี ดอกสว่านจะหักง่าย สว่านมือสามารถเจาะได้ทั้งแนวราบและแนวตั้ง

อุปกรณ์ที่ใช้ควบคู่กันกับสว่าน ที่มีความสำคัญในการเจาะรูที่จะขาดเสียไม่ได้ นั่นก็คือ“ดอกสว่าน” คือ 1” ดอกสว่านเจาะ 2. ดอกสว่านขยายหัว 3. ดอกสว่านรูลึก 4. ดอกสว่านเฉพาะงาน 5. ดอกสว่านอัตโนมัติ

เครื่องมืองานช่างไม้ที่ดีควรจะต้องพร้อมที่จะใช้งาน ไม่ว่าจะเรื่องความคม การประกอบหรือการใช้ สิ่งหนึ่งที่ต้องให้ความสำคัญเป็นอย่างยิ่งก็คือ ความคมของเครื่องมือ ซึ่งจะส่งผลให้งานออกมาได้ผลดีตามไปด้วย การแต่งคมเครื่องมือในงานไม้ที่สำคัญ ๆ ได้แก่ การลับฟันเลื่อย การใบกล สิ่ว และดอกสว่าน

การลับคมดอกสว่าน เพื่อให้ดอกสว่านที่ใช้เจาะรูไม้มีความคม และเจาะรูไม้เพื่อทำงานได้ง่าย

มีวิธีการปฏิบัติดังนี้คือ ต้องหาที่มั่นคงแข็งแรง เช่น โต๊ะทำงาน แล้ววางดอกสว่านบนโต๊ะ จับยึดให้แน่น นำตะไบแต่งคมมาแต่งคมดอกสว่านทีละซี่ ไปเรื่อย ๆ โดยถ้าวางกับไม้ที่แข็งแรงให้กดตะไบลง แต่ถ้าวางบนโต๊ะให้ทำมุมเงยกับโต๊ะแล้วจึงใช้ตะไบแต่งคม จนครบทุกซี่ ตรวจสอบความคม

ปัจจุบันในอำเภอคลองเขื่อน ประชาชนส่วนใหญ่หันไปใช้สว่านไฟฟ้า เพราะสะดวกไม่ต้องออกแรงมาก แต่ยังมีบุคคลที่ยังใช้สว่านมือทำงานไม้อยู่ คือ ลุงประสิทธิ์ โชคสวัสดิ์ ช่างต่อเรือในอำเภอ เมื่อทำการต่อเรือจะใช้สว่านมือเจาะไม้กระดาน ลุงประสิทธิ์บอกว่า ใช้ง่าย คล่องมือและสามารถบังคับทิศทางการเจาะได้ดีกว่าสว่านไฟฟ้า ที่เมื่อเวลาใช้แล้วจะบังคับทิศทางได้ค่อนข้างยาก