ชื่อ แหล่งโบราณคดีบ้านวังหาด อายุ มีอายุระหว่าง 2,500-3,000 ปี ที่อยู่แหล่งที่ตั้ง ตั้งอยู่ที่หมู่ที่ 2 บ้านวังหาด ตำบลตลิ่งชัน อำเภอบ้านด่านลานหอย จังหวัดสุโขทัย สถานภาพของสถานที่ เป็นพื้นที่ป่า ซึ่งเป็นพื้นที่เขตอนุรักษ์ฯ ห่างจากบ้านวังหาดประมาณ กิโลเมตร เป็นที่พื้นที่ป่ากว้าง การเดินทางต้องเดินด้วนเท้าในการเข้าถึงเขตที่ขุดพบวัตถุโบราณ เป็นร่องรอยการขุดพบและเศษวัตถุโบราณ พื้นที่ดังกล่าวบางส่วนยังไม่มีการขุดเนื่องการอนุรักษ์โดยชาวบ้านวังหาดและผู้นำชุมชนเพราะเกรงว่าจะทำลายแหล่งวัตถุโบราณ เนื่องจากไม่มีความรู้ ปัจจุบันยังไม่มีการสำรวจอย่างชัดเจนจากหน่วยงานต่างๆ แต่การลักลอบขุดค้นหาโบราณวัตถุโบราณอันมีค่ายังมีเป็นประจำทุกปี ซึ่งเป็นปัญหาหนักกับชาวบ้านและผู้นำชุมชน ผู้ต้องการอรุรักษ์ในบ้านวังหาด ความสำคัญในอดีต หลักฐานทางโบราณคดีที่สำคัญที่พบ 1.โครงกระดูกมนุษย์ ตุ้มหูทองคำที่พบในหลุมฝังศพ 2.เครื่องมือเครื่องใช้ ประกอบด้วย กำไลสำริด กระพวนสำริด ลูกปัดหินสีน้ำเงิน เหลือง ขาวใส แดง เขียวอ่อน ลูกปัดชุบทอง เครื่องปั้นดินเผา และเครื่องใช้ที่ทำด้วยเหล็กมีหอก มีด และสกัด 3.เตาถลุงเหล็ก วัตถุโบราณบางอย่างผุกร่อนไปตามกลาเวลามีให้เห็นเพียงร่องรอยที่ติดกับดินและหินซึ่งเคลือบเอาไว้ บางอย่างยังคงมีให้เห็นโดยไม่มีการสึกกร่อนแต่อย่างใดถึงแม้จะผ่านกาลเวลามานาน สภาพทางภูมิศาสตร์ พื้นที่พบเป็นเนินอยู่ใกล้กับห้วยแม่ลำพัน อยู่บริเวณวังหาด และตลิ่งชัน สภาพทางเศรษฐกิจและสังคม เป็นชุมชนก่อนก่อนประวัติศาสตร์ ลักษณะเด่นทางวัฒนธรรม ขุดพบหลักฐานทางประวัติศาสตร์ในยุคก่อนประวัติศาสตร์ ประวัติความเป็นมา ในครั้งแรกที่มีการขุดค้นพบ คือการออกหาของป่าของชาวบ้านและขุดพบวัตถุโบราณหลายอย่างทำให้เกิดการแตกตื่นเข้าขุดวัตถุโบราณที่มีค่าหลายอย่างเป็นบริเวณกว่างกระจัดกระจายในป่าบ้านวังหาด ซึ่งเข้าใจว่าเคยเป็นที่อยู่อาศัยของคนโบราณ ตามหนังสือของดีเมืองบ้านด่าน ชุดที่ 1 เอกสารอันดับที่ 1/2541 หน้าที่ 7 ของสำนักงานประถมศึกษาอำเภอบ้านด่านลานหอย ได้เขียนถึงเรื่องนี้ว่า “ได้มีการขุดพบหลักฐานทางประวัติศาสตร์ในยุคก่อนประวัติศาสตร์ ในปี พ.ศ. 2538 ที่บริเวณวังหาด และตลิ่งชัน และพื้นที่พบเป็นเนินอยู่ใกล้กับห้วยแม่ลำพัน เครื่องมือเครื่องใช้ที่พบประกอบด้วย กำไลสำริด กระพวนสำริด ลูกปัดหินสีน้ำเงิน เหลือง ขาวใส แดง เขียวอ่อน ลูกปัดชุบทอง เครื่องปั้นดินเผา และเครื่องใช้ที่ทำด้วยเหล็กมีหอก มีด และสกัด จากมุมมองและความเรื่องแคว้นสุโขทัยของ อมรรัตน์ หมุดทอง ได้เขียนผลการสันนิษฐานของ ดร.ธิดา สาระยา แห่งมหาวิทยาลัยศิลปากร เรื่องการขุดพบหลักฐานโบราณคดีที่บ้านวังหาด จังหวัดสุโขทัย มีอายุระหว่าง 2,500-3,000 ปี ที่สะท้อนถึงการเคลื่อนย้ายชุมชนและความเชื่อมโยงกันระหว่างแหล่งโบราณคดี 3 แหล่งที่เกี่ยวเนื่องกัน คือ บ้านวังหาด อ.บ้านด่านลานหอย วัดชมชื่น อ.ศรีสัชนาลัย และปูลา อ.คีรีมาศ ซึ่งเป็นแหล่งทางสังคมของคนในชุมชนก่อนที่จะมีการก่อตั้งนครรัฐสุโขทัย”