ชื่อสถานที่ พิพิธภัณฑ์โบราณคดีบ้านวังหาด
สถานที่ตั้ง ตั้งอยู่ภายในบริเวณวัดวังหาด หมู่ที่ 2 บ้านวังหาด ตำบลตลิ่งชัน อำเภอบ้านด่านลานหอย จังหวัดสุโขทัย รหัสไปรษณีย์ 64140 โทรศัพท์ 0806811242
ประวัติความเป็นมา ตำนานที่เกี่ยวข้อง นายสิงห์ วุฒิชมภู และชาวบ้านวังหาด ได้ร่วมกลุ่มกีร่วมที่จะทำการอนุรักษณ์วัตถุโบราณที่พบในชุมชน โดยระยะแรกก็เริ่มมีการสะสมวัตถุโบราณต่างเริ่มมากขึ้น ก็ได้ติดต่อไปที่กรมศิลปากร โดยกรมศิลปากรได้อบรมเรื่องการจดทะเบียนวัตถุโบราณต่างๆให้กับชาวบ้านและเป็นพี่เลี้ยงให้เรื่อยมาแต่มิได้มีการขึ้นทะเบียนใดๆ ส่วนเรื่องอาคารก็ได้งบจากอบต.มาก่อสร้าง และงานกระเบื้อง งานเหล็กดัดก็ปรึกษาเจ้าอาวาสวัดวังหาด ท่านก็ช่วยจัดงานทอดกฐิน เพื่อเอาเงินมาต่อเติมงานดังกล่าว
ทางกลุ่มก็มีการจัดกิจกรรม โดยให้เด็กๆ หรือนักเรียนในชุมชนเข้าร่วมกิจกรรม โดยออกพื้นที่ไปเก็บวัตถุโบราณต่างๆ เพื่อปลูกฝังการอนุรักษ์วัตถุโบราณที่อยู่ในชุมชน ส่วนเรื่องค่าใช้จ่ายก็มีส่วนตัว กลุ่ม และเจ้าอาวาสก็ช่วย เช่นค่าน้ำมัน ค่าน้ำ น้ำแข็ง เป็นต้น และได้ดำเนินกิจกรรมนี้มานานกว่า 20 ปี โดยทำมาตลอด
ปัจจุบันองค์การบริหารส่วนจังหวัดสุโขทัยได้จัดสรรงบประมาณปี ๒๕๕๐ สร้างพิพิธภัณฑ์บ้านวังหาด เพื่อเป็นที่เก็บรวบรวมโบราณวัตถุอันสูงค่า ภายใต้การบริหารจัดการของคณะกรรมการที่มาจากชุมชน
ความสำคัญ พิพิธภัณฑ์ชุมชนบ้านวังหาด เป็นแหล่งเรียนรู้วัตถุโบราณยุคก่อนประวัติศาสตร์ สมัยหินและโลหะที่ขุดค้นพบในพื้นที่บ้านวังหาดเช่น ลูกปัดหรือ หม้อดิน ตลอดจนอาวุธที่ทำมาจากโลหะ
หลักฐานทางโบราณคดีที่สำคัญที่พบ
1.โครงกระดูกมนุษย์ ตุ้มหูทองคำที่พบในหลุมฝังศพ
2.เครื่องมือเครื่องใช้ ประกอบด้วย กำไลสำริด กระพวนสำริด ลูกปัดหินสีน้ำเงิน เหลือง ขาวใส แดง เขียวอ่อน ลูกปัดชุบทอง เครื่องปั้นดินเผา
โดยนำมาเก็บรักษาไว้ ณ พิพิธภัณฑ์ชุมชนบ้านวังหาด เพื่อให้นักวิชาการได้ศึกษาค้นคว้า พร้อมทั้งเปิดให้ชุมชนได้ชมเพื่อให้เกิดความหวงแหน ในสมบัติของชาติ และนอกจากนี้ยังเปิดโอกาสให้ประชาชนทั่วไป และนักเรียนนักศึกษา ค้นคว้าศึกษาหาความรู้ยุคก่อนประวัติศาสตร์เช่น ยุคหินต่างๆ
เปิดให้ผู้สนใจ ประชาชน นักเรียน นักศึกษา ได้ศึกษา ค้นคว้า เห็นคุณค่าและร่วมกันอนุรักษ์สืบไป