ชื่อ พระพิฆเนศ (วัดท่าเกษม) ความหมาย คำจำกัดความ นิยาม ประวัติ ตำนาน ความเป็นมา รูปหล่อพระพิฆเนศวร อยู่ภายในวัดท่าเกษม ตำบลเมืองบางยม อำเภอสวรรคโลก จังหวัดสุโขทัย เป็นรูปหล่อสำริดสีน้ำตาลทองทรงเครื่อง นั่งบนฐานบัวคว่ำ พิฆเนศวร หรือพระพิฆเนศวร เป็นโอรสของพระอิศวรและพระอุมาเทวี มีรูปกายเป็นมนุษย์ มีเศียรเป็นช้าง ทุกคนเคารพนับถือท่านในฐานะที่ท่านเป็น "วิฆเนศ" นั่นคือ เจ้า (อิศ) แห่งอุปสรรค (วิฆณ) เพราะเจ้าแห่งอุปสรรค ที่สามารถปลดปล่อยอุปสรรคได้ และอีกความหมายถึง ท่านเป็นเทพเจ้าแห่งความสำเร็จในทุกศาสตร์สรรพสิ่งหรือเทพเจ้าแห่งการเริ่ม ต้นใหม่ทั้งปวง เมื่อพิจารณาความหมายในทางสัญญะ รูปกายที่อ้วนพีนั้นมีความหมายว่า ความอุดมสมบูรณ์ เศียรที่เป็นช้างมีความหมาย หมายถึงผู้มีปัญญามาก ตาที่เล็กคือ สามารถมอง แยกแยะสิ่งถูกผิด หูและจมูกที่ใหญ่หมายถึง มีสัมผัสพิจารณา ที่ดีเลิศ พระพิฆเนศวรมี หนู เป็นสหาย (บางท่านเข้าใจผิดคิดว่าเป็นพาหนะ) ซึ่งอาจเปรียบได้กับความคิด ที่พุ่งพล่าน รวดเร็ว ดังนั้น มนุษย์จึงต้องมีปัญญากำกับเป็นดั่งเจ้านายในใจตน ลักษณะของพระพิฆเนศวรมีรูปกายเป็นมนุษย์เพศชายอ้วนเตี้ย ท้องพลุ้ย มีเศียรเป็นช้าง มีงาข้างเดียว (ถูกขวาน ปรศุรามหักเสียงา) สีกายสีแดง (บางแห่งว่าผิวเหลือง นุ่งห่มแดง) มีสี่กร พระหัตถ์หน้าขวาถืองาช้าง พระหัตถ์ซ้ายถือขันน้ำมนต์ เป็นกะโหลกศีรษะมนุษย์ พระหัตถ์หลังขวาถือ ตรี พระหัตถ์ซ้ายถือบาศ (บ่วง) หนู นับเป็นสหายของพระพิฆเนศวร ไม่ใช่เป็นพาหนะ สาระสำคัญวัตถุประสงค์ เป็นรูปหล่อที่ทางวัดจัดทำเพื่อให้ประชาชนทั่วไปได้กราบไหว้และขอพรสิ่งที่ต้องการ กลุ่มคนที่เชื่อ ประชาชนทั่วไป โอกาส ฤดูกาล เวลา สถานที่ สามารถกราบไหว้ได้ทุกวัน รูปแบบความเชื่อ ลักษณะการแสดงออกและรูปแบบกระบวนการพิธีกรรม - รูปเคารพ สิ่งที่นับถือในความเชื่อและการประกอบพิธีกรรม เป็นรูปหล่อสำริดสีน้ำตาลทองทรงเครื่อง นั่งบนฐานบัวคว่ำ อยู่ภายในศาลา วัสดุ อุปกรณ์ เครื่องมือ เครื่องบูชา เครื่องสังเวยในพิธีกรรม ดอกไม้ ธูป เทียน ตำรา มนต์ อุปเท่ห์ - สำนัก เจ้าสำนัก เจ้าพิธี สาวก สานุศิษย์ - การเรียนรู้ การฝึกหัด การถ่ายทอด การสืบทอด -