พระศรีอริยเมตไตรย์ ที่ตั้ง ภายในวิหารพระศรีอาริย์ วัดไลย์ ตำบลเขาสมอคอน อำเภอท่าวุ้ง จังหวัดลพบุรี ประวัติความเป็นมา พระศรีอาพระศรีอริยเมตไตร หรือพระศรีอาริย์ เป็นปูชนียวัตถุสำคัญของวัดไลย์ จังหวัดลพบุรี สันนิษฐานว่าสร้างขึ้นตั้งแต่แรกตั้งกรุงศรีอยุธยา หรือในสมัยสุโขทัย ส่วนรูป หล่อพระศรีอาริย์ที่ปรากฏอยู่ทุกวันนี้ เป็นรูปสร้างใหม่ขึ้นในสมัยรัชกาลที่ 5 เนื่องจากเกิดไฟป่าไหม้พระวิหาร รูปพระศรีอาริย์ชำรุดมาก พระบาทสมเด็จพระ จุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว โปรดให้ส่งมายังกรุงเทพฯ เพื่อให้พระเจ้าวรวงศ์เธอ พระ องค์เจ้าประดิษฐวรการทรงซ่อมสร้างขึ้นใหม่ ส่วนรูปเดิมนั้นกล่าวกันว่าสร้าง ในสมัยพระเจ้าปราสาททอง ซึ่งเป็นพระมหากษัตริย์ที่มีพระราชศรัทธาสร้างรูปพระศรี อาริย์ไว้หลายรูป และนัยว่ารูปพระศรีอาริย์ ในรุ่นเดียวกันยังหาดูได้ที่วัดในพระนคร ศรีอยุธยาอีกสองวัด คือ วัดชุมพลนิกายาราม อำเภอบางปะอิน และวัดใหม่ อำเภอนครหลวง ความสำคัญ พระศรีอริยเมตไตร หรือพระศรีอาริย์ เป็นปูชนียวัตถุสำคัญของวัดไลย์ จังหวัดลพบุรี ลักษณะของสิ่งของ พระพุทธรูป เป็นการหล่อแบบพุทธสาวก ศีรษะโล้น ไม่มีเปลวรัศมี ลักษณะคล้ายมนุษย์สามัญ นั่งขัดสมาธิคล้ายปางมารวิชัย ศิลปะรัตนโกสินทร์ ทำจากสำริด ลงรักปิดทอง ขนาดหน้าตักกว้าง 92 เซนติเมตร สูง 107 เซนติเมตร สภาพเศรษฐกิจและสังคม - สถาปัตยกรรม (ยุค) ศิลปะรัตนโกสินทร์ ลวดลาย การใช้ประโยชน์ในปัจจุบัน พระศรีอริยเมตไตรย์เป็นที่กราบไหว้และเคารพนับถือของชาวบ้านเป็นอย่างมาก จะมีงานประเพณีที่สำคัญ คือประเพณีชักพระศรีอาริย์ วัดไลย์กำหนดงานนมัสการพระศรีอาริย์ เป็นประจำปีละ 3 ครั้ง ครั้งที่ 1 วันขึ้น 14 ค่ำ ถึง แรม 1 ค่ำ เดือน 3 ครั้ง ที่ 2 วันขึ้น 14 ค่ำ ถึง แรม 1 ค่ำ เดือน 6 โดยเฉพาะวันขึ้น 14 ค่ำ จะมีประเพณีแห่พระศรีอาริย์ตั้งขบวนแห่จากวัดราว 9 นาฬิกา แห่ไปตามถนนสายบางงา-บ้านหมี่ไปหยุดที่วัดท้องคุ้ง บ้านหมี่ ระยะทางราว 5 กิโลเมตร แล้วแห่กลับ ถึงวัดราว 15 ถึง 16 นาฬิกา ครั้งที่ 3 วันแรม 4 ค่ำ ถึงแรม 6 ค่ำ เดือน 11 ผู้ครอบครองหน่วยงานที่ดูแล วัดไลย์