ผญา เป็นสำนวนโวหารในคำพูดที่เป็นเอกลักษณ์อย่างหนึ่งของคนอีสานโบราณ ในภาคอีสานมีเล่น ผญา มานานเท่าไรแล้วยังไม่มีหลักฐานยืนยัน มาจากคำว่า ปรัชญา หรือ ปัญญา แต่ออกเสียงเป็น ผญา แปลว่า ความรอบรู้ ผู้ใดมีผญามากคือผู้นั้นมีความรู้มากนั่นเอง มีคำโบราณกล่าวว่า "มีข้าวเต็มพา บ่อท่อมีผญาเต็มพุง" หมายความว่า มีข้าวเต็มพาจะกินอิ่มในมื้อเดียว แต่มีผญาเต็มพุงนั้นกินไม่หมดจนตลอดชีวิต คำผญา (1) “สัพพสัตว์เซื้ออาสัยดงสังมะหน่อยป่านอ คันฝูงปูปลาแข้หน่ายน้ำสิหาซ่นบ่อนจังได๋” คำแปล สัตว์ทั้งหลายที่เคยอาศัยดงเป็นที่อาศัย แต่เบื่อหน่ายป่า ฝูงปูปลาจระเข้เบื่อหน่ายน้ำ ไม่รู้จะไปอาศัยตรงไหน อธิบาย บรรดาฝูงสัตว์ป่าอาศัยดงเป็นที่พึ่ง แต่กลับเบื่อหน่ายป่าดงเพราะป่าไม้ถูกทำลายแทบหมดสิ้น ประชาธิปไตยถูกกลืนด้วยเผด็จการทั้ง ๆ ที่ตัวเองผิดแต่เห็นคนอื่นทั้งปวงเป็นคนผิดไปหมดสิ้น จนไม่มีแผ่นดินจะอยู่