วัดบูรพาปะอาวเหนือ ตั้งอยู่ที่บ้านปะอาว ตำบลปะอาว อำเภอเมือง จังหวัดอุบลราชธานี ความเป็นมาของวัดเริ่มต้นจากเมื่อปีพ.ศ.2245 มีพระภิกษุนามว่าอัคคะเถร ท่านมีรูปร่างสูงใหญ่มากจากอำเภอหนองบัวลำภู จังหวัดอุดรธานี พอมาถึงบ้านปะอาวได้หาสถานที่ที่จำพรรษา เมื่อแรกนั้นเป็นเพียงสำนักสงฆ์ ต่อมาจึงค่อยสร้างเป็นวัด เมื่อ พ.ศ. 2265 ได้ผูกพัทธสีมาเป็นวัดที่สมบูรณ์ ปัจจุบันวัดบูรพาปะอาวเหนือมี พระมหาพยนต์ สันตจิตโตเป็นเจ้าอาวาส
วัดบูรพาปะอาวเหนือได้สร้างพิพิธภัณฑ์พื้นบ้านขึ้น โดยพระมหาพยนต์ สันตจิตโตและชาวบ้านร่วมกัน ชุมชนแห่งนี้มีความเก่าแก่และประวัติความเป็นมายาวนาน จึงมีสิ่งของเครื่องใช้เก่าแก่อยู่มาก ทางวัดเล็งเห็นคุณค่าและต้องการรักษาภูมิปัญญาที่สั่งสมมาจากบรรพบุรุษไว้ ปี พ.ศ. 2537 จึงได้รวบรวมสิ่งของเครื่องใช้โบราณเก็บไว้ที่ใต้ศาลาที่พักสงฆ์เป็นการชั่วคราว และได้จัดแสดงแบบไม่เป็นทางการ ต่อมาได้เปิดตัวพิพิธภัณฑ์อย่างเป็นทางการเมื่อวันที่ 19 เมษายน พ.ศ. 2541
โดยใช้พื้นที่บริเวณชั้นล่างของกุฏิหลังใหญ่เป็นพื้นที่จัดแสดง
วัดได้กลายเป็นศูนย์การเรียนรู้สำหรับชุมชน สถานศึกษา หน่วยงานราชการและภาคเอกชน รวมทั้งประชาชนทั่วไป ที่สนใจประวัติศาสตร์เดินทางเข้ามาศึกษาเรียนรู้ ต่อมาจึงริเริ่มก่อสร้างอาคารพิพิธภัณฑ์หลังใหม่สูง 3 ชั้น ใช้เวลาก่อสร้างนานหลายปีแบบค่อยเป็นค่อยไปตามปัจจัยที่ได้มา
พิพิธภัณฑ์พื้นบ้านวัดบูรพาปะอาวเหนือเปิดให้ประชาชนเข้าชมทุกวันโดยไม่เสียค่าใช้จ่าย