ศูนย์การเรียนรู้กองทุนแม่ของแผ่นดิน ตั้งอยู่ที่ หมู่7 บ้านทับทิมสยาม 01 ตำบลด่านชุมพล อำเภอบ่อไร่ จังหวัดตราด ตามที่สมเด็จพระนางเจ้าฯพระบรมราชินีนาถ ได้มีกระแสพระราชดำรัสในโอกาสที่คณะบุคคลได้เข้าเฝ้าฯถวายพระพรเนื่องในวันเฉลิมพระชนม์พรรษา เมื่อวันที่ 11 สิงหาคม พ.ศ.2554 ณ ศาลาดุสิดาลัย สวนจิตรลดา พระราชวังดุสิต พระองค์ได้แสดงความกังวลพระราชหฤทัยเป็นอย่างมากต่อปัญหาการแพร่ระบาดของยาเสพติด และได้ทรงพระราชทานแนวทางการให้ภาคประชาชนได้ร่วมมือกันช่วยเหลือรัฐบาลในการแก้ไขปัญหายาเสพติด ซึ่งแนวทางหนึ่งที่ได้ทรงมีพระราชปรารภก็คือ “กองทุนแม่ของแผ่นดิน” พระองค์ได้ทรงทบทวนว่าเคยพระราชทานพระราชทรัพย์ส่วนพระองค์ให้สำนักงาน ป.ป.ส. ตั้งแต่ปี พ.ศ.2546 ซึ่งนับเป็นการเริ่มต้นกองทุนแม่ของแผ่นดินตั้งแต่บัดนั้นเป็นต้นมา ทรงมีความมุ่งหวังว่ากองทุนแม่ของแผ่นดินจะสามารถช่วยเหลือการแก้ไขปัญหายาเสพติดของประเทศได้เป็นอย่างมาก ปรัชญาแนวคิดกองทุนแม่ประกอบด้วยองค์ประกอบ 3 ส่วนได้แก่ ส่วนที่ 1 เรียกว่า”เงินขวัญถุงพระราชทาน” เป็นพระราชทรัพย์ที่สมเด็จพระนางเจ้าฯพระบรมราชินีนาถได้พระราชทานให้กับหมู่บ้านและชุมชน โดยสำนักงาน ป.ป.ส. ได้สมทบงบประมาณส่วนหนึ่งนำมาจัดสรรให้กับหมู่บ้านและชุมชน แห่งละ 8,000 บาท เงินจำนวนนี้ เปรียบเสมือนสิ่งที่ระลึกถึงพระราชปณิธานของสมเด็จพระนางเจ้าฯ พระบรมราชินีนาถ เป็นเงินพระราชทานอันเป็นสัญลักษณ์แห่งพระมหากรุณาธิคุณเป็นล้นพ้น เปรียบเสมือนเงินศักดิ์สิทธิ์ เป็นเงินขวัญถุงในหมู่บ้านหรือชุมชน โดยเก็บเงินส่วนนี้ไว้ไม่มีการใช้จ่าย ส่วนที่ 2 เรียกว่า”ทุนศรัทธา” เป็นเงินที่ราษฎรในหมู่บ้านและชุมชนที่ได้รับกองทุนแม่ของแผ่นดิน จะร่วมกันบริจาคอย่างต่อเนื่องและรวบรวมขึ้นด้วยความศรัทธา สมทบเข้ากองทุนแม่ของแผ่นดินในแต่ละหมู่บ้าน เป็นการแสดงออกถึงทุนทางสังคมของหมู่บ้าน และชุมชนที่ต้องการไม่ให้มีปัญหายาเสพติดในหมู่บ้านอย่างเป็นรูปธรรม ส่วนที่ 3 ทุนปัญญา เป็นเงินที่ราษฎรในหมู่บ้านและชุมชน คิดค้นขึ้นด้วยภูมิปัญญาของตนเองในการระดมทุนเพื่อขยายกองทุนให้กองทุนมีการงอกเงยขึ้น จนสามารถนำไปใช้จ่ายเพื่อการแก้ไขปัญหายาเสพติดของหมู่บ้านได้อย่างพอเพียงต่อไป