ข้องเป็ด หรือข้องลอยเป็นเครื่องจักสานชนิดหนึ่งทำจากไม้ไผ่มีรูปร่างคล้ายเป็ด ใช้ใส่ปลาหรือสัตว์น้ำที่จับได้ในขณะนั้น
ลักษณะพิเศษของข้องเป็ดคือลอยน้ำได้ เวลาหาปลาจะใช้เชือกผูกล่ามไว้กับเอวข้องจะลอยตามไปโดยไม่ต้องหิ้ว ทำให้จับปลาได้สะดวก แล้วยังช่วยให้ปลาที่เก็บไว้ในข้องไม่ตายเพราะอยู่ในข้องที่แช่น้ำตลอดเวลา
การสานข้องอาจได้รับแรงบันดาลใจจากเป็ดที่ลอยตัวในน้ำได้ดี เป็นงานหัตถกรรมความคิดสร้างสรรค์ที่สืบทอดกันมาตั้งแต่บรรพบุรุษ วัสดุในการสานข้องเป็ดใช้ไม้ไผ่ซึ่งเป็นวัสดุพื้นบ้าน นิยมใช้ไผ่สีสุกเพราะเนื้อหนาจักตอกหรือเหลาเป็นซี่ได้ดี มีความคงทน ไม่อุ้มน้ำ และไม่กรอบหรือหักเมื่อถูกแดด
ข้องเป็ดมีปากแคบคล้ายคอหม้อดินมีฝาปิดเปิดได้ มีไม้ไผ่สานเป็นรูปกรวยปลายกรวยเป็นซี่ไม้แหลมเรียกว่า งาแซง ป้องกันไม่ให้ปลา ปู กุ้ง หอย กบ เขียด ออกจากข้อง ส่วนตัวทุ่นลอยใช้ไม้ไผ่ 2 ท่อนมัดติดกับข้องเป็ด หรืออาจใช้วัสดุอื่นได้เช่นกัน
ปัจจุบันข้องเป็ดก็ยังเป็นเครื่องมือสำคัญของชาวประมงพื้นบ้านอยู่ แต่ก็ต้องยอมรับว่าใช้กันน้อยลงกว่าสมัยก่อน ข้องเป็ดนี้จัดแสดงอยู่ที่พิพิธภัณฑ์พื้นบ้านวัดสระแก้ว ตำบลบ้านเชียง อำเภอหนองหาน จังหวัดอุดรธานี