ประเพณีลุยไฟชนเผ่าเย้านั้นเป็นประเพณีทีทำกันมาตั้งแต่อดีตกาลนานมาแล้ว ตั้งแต่ครั้งบรรพบุรุษและเป็นประเพณีที่ชาวบ้าน คนในครอบครัว ให้ความร่วมมือกันทุกครัวเรือนและช่วยเหลืองานอย่างเต็มที่จนเป็นบ่อเกิดแห่งความสามัคคี เพื่อความเจริญรุ่งเรืองของวงศ์ตระกูล เป็นการทำบุญถึงบรรพบุรุษที่ล่วงลับ โดยปกติจะมีพิธีลุยไฟช่วงเดือนกุมภาพันธ์ (ช่วงวันตรุษจีน)โดยจะทำติดต่อกัน 3 – 4 คืน ผลัดเปลี่ยนกันไปในแต่ละบ้าน ในชุมชนของชาวเย้าและในแต่ละชุมชน ก็จะมีเจ้าพิธีที่ทำกัน เป็นพิธีที่ต้องลงทุนกันค่อนข้างสูง คณะที่มาเป็นเจ้าพิธีมากน้อยไม่เท่ากันเพราะเจ้าที่เข้าทรง จะเลือกเข้าร่างทรงไม่ซ้ำกันในแต่ละปี บางคนมาชมการลุยไฟ กลับถูกเจ้าเข้าสิง วิ่งเข้าไปลุยไฟเฉยเลย น่าแปลกมากๆ
385 
