ผ้ามัดย้อมคือ การย้อมผ้าให้เป็นลวดลายโดยวิธีการมัด ซึ่งการคิดประดิษฐ์ลายผ้าขึ้นอยู่กับจินตนาการและการสังเกตุของแต่ละคน ซึ่งการมัดแต่ละครั้งหรือแต่ละคน ลายผ้าที่ได้จะไม่เหมือนกัน นายธวัฒ วงษ์วิจารณ์ เป็นภูมิปัญญาที่มีความรู้ความสามารถในการทำผ้ามัดย้อม โดยได้ศึกษาเรียนรู้วิถีชีวิตและวิธีการย้อมผ้าจากชาวบ้านที่จังหวัดเชียงใหม่ ขณะไปประกอบอาชีพที่จังหวัดเชียงใหม่ (ประมาณ พ.ศ. 2524) และศึกษาเรียนรู้เรื่องการดูเส้นใย และสีในการย้อมผ้า จากหนังสือต่าง ๆ ฝึกทำด้วยตนเองประมาณ 5 ปี จึงได้นำชิ้นงานออกจำหน่าย โดยทำเป็นอาชีพเสริม เริ่มจากตลาดค้าส่งโบ้เบ้ ตลาดประตูน้ำ ซึ่งได้รับการตอบรับจากลูกค้าเป็นอย่างดีเรื่อยมา ในปี พ.ศ. 2547 ได้นำผลิตภัณฑ์เป็นกระโปรงป้ายยาวคู่เสื้อสม๊อกมัดย้อม ส่งเข้าคัดสรรหนึ่งตำบลหนึ่งผลิตภัณฑ์ ได้รับการคัดสรรเป็นผลิตภัณฑ์ระดับ 4 ดาว ในปี พ.ศ. 2549 ได้นำผลิตภัณฑ์ผ้าผืนเอนกประสงค์ครุยชายมัดย้อมส่งเข้าคัดสรร ได้รับการคัดสรรเป็นผลิตภัณฑ์ระดับ 3 ดาว ต่อมาในปี พ.ศ. 2553 ได้พัฒนาผลิตภัณฑ์ผ้ามัดย้อมครุยชาย ส่งเข้าคัดสรร ได้รับการคัดสรรเป็นผลิตภัณฑ์ระดับ 5 ดาว ซึ่งภูมิปัญญาการทำผ้ามัดย้อมของนายธวัฒ วงษ์วิจารณ์ มีกระบวน ขั้นตอนการทำ ดังนี้

ขั้นตอนการเตรียมผ้ามีดังนี้

1.นำผ้าฝ้ายสีขาวมาตัดตามขนาดที่ต้องการ ตามวัตถุประสงค์ของการใช้ว่าจะใช้ทำอะไร

2.นำไปเย็บริม หรือนำมาครุยชายและมัดปมให้สวยงาม

3.นำผ้าไปซักในน้ำสะอาด เพื่อให้ผ้านุ่มและดูดสีมากขึ้น

4.นำผ้าไปตากแดดให้แห้งพอหมาด ๆ

5.น้ำผ้ามาจับมัดเป็นลวดลายต่าง ๆ ตามที่ต้องการ โดยมีวิธีการแบบง่าย ๆ ดังนี้

-การพับแล้วมัด คือ การพับผ้าเป็นรูปต่าง ๆแล้วมัดด้วยยางหรือเชือก

-การขยำแล้วมัด คือ การขยำผ้าอย่างไม่ตั้งใจแล้วมัดด้วยยางหรือเชือก

-การห่อแล้วมัด คือ การใช้ผ้าห่อวัตถุต่าง ๆ แล้วมัดด้วยยางหรือเชือก

ขั้นตอนการย้อมสีมีดังนี้

1.นำสีต่าง ๆ ที่ต้องการย้อมมาละลายในน้ำอุ่นในภาชนะที่เตรียมไว้

2.นำผ้าที่มัดลายไว้แล้วลงย้อมในน้ำสีที่เตรียมไว้

3.เมื่อเส้นใยผ้าดูดซับสีแล้วนำขึ้น บิดเอาน้ำออก แล้วแช่น้ำเปล่า

4.แกะลายออก นำมาซักเอาสีที่เหลือจากการดูดซับออกให้หมด

5.บิดผ้าแล้วนำออกตากให้แห้ง

6.เมื่อผ้าแห้งแล้วนำมาแช่น้ำด่าง เพื่อป้องกันสีตกและทำให้ผ้านุ่ม

7.บิดผ้าแล้วนำไปตากให้แห้ง เป็นอันเสร็จขั้นตอน

จุดเด่นผ้ามัดย้อมที่นี่เน้นที่ความคมชัดของลาย สีสรรสดใส สวมใส่สบาย ผ้านุ่ม สีไม่ตก

ราคาจำน่าย1.ผ้าครุยชาย ราคาผืนละ 90 - 220 บาท

2.ชุดลำลอง ราคา 120 - 180 บาท

ราคารับจ้างมัดย้อมชิ้นละ 3 -20 บาท แล้วแต่แบบและขนาด

สนใจติดต่อสอบถามที่นายธวัฒ วงษ์วิจารณ์ 100/6 หมู่ที่ 3 ตำบลลาดบัวหลวง อำเภอลาดบัวหลวง จังหวัดพระนครศรีอยุธยา โทร. 081-8808561 แฟกซ์ 035-379408 E-mail Tawad99@hotmail.com

โดย วัฒนธรรมอำเภอลาดบัวหลวง