งานเมาลิดเป็นงานฉลองการเกิดของศาสดามุฮัมมัด ซึ่งตรงกับวันที่ ๑๒ เดือนรอบิอุลเอาวัล ตามปฏิทินอิสลามซึ่งนับตามจันทรคติ โดยงานเมาลิดนั้นมักจะจัดในประเทศอียิปต์ และประเทศมุสลิมอื่นๆ เช่น อินโดนิเซีย มาเลเซีย อินเดีย เป็นต้น โดยในส่วนของประเทศไทยนั้นมีการจัดงานนี้มาอย่างช้านาน แต่เริ่มเป็นกิจลักษณะในสมัยพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว รัชกาลที่ ๕ โดยใช้ชื่อว่า งานเมาลิดสนามหลวง ซึ่งจัดงานฉลองดังกล่าวที่ท้องสนามหลวง เพื่อสนับสนุนกิจการศาสนาอิสลามในราชอาณาจักรและได้พระราชทานเสื้อคลุมให้กับอิหม่ามในการประกอบศาสนกิจ งานเมาลิด เป็นงานที่มีการกล่าวบทสดุดีศาสดามุฮัมมัดหรือที่ชาวมุสลิมเรียกกันว่าบัรซันญีซึ่งเป็นบทกลอนอาหรับที่มีความไพเราะและมีการขอพรให้กับศาสดามุฮัมมัดหรือที่ชาวมุสลิมเรียกว่าซอลาวาต นอกจากนี้ยังมีการอ่านพระมหาคัมภีร์อัลกุรอานโดยชาวไทยและชาวต่างประเทศ การเผยแพร่จริยวัตรอันงดงามและเรียบง่ายของศาสดามุฮัมมัด การบรรยายทางวิชาการ เป็นงานที่ชาวมุสลิมทั่วประเทศได้มีโอกาสมารวมตัวกัน คำกล่าวซอลาวาต |
การซอลาวาตแก่ท่านต่อท่านนบี ซ๊อลลัลลอฮุอะลัยฮิวะซัลลัม
อัลเลาะฮ์ตะอาลาเจ้า ทรงตรัสความว่า
إِنَّاللَّهَوَمَلَائِكَتَهُيُصَلُّونَعَلَىالنَّبِيِّيَاأَيُّهَاالَّذِينَآمَنُواصَلُّواعَلَيْهِوَسَلِّمُواتَسْلِيماً
"แท้จริงอัลเลาะฮ์และมะลาอิกะฮ์ของพระองค์ ทำการซอลาวาตแก่ท่านนบี โอ้บรรดาผู้ศรัทธาทั้งหลาย พวกเจ้าจงซอลาวาตแก่เขาและจงประสาทสันติแก่เขาอย่างแท้จริงเถิด" อัลอะห์ซาบ : ๕๖
ท่านอิบนุกะษีร ได้อธิบายว่า "เป้าหมายจากอายะฮ์นี้ คืออัลเลาะฮ์ซุบหานะฮูวะตะอาลา ได้บอกแก่ปวงบ่างของพระองค์ ถึงฐานันดรของศาสนทูตของท่านในกลุ่มชนชั้นเบื้องบนด้วยการให้บรรดามะลาอิกะฮ์ทำการซอลาวาตแก่ท่านนบี และพระองค์ยังใช้ให้โลกชั้นล่างทำการซอลาวาตและกล่าวสลามแก่ท่านนบี เพื่อให้การสรรเสริฐต่อท่านนบีนั้นถูกรวบไว้ทั้งโลกเบื้องบนและเบื้องล่างทั้งหมด" ตัฟซีรอิบนุกะษีร อธิบายอายะฮ์ที่ ๕๖ ซูเราะฮ์อัลอะห์ซาบ
การซอลาวาตต่อท่านนบี ซ๊อลลัลลอฮุอะลัยฮิวะซัลลัม นั้น สามารถลบล้างบาปได้มากมาย ทำให้เรามีเกียรติ ด้วยการผูกสัมพันความรักต่อท่านนบี ซ๊อลลัลลอฮุอะลัยฮิวะซัลลัม ด้วยการซอลาวาตต่อท่านอย่างสม่ำเสมอ การซอลาวาต คือ การขอต่ออัลเลาะฮ์ตะอาลา ให้ทรงประสาทพรแก่ท่านนบี ซ๊อลลัลลอฮุอะลัยฮิวะซัลลัม ของเรา ด้วยการเพิ่มพูนความจำเริญในแง่ของเกียรติตำแหน่งของท่านให้อยู่ในฐานันดรที่สูง
ความประเสริฐของการซอลาวาต
การซอลาวาตนั้นเป็นการสนองคำบัญชาใช้ของอัลเลาะฮ์ตะอาลา เป็นการเชื่อมความรักของเราที่มีต่อท่านนบี ซ๊อลลัลลอฮุอะลัยฮิวะซัลลัม จนกระทั่งวันกิยามะฮ์เราจะได้เป็นผู้ที่ใกล้ชิดท่านด้วยเหตุการซอลาวาตมาก ๆ ยิ่งกว่านั้น อัลเลาะฮ์ตะอาลา ยังทรงทำให้การซอลาวาตเป็นการเพิ่มพูนความดี ลบล้างความชั่ว และยังยกฐานันดรของเราให้สูงอีกด้วย
รายงานจากท่านอับดุลลอฮ์ บุตร อัมร์ บิน อาซ ว่า ท่านนบี ซ๊อลลัลลอฮุอะลัยฮิวะซัลลัม ได้กล่าวว่า
مَنْصَلَّىعَليَّصَلاةًصَلَّىاللَّهُعَلَيْهِبِهَاعَشْراً
"ผู้ใดทำการซอลาวาตต่อฉันหนึ่งครั้ง อัลเลาะฮ์ก็จะทรงซาลาต(ให้ความเมตตา)แก่ด้วยการซอลาวาตของเขานั้นถึงสิบครั้ง" รายงานโดยมุสลิม(๓๘๔)
รายงานจากท่านอบูฮุร๊อยเราะฮ์ ว่า ท่านนบี ซ๊อลลัลลอฮุอะลัยฮิวะซัลลัม ได้กล่าวว่า
أوْلىالنَّاسِبييَوْمَالقِيامَةَأَكْثَرُهُمْعَليَّصَلاةً
"มนุษย์ที่เป็นที่รักยิ่งสำหรับฉันมากที่สุดในวันกิยามะฮ์ คือผู้ที่พวกเขาได้ซอลาวาตต่อฉันมากที่สุด" รายงานโดยมุสลิม(๔๐๘)
รายงานจากเอาส์ บุตร เอาส์ ว่า ท่านนบี ซ๊อลลัลลอฮุอะลัยฮิวะซัลลัม ได้กล่าวว่า
إِنَّمِنْأفْضَلِأيَّامِكُمْيَوْمَالجُمُعَةِ،فأكْثِروُاعَليَّمِنَالصَّلاةِفِيهِ،فإنَّصَلاتَكُمْمَعْرُوضَةٌعَليَّ"فقالوا:يارسولاللّه!وكيفتُعرضصلاتناعليكوقدأرَمْتَ؟قال: "إنَّاللّهحَرَّمَعلىالأرضأجْسادَالأنْبِياءِ
"แท้จริงส่วนหนึ่งจากวันที่ประเสริฐยิ่งนั้น คือวันศุกร์ ดังนั้น พวกท่านจงซอลาวาตต่อฉันในวันศุกร์ให้มาก ๆ เพราะการซอลาวาตของพวกท่านนั้นจะถูกนำเสนอแก่ฉัน พวกเขาถามว่า โอ้ ร่อซูลุลลอฮ์ การซอลาวาตของเราจะถูกนำเสนอต่อท่านได้อย่างไร ในเมื่อกระดูกของท่านพุเปื่อย(ตอนอยู่ในกุบูร)? ท่านนบี ตอบว่า แท้จริงอัลเลาะฮ์ทรงห้ามแผ่นดิน(กัดกิน)บรรดาเรือนร่างของนบี" รายงานโดยอบูดาวูด (๑๐๔๗) และท่านอิบนุมาญะฮ์ (๑๐๘๕) ฮะดิษซอฮิห์
รายงานจากท่านอบูฮุร๊อยเราะฮ์ ว่า ท่านนบี ซ๊อลลัลลอฮุอะลัยฮิวะซัลลัม ได้กล่าวว่า
لاتَجْعَلُواقَبْرِيعِيداًوَصَلُّواعليَّ،فإنَّصَلاتَكُمْتَبْلُغُنِيحَيْثُكُنْتُمْ
"พวกท่านอย่าทำให้กุบูรของฉันเป็นการรื่นเริง และพวกเจ้าจงทำการซอลาวาตต่อฉัน เพราะแท้จริงการซอลาวาตของพวกท่านนั้น จะถูกส่งให้ทราบถึงฉันไม่ว่าพวกท่านจะอยู่แห่งหนใจก็ตาม" รายงานโดยอบูดาวูด (๒๐๔๒) ฮะดิษซอฮิห์
ท่านอิบนุอัซซุนีย์ ได้รายงานด้วยสายสืบที่ดี จากท่านอะนัส ว่า ท่านนบี ซ๊อลลัลลอฮุอะลัยฮิวะซัลลัม ได้กล่าวว่า
مَنْذُكِرْتُعِنْدَهُفَلْيُصَلِّعَليَّ،فإنَّهُمَنْصَلَّىعَليَّمَرَّةً،صَلَّىاللَّهُعَزَّوَجَلَّعَلَيْهِعَشْراً
"ผู้ที่ฉันได้เอ่ยขึ้น ณ ที่เขา ดังนั้น เขาก็จงทำการซอลาวาตแก่ฉันเถิด เพราะผู้ใดที่ทำการซอลาวาตแก่ฉันหนึ่งครั้ง อัลเลาะฮ์จะทรงซอลาวาต(ให้ความเมตตา)แก่เขาถึงสิบครั้ง" ดู หนังสืออัลฟุตูฮาตร๊อบบานียะฮ์ อธิบายหนังสือ อัลอัซการ ของท่านอันนะวาวีย์ ๓/๓๒๑
รายงานจากท่าน อะนัส ว่า ท่านนบี ซ๊อลลัลลอฮุอะลัยฮิวะซัลลัม ได้กล่าวว่า
مَنْصَلَّىعَليَّوَاحِدَةًصَلَّىاللهَعَلَيْهِعَشَرَصَلَوَاتِ،وَحَطَّعَنْهُعَشَرَخَطِيْئَاتٍ،وَرَفَعَلَهُعَشَرَدَرَجَاتٍ
"ผู้ใดทำการซอลาวาตแก่ฉัน ๑ ครั้ง อัลเลาะฮ์ก็จักทรงซอลาวาตให้แก่เขา ๑๐ ครั้ง และพระองค์ทรงลบล้าง ๑๐ บาปจากเขา และพระองค์ทรงยกเกียรติแก่เขาถึง ๑๐ ฐานันดร" รายงานโดยอิมามอะห์มัด , ท่านอัลบุคอรีย์ในหนังสืออัลอะดับอัลมุร๊อด ,และท่านอันนะซาอีย์ ดู หนังสือญาเมี๊ยะอฺอัศศ่อฆีร ของท่านอิมามอัสสะยูฏีย์ ฮะดิษที่ (๘๘๑๐) ฮะดิษนี้ซอฮิห์
ผู้ที่ไม่ซอลาวาตคือผู้ตระหนี่
ความจริงการซอลาวาตต่อท่านนบี ซ๊อลลัลลอฮุอะลัยฮิวะซัลลัม นั้น มิใช่มนุษย์เป็นผู้ทำการซอลาวาตให้ แต่ทว่าอัลเลาะฮ์ตะอาลา ต่างหากที่เป็นผู้ซอลาวาตแก่ท่านนบี ดังนั้น เมื่อได้มีการเอ่ยนามของท่านนบี ซ๊อลลัลลอฮุอะลัยฮิวะซัลลัม แล้วเขาไม่ทำการกล่าวซอลาวาต ถือว่าเขาเป็นผู้อัปโชค ตระหนี่ถี่เหนียว ยิ่งกว่านั้นเขายังตระหนี่ในสิ่งที่ไม่ใช่กรรมสิทธิ์ของเขาอีกด้วย เนื่องจากการซอลาวาตเป็นของอัลเลาะฮ์ ซึ่งเรามักจะกล่าวเริ่มซอลาวาตว่า "อัลลอฮุ่มม่าซ๊อลลิ...(โอ้ อัลเลาะฮ์โปรดทรงซอลาวาตแก่ท่านนบีด้วยเถิด..." ฉะนั้นการที่เราไม่ซอลาวาต ก็แสดงว่าเราไม่ปรารถนาให้อัลเลาะฮ์ตะอาลา ทรงประสาทพรแก่ท่านนบี ซ๊อลลัลลอฮุอะลัยอิวะซัลลัม ซึ่งเป็นความตระหนี่ที่จะหาอะไรมาเทียบเคียงไม่ได้อีกแล้ว โดยเฉพาะอย่างยิ่งการซอลาวาตนั้นเรามิได้เน้นเพื่อต้องการผลบุญ แต่เราต้องการที่สร้างแสดงความรักต่อท่านนบี ซ๊อลลัลลอฮุอะลัยฮิวะซัลลัม ที่มีอยู่ในหัวใจของเรา ซึ่งท่านนบี ซ๊อลลัลลอฮุอะลัยฮิวะซัลลัมนั้น เป็นผู้รักห่วง หวังดี และเมตตายิ่งต่อเราประชาชาติอิสลาม ดังนั้นเราไม่ทำการซอลาวาตต่อท่านได้อย่างไร?
อัลเลาะฮ์ตาอาลา ทรงตรัสยืนยันไว้ความว่า
لَقَدْجَاءكُمْرَسُولٌمِّنْأَنفُسِكُمْعَزِيزٌعَلَيْهِمَاعَنِتُّمْحَرِيصٌعَلَيْكُمبِالْمُؤْمِنِينَرَؤُوفٌرَّحِمٌ
"โดยแท้จริง ได้มีศาสนทูตหนึ่งจากเผ่าพันธุ์ของพวกเจ้ามา (ประกาศสัจธรรม) สู่พวกเจ้า เขามีความกังวลในสิ่งที่พวกเจ้าทุกข์ร้อน เขามีความหวังดีต่อพวกเจ้า อีกทั้งเป็นผู้ปรานีและเมตตายิ่งแก่บรรดาศรัทธาชนทั้งมวล" อัตเตาบะฮ์ ๑๒๘
รายงานจากท่านอบูฮุร๊อยเราะฮ์ ว่า ท่านนบี ซ๊อลลัลลอฮุอะลัยฮิวะซัลลัม ได้กล่าวว่า
رَغِمَأنْفُرَجُلٍذُكِرْتُعِنْدَهُفَلَمْيُصَلِّعَليَّ
"ชายคนหนึ่งนั้นจะต่ำต้อย เมื่อฉันได้ถูกเอ่ยขึ้น ณ ที่เขา แล้วเขาไม่ยอมทำการซอลาวาตแก่ฉัน" รายงานโดยติรมีซีย์ (๓๕๓๙) ฮะดิษหะซัน
ท่านอิมามอันนะวาวีย์ ได้รายงานจากด้วยสายสืบที่ฏออีฟ จากท่านญาบิร บุตร อับดิลลาฮ์ ว่า ท่านนบี ซ๊อลลัลลอฮุอะลัยฮิวะซัลลัม ได้กล่าวว่า
مَنْذُكِرْتُعِنْدَهُفَلَمْيُصَلِّعَليَّفَقَدْشَقِيَ
"ผู้ใดที่ฉันถูกเอ่ยขึ้น ณ ที่เขา แล้วเขาก็ไม่ทำการซอลาวาตต่อฉัน แน่นอนว่า เขาอัปโชคแล้ว" ดู หนังสืออัลฟุตูฮาตร๊อบบานียะฮ์ อธิบายหนังสือ อัลอัซการ ของท่านอันนะวาวีย์ ๓/๓๒๒
รายงานจากท่านอะลี ร่อฏิยัลลอฮุอันฮุ ว่า ท่านนบี ซ๊อลลัลลอฮุอะลัยฮิวะซัลลัม ได้กล่าวว่า
البَخِيلُمَنْذُكِرْتُعِنْدَهُفَلَمْيُصَلِّعَليَّ
"ผู้ที่ตระหนี่นั้น คือผู้ที่ฉันถูกเอ่ยขึ้นมา ณ ที่เขา แล้วเขาก็ไม่ทำการซอลาวาตต่อฉัน" รายงานโดยติรมีซีย์ (๓๕๔๐) ฮะดิษ หะซันซอฮิห์
วิธีการซอลาวาต
รายงานจากท่านอบี ดัรดาอฺ ท่านนบี ซ๊อลลัลลอฮุอะลัยฮิวะซัลลัม ได้กล่าวว่า
مَنْصَلَّىعَليَّحِيْنَيُصْبِحُعَشَراً،وَحِيْنَيُمْسِيْعَشَراًأَدْرَكَتْهُشَفَاعَتِيْيَوْمَالْقِيَامَةِ
"ผู้ใดทำการซอลาวาตต่อฉันในยามเช้า ๑๐ ครั้ง และในยามเย็น ๑๐ ครั้ง การชะฟาอะฮ์(การช่วยเหลือของฉัน) จะได้ประสบกับเขาในวันกิยามะฮ์" รายงานโดยฏ๊อบรอนีย์ ด้วยสองสายสืบ ซึ่งมีหนึ่งสายสืบที่มีสายรายงานที่ดี ( มัจญ์มะอฺ อัซซะวาอิด ของท่านอัลฮัยษะมีย์ (๑๐/๑๒๐) ท่านอิมามอัสสะยูฏีย์ กล่าวว่า เป็นฮะดิษหะซัน ดู หนังสือ อัลญาเมี๊ยะอฺอัศศ่อฆีรฮะดิษที่ (๘๘๑๑)
การซอลาวาตประจำวันด้วยถ้วยคำที่ดีที่สุด คือ ถ้อยคำที่เราได้กล่าวตอนหลังอ่านตะชะฮุดในละหมาด
اَللَّهُمَّصَلِّعَلىَمُحَمَّدٍوَعَلىَآلِمُحَمَّدٍكَمَاصَلَّيْتَعَلىَإِبْرَاهِيْمَوَعَلىَآلِإِبْرَاهِيْمَوَبَارِكْعَلىَمُحَمَّدٍوَعَلىَآلِمُحَمَّدٍكَمَابَارَكْتَعَلىَإِبْرَاهِيْمَوَعَلىَآلِإِبْرَاهِيْمَفِيْالْعَالَمِيْنَإِنَّكَحَمِيْدٌمَجِيْدٌ
หรือกล่าวสั้น ๆ ว่า
اَللَّهُمَّصَلِّعَليَمُحَمَّدٍ
"อัลลอฮุมม่าซ๊อลลิ อะลา มุฮัมมัด"
หรือกล่าวว่า
اَللَّهُمَّصَلِّعَلىَمُحَمَّدٍوَعَلىَآلِمُحَمَّدٍ
"อัลลอฮุมม่าซ๊อลลิ อะลา มุฮัมมัด วะอะลา อาลิ มุฮัมมัด"
และถ้อยคำซอลาวาตอื่น ๆ อีกมากมาย ตามแต่จะสะดวก