ดอกแพนซี่ (Pansy) มีชื่อวิทยาศาสตร์ว่า Viola cornuta อยู่ในตระกูลเดียวกับดอกไวโอเล็ต ชื่อดอกแพนซี่มาจากคำว่า Pensee (ป็อง-เซ่) ซึ่งเป็นชื่อเรียกดอกไม้ชนิดนี้ในภาษาฝรั่งเศส คำว่า pensee แปลว่า การคิดคำนึง หรือ ความคิด มีผู้สันนิษฐานว่าชื่อนี้มาจากรูปลักษณะของดอกไม้ที่ดูเหมือนหน้าคนที่กำลังครุ่นคิด

"แพนซี่" หลากสีหลายชนิด ซึ่งแพนซี่แต่ละสีแต่ละแบบ ก็มีชื่อเฉพาะของตนเอง เช่น สีม่วงและคราม ชื่อว่า 'Blue & Purple Rain' Viola, สีเหลืองไส้ตรงกลาง (เขาเรียกว่า 'ตา') ออกม่วงเข้ม ชื่อว่า 'Fizzy Lemonberry', สีเหลืองทั้งดอก ชื่อว่า'Karma Yellow', สีม่วงอ่อน 'ตา' ม่วงแก่ ชื่อว่า 'Maxim Marina', สีส้มทั้งดอก ชื่อว่า 'Padpardja', สีขาวประกายเงินเหลือบม่วงอ่อน ชื่อว่า 'Baby Blue', สีม่วง 'ตา' เหลือง ชื่อว่า 'Lemon and Plum Picotee'

แพนซี่เป็นไม้ดอกโบราณของอังกฤษ เริ่มปลูกกันมาตั้งแต่ยุค ๑๘๓๐s ลักษณะเด่นของดอกไม้ชนิดนี้คือ เป็นดอกไม้ที่มี "หน้า" ซึ่งก็คือรูปดอกของแพนซี่นั่นเอง แถมยังมีสีสันสวยงามมากมาย ชื่อของดอกแพนซี่ มีที่มาจากคำในภาษาฝรั่งเศสว่าpensée แปลว่า "นึก, คิด" (thought) ว่ากันว่า รูปดอกหรือ "หน้า" ของดอกแพนซี่ พิศดูดีๆ ละม้ายกับใบหน้าคนกำลังใช้ความคิด นอกจากนี้ ความสวยงามน่ารักของดอกแพนซี่ ยังทำให้เกิดความสุขใจ และเป็นสัญลักษณ์ของความรื่นเริงใจ

แพนซี่เป็นดอกไม้ในตระกูล "ไวโอลา" (viola) เช่นเดียวกับไวโอเล็ต ไวโอลาเป็นตระกูลดอกไม้ที่ใหญ่โตมาก มีดอกไม้ในวงศ์วานกว่า ๕๐๐ ชนิด แต่ "แพนซี่"

ลักษณะเป็นไม้ดอกล้มลุกสูง ๑๐-๒๐ เซนติเมตร ออกดอกตามซอกใบ ๑-๒ ดอก มีหลายสีเช่นม่วงอมน้ำเงิน เหลือง ขาว ดอกมีทั้งเล็กและใหญ่ จัดวางไว้ได้ทุกส่วน แล้วแต่ความสูงของต้น และขนาดของดอก ขยายพันธุ์ด้วยการเพาะเมล็ด

"แพนซี่" หลากสีหลายชนิด ซึ่งแพนซี่แต่ละสีแต่ละแบบ ก็มีชื่อเฉพาะของตนเอง เช่น สีม่วงและคราม ชื่อว่า 'Blue & Purple Rain' Viola, สีเหลืองไส้ตรงกลาง (เขาเรียกว่า 'ตา') ออกม่วงเข้ม ชื่อว่า 'Fizzy Lemonberry', สีเหลืองทั้งดอก ชื่อว่า 'Karma Yellow', สีม่วงอ่อน 'ตา' ม่วงแก่ ชื่อว่า 'Maxim Marina', สีส้มทั้งดอก

ชื่อว่า 'Padpardja', สีขาวประกายเงินเหลือบม่วงอ่อน ชื่อว่า 'Baby Blue', สีม่วง 'ตา' เหลือง ชื่อว่า 'Lemon and Plum Picotee'

ดอกของแพนซี่เป็นดอกเดี่ยว มีกลีบดอกห้ากลีบกลมมน รูปแบบของสีดอกแพนซี่มีถึงสามแบบ แบบแรกคือ กลีบดอกสีเดียวทั้งดอก สีสดเจิดจ้าสวยสดน่ามอง เช่น สีเหลือง สีน้ำเงิน แบบที่สองคือ กลีบดอกสีเดียว แต่มีเส้นสีดำบางๆ แผ่รัศมีออกมาจากใจกลางดอก เส้นเหล่านี้เรียกว่า "รอยดินสอ" (Penciling) ซึ่งมีเหมือนกับเส้นใน "ไวโอลา" นั่นเอง แบบที่สาม ซึ่งน่าจะเป็นที่คุ้นตากันมากที่สุด คือกลีบดอกเป็นสีอะไรก็ได้ แต่ใจกลางดอกจะเป็นสีเข้ม ที่เรียกกันว่า "หน้า" ("face")

แพนซี่บางชนิดมีกลิ่นหอมอ่อนจางคล้ายน้ำหอมบางชนิด เมื่อได้กลิ่นหอมนี้แล้วจะจรุงใจจนเป็นที่จดจำได้นาน มักจะได้กลิ่นหอมในช่วงเช้าตรู่หรือย่ำค่ำ แพนซี่ที่มีกลิ่นหอมมาก คือสีเหลืองและสีน้ำเงิน

แพนซี่เป็นดอกไม้ยอดนิยมสำหรับผู้ที่ชื่นชอบ ""สวนแบบกระท่อม" (Cottage Garden) แม้ว่าจริงๆ แล้ว ไม่ว่าสวนแบบไหนก็ปลูกแพนซี่ได้สวยงามทั้งนั้น แต่สำหรับสวนกระท่อมจะรักใคร่แพนซี่เป็นพิเศษ ด้วยคุณสมบัติคือออกดอกสวยงามได้ในทุกฤดูกาล และนิยมนำมาปลูกประดับริมทางเดิน (border)

ในโลกตะวันตก ดอกแพนซี่จะเริ่มบานในฤดูใบไม้ผลิ บานต่อเนื่องไปถึงฤดูร้อน และในภูมิอากาศบางแห่ง แพนซี่บางชนิดก็บานได้ทั้งในฤดูใบไม้ร่วงและฤดูหนาวด้วย ส่วนในบ้านเรา ซึ่งอากาศจะเป็นแบบเดียวตลอดกาล ถ้าปลูกดีๆ ได้ดินดี อากาศปลอดโปร่ง แพนซี่ก็จะเบ่งบานสะพรั่งได้ตลอดทั้งปีเช่นกัน

แพนซี่ (Pansy) เป็นวิธีพูดแบบอังกฤษสำหรับคำฝรั่งเศสว่า "pensée" ซึ่งมีความหมายว่า นึก,คิด (thought) ผู้คนสมัยก่อนก็มักจะมอบดอกแพนซี่ให้แก่คนที่ชอบพอกัน โดยเฉพาะคนพิเศษที่ปรารถนาจะให้มีการสานต่อซึ่งความสัมพันธ์ ความคิดถึง หรือระลึกถึงกัน