ทองพันชั่งมีลักษณะเป็นเป็นพืชไม้ล้มลุก มีลักษณะเป็นพุ่มขนาดเล็ก ส่วนโคนของลำต้นเป็นเนื้อไม้แกนแข็ง ขนาดของลำต้นสูงประมาณ 12-90 เซนติเมตร ส่วนใหญ่ใช้เป็นไม้ประดับทั่วไป
ใบเป็นใบเดี่ยว มีลักษณะเป็นรูปไข่ปลายใบและโคนใบแหลมขอบใบเรียบหรือเป็นคลื่นเล็กน้อย ออกตรงข้าม กันเป็นคู่ ๆ ยาวประมาณ 4-6 เซนติเมตร กว้างประมาณ 2-3 เซนติเมตร
ดอกมีสีขาวจะออกเป็นช่อ ๆ ตรงซอกมุมใบ กลีบรองดอกมี 5 กลีบและมีขน ส่วนกลีบดอกสีขาวติดกันตรง โคนเป็นหลอด ยาวประมาณ 2 เซนติเมตร ปลายแยก เป็น 2 กลีบ กลีบขนยาวประมาณ 0.8 เซนติเมตร กว้าง 0.1 เซนติเมตร ปลายแยกเป็น 2 แฉกแหลมสั้น ๆ กลีบล่างแผ่กว้างประมาณ 1.5 เซนติเมตร แยกเป็น 3 แฉก ก้านเกสรสั้นติดอยู่ที่ปากท่อดอก
ผลเป็นฝักรูปยาวและมีขนภายในซึ่งมี 4 เมล็ด

ส่วนที่ใช้: ใบสด รากสด หรือตากแห้งเก็บเอาไว้ใช้

สรรพคุณสมุนไพรทองพันชั่ง

• สามารถใช้รักษาโรคผิวหนังชนิดต่างๆ เช่น กลาก , เกลื้อน , ผดผื่นคัน เป็นต้น โดยให้ใช้ใบหรือรากสมุนไพรทองพันชั่ง ตำแช่ในเหล้าหรือแอลกอฮอล์ แล้วใช้ทาบริเวณ ที่มีอาการของโรคผิวหนัง
• สามารถใช้เป็นยาขับปัสสาวะ โดยนำใบทองพันชั่งสดหรือแห้งมาชงดื่ม
• สามารถใช้รักษาโรคแก้ไข้ข้ออักเสบ โดยให้นำใบทองพันชั่งมาต้มกับน้ำฝนดื่ม
• สามารถใช้ดับพิษไข้ ลดความดัน แก้มะเร็งภายใน บำรุงธาตุ บำรุงร่างกายโดยการใช้รากทองพันชั่งมาต้มน้ำดื่ม
• สามารถใช้รักษาโรคเบาหวาน โดยให้นำใบทองพันชั่ง ใบชุมเห็ดไทย เมล็ดพริกไทยร่อน ต้นเหงือกปลาหมอตากแห้ง นำมาบดเป็นผงละเอียด ผสมน้ำผึ้งปั้นเป็น ลูกกลอน ขนาดเม็ดพุทรา รับประทานครั้งละ 5 เม็ด หลังอาหารเช้าเย็น ระยะเวลาสัก 1 เดือนกว่าสามารถใช้รักษาโรค
• สามารถรักษาอาการริดสีดวงทวารหนัก และฆ่าพยาธิ โดยการนำใบหรือรากทองพันชั่งประมาณ 1 กำมือ ต้มกินทุกเช้า-เย็นทุกวัน

วิธีและปริมาณที่ใช้:

• ใช้ใบสดหรือรากตำแช่เหล้า หรือแอลกอฮอล์ ทาบ่อย
• ใช้ใบสด ตำให้ละเอียด ผสมน้ำมันก๊าด ทาบริเวณที่เป็นกลาก วันละ 1 ครั้ง เพียง 3 วัน โรคกลากหายขาด
• ใช้รากทองพันชั่ง 6-7 รากและหัวไม้ขีดไฟครึ่งกล่องนำมาตำเข้ากันให้ละเอียดผสมน้ำมันใส่ผมหรือวาสลิน(กันไม่ให้ยาแห้ง)ทาบริเวณที่เป็นกลากหรือโรคผิวหนัง

ใช้รากของทองพันชั่ง บดละเอียดผสมน้ำมะขามและน้ำมะนาว ชโลมทาบริเวณที่เป็น