ความหมายของมรดกภูมิปัญญาทางวัฒนธรรม

“มรดกภูมิปัญญาทางวัฒนธรรม” หมายถึง การปฏิบัติ การแสดงออก ความรู้ ทักษะ ตลอดจนเครื่องมือ วัตถุ สิ่งประดิษฐ์ และพื้นที่ทางวัฒนธรรมที่เกี่ยวเนื่อง กับสิ่งเหล่านั้น ซึ่งชุมชน กลุ่มชน และในบางกรณีปัจเจกบุคคล ยอมรับว่าเป็นส่วนหนึ่งของมรดกทางวัฒนธรรมของตน มรดกภูมิปัญญาทางวัฒนธรรมซึ่งถ่ายทอดจากคนรุ่นหนึ่งไปยังคนอีกรุ่นหนึ่งนี้เป็นสิ่งซึ่งชุมชนและกลุ่มชนสร้างขึ้นใหม่อย่างสมํ่าเสมอ เพื่อตอบสนองต่อสภาพแวดล้อมของตน เป็นปฏิสัมพันธ์ของพวกเขาที่มีต่อธรรมชาติ และประวัติศาสตร์ของตน และทำให้คนเหล่านั้นเกิดความรู้สึกมีอัตลักษณ์ และความต่อเนื่อง ดังนั้น จึงก่อให้เกิดความเคารพต่อความหลากหลายทางวัฒนธรรม และการคิดสร้างสรรค์ของมนุษย์ มรดกภูมิปัญญาทางวัฒนธรรม

ปีพุทธศักราช 2562 กรมส่งเสริมวัฒนธรรม (สวธ.) ในฐานะฝ่ายเลขานุการ ได้นำเสนอผลการดำเนินงานตามพระราชบัญญัติส่งเสริมและรักษามรดกภูมิปัญญาทางวัฒนธรรม พ.ศ. 2559 ตามมาตรา 10 (7)ในการพิจารณาและให้ความเห็นชอบการขึ้นบัญชีมรดกภูมิปัญญาทางวัฒนธรรม โดยในปีงบประมาณ พ.ศ.2562 จำนวน 18 รายการ ประกอบด้วย

ด้านวรรณกรรมพื้นบ้านและภาษา
- ตำนานเขาสาปยา ชัยนาท

- ตำนานเมืองลพบุรี ลพบุรี

ด้านศิลปะการแสดง

- โปงลาง กาฬสินธุ์

- กลองอืด ตาก
- รำมอญ ปทุมธานี

- รำตร๊ด ศรีสะเกษ และสุรินทร์

- ลำแมงตับเต่าไทเลย เลย

ด้านแนวปฏิบัติทางสังคม พิธีกรรม ประเพณี และงานเทศกาล

- ประเพณีอัฏฐมีบูชา กรุงเทพมหานคร นครปฐม และอุตรดิตถ์

- โจลมะม้วต สุรินทร์

- ประเพณีแห่นางดาน นครศรีธรรมราช

ด้านความรู้และการปฏิบัติเกี่ยวกับธรรมชาติและจักรวาล

- ทุเรียนนนท์ นนทบุรี

- ปลาสลิดบางบ่อ สมุทรปราการ

- หม้อน้ำดินเผาเกาะเกร็ด นนทบุรี

ด้านงานช่างฝีมือดั้งเดิม

- งานปูนปั้นสกุลช่างเมืองเพชร เพชรบุรี

- เครื่องปั้นดินเผา ด่านเกวียน นครราชสีมา

- ซิ่นหมี่คั่นน้อย ไทหล่ม เพชรบูรณ์

ด้านการเล่นพื้นบ้าน กีฬาพื้นบ้าน และศิลปะการต่อสู้ป้องกันตัว

- อิ้นกอนฟ้อนแคน นครปฐม

- การแข่งขันว่าวดุ๊ยดุ่ย จันทบุรี

โดยจังหวัดนนทบุรี มีรายการมรดกภูมิปัญญาทางวัฒนธรรมที่ได้รับการประกาศขึ้นบัญชีมรดกภูมิปัญญาทางวัฒนธรรมประจำปี พ.ศ.2562จำนวน 2 รายการ ได้แก่ทุเรียนนนท์ และ หม้อน้ำดินเผาเกาะเกร็ด