แกงหน่อหวาย

ความเป็นมาตำบลปงป่าหวาย แต่เดิมเป็นหมู่บ้านหนึ่งของตำบลเด่นชัย อำเภอเด่นชัย จังหวัดแพร่ สาเหตุที่ได้ชื่อว่าบ้านปงป่าหวาย เนื่องจากมีการเล่าว่า พื้นที่ที่ตั้งหมู่บ้านแต่ก่อนเป็นดงหวาย มีหวายขึ้นอย่างหนาแน่น และได้มีราษฎรอำเภอสูงเม่นอพยพมาอาศัยเป็นจำนวนมาก จนเพิ่มหมู่บ้านขึ้นมา จึงตั้งชื่อว่าบ้านปงป่าหวาย ต่อมาในปี พ.ศ.๒๕๒๗ ได้ทำการแบ่งแยกตำบลเด่นชัยออกเป็น ๒ ตำบล คือ ตำบลเด่นชัย ตำบลปงป่าหวาย มีการปกครองแบ่งออกเป็น ๕ หมู่บ้าน ในขณะนั้นมีจำนวนครัวเรือน ๔๗๙ ครัวเรือน ต่อมาปี ๒๕๒๘ ได้แยกหมู่บ้านขึ้นอีก ๓ หมู่บ้าน คือ หมู่ที่ ๖,๗,๘ และในปี ๒๕๓๕ ได้แยกหมู่บ้านขึ้นอีก ๒ หมู่บ้าน คือหมู่ที่ ๙,๑๐ ปัจจุบันแบ่งการปกครองแยกออกเป็น ๑๐ หมู่บ้าน

จากประวัติของตำบลปงป่าหวาย ทำให้เป็นพื้นที่ที่มีต้นหวายเป็นจำนวนมาก จึงให้ประชาชนในพื้นที่นำเอาต้นหวายมาใช้ประโยชน์ต่างๆมากมาย และหนึ่งในนั้นก็คือการนำเอาหน่อหวายมาปรุงอาหาร

"หวาย"เป็นพืชไม้เลื้อยที่มีอยู่ทั่วทุกภาคของประเทศไทยนะครับ คนไทยรู้จักกันอย่างดีในฐานะที่หวายเป็นพืชสารพัดประโยชน์ โดยเฉพาะอย่างยิ่งเกี่ยวกับการทำเฟอนิเจอร์ต่างๆ เนื่องจากหวายมีความเหนียวและคงทนอย่างดีเยี่ยม

นอกจากนี้แล้ว"หวาย" ก็ยังสามารถนำมาทำอาหารกินได้ด้วย โดยเฉพาะแกนอ่อนของต้นหวาย ซึ่งมีลักษณะคล้ายกันกับยอดอ่อนของมะพร้าวหรือปลีตาล สามารถนำมาทำอาหารได้หลายเมนูด้วยกัน ที่โดดเด่นที่สุดก็คือ เมนู "แกงหน่อหวาย" นั่นเอง

สำหรับการ"แกงหวาย" นั้น แต่ละพื้นที่จะมีสูตรที่แตกต่างกัน เช่น ที่ภาคอีสานจะมีการเผาหวายให้อ่อนตัวแล้วนำมาทำอาหาร ส่วนที่ภาคเหนือ จะฝานหวายเป็นชิ้นบางๆ แล้วก็แกงสดๆ เลย เป็นต้น ทั้งนี้ สิ่งที่เหมือนกันและขาดไม่ได้ ก็คือ ต้องใส่ "ใบย่านาง" ลงไปด้วย เพื่อทำให้แกงหวายมีความอ่อนนุ่มและกลมกล่อม

นอกจากหวายจะนำมาทำอาหารได้แล้ว ก็ยังมีสรรพคุณทางยาด้วย นั่นก็คือช่วยแก้ไอ บำรุงน้ำดี แก้ร้อนใน และกระหายน้ำ

ในอดีต หากใครอยากจะกินแกงหวาย ก็ต้องเข้าไปตัดเอามาจากป่าเพียงอย่างเดียว แต่ในปัจจุบันนี้มีการปลูกหวายเพื่อตัดต้นจำหน่ายอยู่ทั่วทุกภาค เช่น ที่จังหวัดแพร่ และสระแก้ว เป็นต้น ซึ่งมีจำหน่ายตามร้านค้าริมทางอยู่หลายแห่งด้วยกัน

วิธีการ ประกอบอาหาร แบบดั้งเดิม

๑.สับกระดูกหมูเป็นชิ้น

๒.โขลกเครื่องแกง

๓.นำหน่อหวายมาสับเป็นชิ้นเล็ก แล้วนำไปลวกน้ำเพื่อลดความขม

๔.นำผักมาเตรียม

๕.นำเครื่องแกงลงผัดกับกระดูกหมู ได้ที่แล้วเติมน้ำลงไป

๖.พอเดือด นำผักลงไปปรุงรส