การส่อนขวัญ

จะหนักมากกว่าเดิม แม้อาการทางร่างกายจะ ดีขึ้นแต่อาการทางจิตใจของผู้ป่วยจะทรุดหนักลงกว่าเดิมพิธีส่อนขวัญ” คือ พิธีทางความเชื่อของภาคอีสานที่มักจะเกิดขึ้นเมื่อมีคนเจ็บไข้ได้ป่วยทางใจจะด้วยการประสบอุบัติเหตุก็ดี หรืออาการเจ็บป่วยก็ตาม โดยพิธีนี้มีความเชื่อว่า เมื่อบุคคลใดเกิดเรื่องราวดังกล่าวขึ้นจะทำให้ขวัญหนีดีฝ่อ หายป่วยแล้วก็จะมีอาการซึมเศร้า ไม่สดชื่น ไม่แจ่มใสเหมือนคนปกติ จึงทำให้ผู้เฒ่าผู้แก่มักจะทำพิธีนี้ขึ้นเพื่อเป็นการนำขวัญและกำลังใจของคนๆ นั้นกลับมาชาวอีสานบางคนกล่าวว่า หากไม่ทำ พิธีส่อนขวัญคนป่วยกลับคืนมา อาการของผู้ป่วย

สำหรับอุปกรณ์ที่ใช้ในการประกอบพิธีนี้ก็จะมี ขันธ์ 5 เพื่อขอสมาแก่เจ้าแม่ธรณีสวิง หมากพลู บุหรี่ ข้าวเหนียวนึ่งปั้นและไข่ต้มสุกหนึ่งฟอง ข้าวตัม ฝ้ายที่ใช้สำหรับผูกแขน ของหวาน ดอกไม้และเสื้อผ้าของผู้ที่เจ็บไข้ได้ป่วย

เมื่อเตรียมสิ่งของต่าง ๆ พร้อมแล้วนำไปใส่ไว้ในสวิง ให้ผู้อาวุโสซึ่งอาจเป็น พ่อ แม่ ปู่ ย่า ตา ยายลุง ป้า น้า อา ของผู้ประสบอุบัติเหตุคนใดคนหนึ่งก็ได้ยกสวิงที่บรรจุเครื่องส่อนขวัญไว้แล้วไปยังบริเวณที่เกิดเหตุยืนอยู่สักครู่ยกของขึ้นกล่าวว่า เจ้าแม่ธรณีเจ้าที่เจ้าทางแห่งนี้เอย วันนี้เวลา...(นาย/นาง/เด็กชาย/เด็กหญิง)...ได้มาประสบอุบัติเหตุ ณ ที่แห่งนี้ขณะนี้ยังเจ็บป่วยอยู่จึงได้มาส่อนเอาขวัญของ...ที่ยังตกค้างอยู่ ณที่แห่งนี้กลับคืนไปอยู่กับเนื้อกับตัวของเขา จากนั้นก็ใช้มือสองมือจับสวิงตักไปมาพร้อมกับพูดว่า ขอให้ผู้ป่วยจงหายเจ็บป่วยโดยเร็ว การใดที่ผู้ป่วยล่วงเกิน พระแม่ธรณี และเจ้าที่เจ้าทางก็ขออโหสิกรรมด้วย ขณะทำการข้อนครั้งที่หนึ่งผู้ช้อนจะพูดว่า " มาเด้อขวัญเอ้ย " ช้อนครั้งที่สองจะพูดว่า " มาเด้อขวัญเอ้ย " พอมาถึงครั้งที่สามคนล้อมจะพูดว่า " เข้าหรือยัง " คนช้อนก็จะตอบว่า " เข้าแล้ว " จากนั้นก็จะมีคนมารวบสวิงแล้วน าผ้ามาคลุมแล้วนำกลับบ้านของผู้ป่วย (ห้ามแวะที่อื่น) ในขณะนี้บรรดาญาติของผู้ป่วยอีกกลุ่มหนึ่งรออยู่บ้านผู้ป่วยเพื่อรับขวัญเมื่อไปถึงบ้านผู้ป่วยญาติผู้รอรับก็จะรับเอาสวิงที่บรรจุสิ่งของนั้นไปแตะที่ตัวผู้ป่วย ผู้ไปส่อนขวัญและบรรดาญาติจะพูดพร้อม ๆ กันว่า เออ...ขวัญเจ้าได้คืนมาอยู่กับเนื้อกับตัวเจ้าแล้ว ขวัญเอยมาเดอ...ขอให้หายป่วยหายเคราะห์โดยเร็ว จากนั้นก็วางสวิงหรือห่อผ้าลงที่พื้น หยิบเอาสิ่งของออกมา เสื้อผ้าถ้าสวมใส่ได้ก็ใส่เลยถ้าใส่ไม่ได้เพราะป่วยหนักก็วางไว้ข้าง ๆ คนเฒ่าคนแก่คนหนึ่งเอาข้าวเหนียวนึ่ง ไข่ไก่ต้ม ข้าวต้ม และขนมใส่มือผู้ป่วย ผูกแขนเรียกขวัญผู้ป่วยให้มาอยู่กับเนื้อกับตัว โดยให้คนที่เอาสวิงหรือนำขวัญมาผูกก่อนบรรดาญาติก็ทยอยเข้ามาผูกข้อมือจนหมดทุกคนโดยจะอวยพรให้คนป่วยหายและประสบแต่สิ่งดีๆ เป็นอันเสร็จพิธีการส่อนขวัญ