ชุมชนเนินขาม เป็นชุมชนในพื้นที่อำเภอเนินขาม จังหวัดชัยนาท บรรพบุรุษเป็นเชื้อสายลาวเวียงอพยพมาจากเมืองเวียงจันทน์ และเมืองหลวงพระบาง สาธารณรัฐประชาธิปไตยประชาชนลาว แต่เดิมตั้งถิ่นฐานอยู่ในพื้นที่อำเภออู่ทองจังหวัดสุพรรณบุรีและอพยพขึ้นมาบริเวณปัจจุบันที่มีลักษณะภูมิประเทศเป็นพื้นที่สูงน้ำท่วมไม่ถึงหรือเนินและมีต้นมะขามขึ้นสูงจึงเรียกว่า "เนินมะขาม" และกร่อนเป็น "เนินขาม" ในภายหลัง

ชาวบ้านในชุมชนเนินขามมีฝีมือในการทอผ้า ซึ่งมีอัตลักษณ์ทั้งลวดลาย เทคนิคการทอจากรุ่นสู่รุ่นซึ่งสะท้อนถึงเอกลักษณ์ด้านการทอผ้าของชาติพันธ์ูลาวโดยภาพรวม จึงทำให้ต่อมาในปี พ.ศ. 2559 ชาวชุมชนเนินขามจึงเกิดแนวคิดที่จะออกแบบลายผ้าที่เป็นเอกลักษณ์ของตนเอง ซึ่งนางนภัสกรณ์ ธูปแก้วได้เห็นถึงสภาพแวดล้อมของชุมชนที่มีค้นมะขามขึ้นอยู่รอบจึงได้นำใบมะขามมาออกแบบเป็นลายผ้าทอช่อใบมะขามและนำไปจดลิขสิทธิ์ต่อกรมทรัพย์สินทางปัญญาเมื่อเดือนกุมภาพันธ์ พ.ศ. 2560

จังหวัดชัยนาทได้เห็นความสำคัญของลายผ้าดังกล่าวเนื่องจากเป็นลายผ้าทอที่แสดงถึงอัตลักษณ์ความเป็นชุมชนที่มีความพร้อมในการสืบสาน รักษา และต่อยอดภูมิปัญญาเพื่ออนุรักษ์แก่ชนรุ่นหลังและสร้างมูลค่าเพิ่มทางเศรษฐกิจ จึงได้ประกาศให้ "ผ้าทอลายช่อใบมะขาม" เป็นลายผ้าอัตลักษณ์ประจำจังหวัดชัยนาทเมื่อวันที่ 31 มกราคม 2565

อ้างอิง

จังหวัดชัยนาท. (2565). ประกาศจังหวัดชัยนาท เรื่อง ลายผ้าอัตลักษณ์ประจำจังหวัดชัยนาท ประจำปี 2565. ลงวันที่ 31 มกราคม 2565.

มหาวิทยาลัยราชภัฎจันทรเกษม, คณะวิทยาการจัดการ.(2564). ลาวเวียง เนินขาม. กรุงเทพฯ. เค.พี. จันทรเกษม.

สภาวัฒนธรรมจังหวัดชัยนาท. (2564). ผ้าทอพื้นเมืองจังหวัดชัยนาท. ฉะเชิงเทรา, ทรีพลัส มัลติมีเดีย.