อำเภอพนา จังหวัดอำนาจเจริญ เป็นเมืองเก่า ก่อตั้ง 300 ปีเศษ ชุมชนสืบทอดวัฒนธรรมอันดีงาม มีภูมิปัญญาถิ่นหลากหลายด้านที่สามารถทำเป็นอาชีพเสริมและสร้างรายได้ให้ครอบครัว การทอผ้าเป็นงานฝีมือ ที่ยังคงความยั่งยืนสร้างอาชีพ สร้างรายได้ให้คนในชุมชน ลายทอผ้าเกิดจากการศึกษาสืบทอดจากบุพการี หมี่ที่เป็นต้นตำรับคือ "หมี่ข้อน้อย" ต่อมาจึงออกแบบประยุกต์เป็นลายหมี่สอดคล้องตามลายผ้า ผืนผ้ามีลักษณะโดดเด่นบ่งบอกถึงเอกลักษณ์ของผ้าทอมือชาวพนาที่สืบทอดจากบุพการีสู่บุตรหลานอย่างภาคภูมิใจ คือผ้าไหมมัดหมี่ สีที่ใช้ย้อมจะเป็นสีของไหมโดยเฉพาะ หรือการย้อมร้อนจากสีธรรมชาติ จากเปลือกไม้ ใบไม้ ตามสีที่ต้องการ

นางบัว บุตรแก้ว ภูมิปัญญาของชาวพนาได้สืบสานมาแต่ปี พ.ศ. 2520 เกี่ยวกับการทอผ้าด้วยมือ มีอุปกรณ์ที่ใช้ทอผ้าเรียกว่า “กี่” ผ้ามัดหมี่เป็นงานฝีมือแบบหนึ่ง ได้จากศิลปะการออกแบบลายหมี่ที่ต้องการ แล้วมัดหมี่ด้วย “ปอ-กล้วย” จากนั้นนำไปย้อมสีตามต้องการ แล้วนำไปทอเป็นผืนผ้าเรียกว่า

“ผ้าซิ่นมัดหมี่ข้อน้อย” ซึ่งมีลักษณะเป็นผืนผ้า ลวดลายของหมี่เป็น “ดอกสีขาว” บนสีพื้นที่ใช้ย้อม จากกระบวนการนี้ได้รับสืบทอดให้กับรุ่นหลานคือ นางพิสมัย ทองเพ็ญ เมื่อปี พ.ศ. 2533

“หมี่ข้อน้อย” เป็นผ้าประจำถิ่นที่สืบทอดจากบุพการี ถือเป็นความกตัญญูที่ได้ยกย่องศรัทธา สืบสาน บูชาครู จากรุ่นสู่รุ่น และสามารถเกิดก่อ ต่อยอด เป็นบรรทัดฐานประยุกต์ให้เป็นลวดลายหมี่ ได้หลากหลายลาย ไม่จำกัดตามความคิดสร้างสรรค์ผู้ออกแบบลายหมี่

จากบรรพบุรุษมาจนปัจจุบันจะใช้ทำผ้านุ่ง เป็นผ้าถุงที่มีคุณค่า ใช้สวมใส่ไปเฉพาะงานบุญ หรือไปร่วมพิธีกรรมทางศาสนา พอเสร็จงานก็จะพับเก็บเป็นที่เฉพาะ นอกจากสวมใส่เป็นผ้าถุงแล้วยังนำไปตัดเสื้อ ทำกระเป๋าถือ ตกแต่งเป็นของประดับ

ผ้าไหมมัดหมี่ข้อน้อย ลักษณะลวดลายในผืนผ้า ดังนี้

1. ข้อเล็กๆ หมายถึง ข้อลำไผ่ ส่วนที่ว่างไม่มีข้อหมี่เป็นส่วนของปล้อง สลับกันตามความยาวของลำ พอขึ้นลำใหม่ก็จะเป็นข้อสลับหว่างกันไปทุกลำจนเป็นผืนผ้า

2. ระหว่างลำของหมี่จะใช้เส้นไหมคั่นแต่ละลำ ประกอบด้วย ไหมเส้นพุ่งสีเหลือง ๒ เส้น เส้นพุ่งสีดำ ๒ เส้น เส้นพุ่งสีเหลือง ๑ เส้น เส้นพุ่งไหมเข็นสีแดง ๒ เส้น เส้นพุ่งสีเหลือง ๑ เส้น เส้นพุ่งสีดำ ๒ เส้น เส้นพุ่งสีเหลือง ๒ เส้น

เส้นไหมพุ่งสีเหลือง หมายถึง ความอบอุ่นด้วยพระธรรม

เส้นไหมพุ่งสีดำ หมายถึง มีจิตใจมั่นคง

เส้นไหมเข็นพุ่งขาวแดง หมายถึง ความสามัคคี กลมเกลียว

เส้นไหมเข็นพุ่งแดง หมายถึง ความเก่งกล้า

ความหมายของ “ผ้ามัดหมี่ข้อน้อย” หมายถึง ชาวพนาเป็นผู้มีความรักความสามัคคี มีจิตใจใฝ่ธรรม ตามวิถีชีวิตความชุ่มชื้นของต้นไผ่