วัดบึงหล่ม เดิมเป็นวัดร้างไม่มีใครทราบที่มาเพราะเป็นวัดเก่าแก่มาก จากอิฐเจดีย์ กองเจดีย์หักพังที่พบเห็นได้ในบริเวณโดยรอบของวัดหลายจุด ในพื้นดินเคยขุดพบไหที่เต็มไปด้วยพระเก่าโบราณ มีเศษโบราณวัตถุกระจายอยู่ทั่วไป และชาวบ้านเล่าสืบต่อกันมาว่าหลวงปู่มั่น ภูริทัตโต เคยธุดงค์ ณ วัดร้างแห่งนี้ จากประวัติพบว่าในปี พ.ศ. ๒๕๐๙ หลวงตาอบ (เหมือนสี) มาบูรณะจากวัดร้าง และ ทำเรื่องขอวิสุงคามสีมา และได้รับวิสุงคามสีมา ในปี ๒๕๑๓

การก่อสร้างเสนาสนะ เริ่มตั้งแต่หลวงตาอบ และในปี พ.ศ. ๒๕๑๗ พระอธิการจวบ นราสโภ และในช่วงที่ท่านเป็นเจ้าอาวาสตั้งแต่ปี พ.ศ. ๒๕๒๐ –๒๕๒๕ ได้สร้างเหรียญหลวงปู่มั่น และมีรูปหล่อ และศาลาหลวงปู่มั่นอยู่ภายในวัด

จากคำบอกเล่าของภูมิปัญญาผู้สูงอายุ ๒ ท่านคือ ๑. นายกุญทน รุ่งสว่าง ๑๒๙/๑ ม.๓ ต.บ่อพลอย อ.บ่อพลอย และนายธีรพัฒน์ อำนวยเกียรติ ๗๔๓/๒ ม.๑ ต.บ่อพลอย อ.บ่อพลอย ได้เล่าถึงตำนานและประวัติของบ้านบึงหล่มไว้ คือสมัยก่อนการเดินทางใช้ลำตะเพินซึ่งเป็นลำน้ำสาขาแม่น้ำน้อยเป็นหลัก และในเขตบ้านบ่อพลอย บ้านบึงหัวแหวน ในอดีตมีวัดอยู่ ๕ วัด คือวัดไทย อยู่บริเวณศูนย์โอทอป ในปัจจุบันวัดพม่า อยู่บริเวณปั๊มน้ำมัน ปตท. วัดละว้าอยู่ฝั่งวัดหนองเตียน(หรือบ้านใหญ่) ใกล้กับที่ตั้งเหมืองบิ๊กด๊อก และวัดมอญไม่ทราบที่ตั้ง อีกวัดหนึ่ง คือวัดบึงหล่ม ส่วนประวัติที่เกี่ยวข้องกับวัดบึงหล่ม แต่เดิมน่าจะไม่ใช่ ชื่อบึงหล่ม แต่เนื่องจากอยู่ติดกับลำตะเพินที่ใช้เป็นเส้นทางสัญจรในอดีต เดิมเรียกบึงเรือล่ม เป็นแม่น้ำ มีประเพณีชักพระ มีวัดเก่าแก่ ซึ่งมีประวัติเล่าว่า วัดทุ่งสมอจะมาขออัญเชิญพระพุทธรูปไปบูชา ซึ่งในขณะนั้น มีสององค์ คือ มีขนาดองค์ใหญ่ และขนาดองค์เล็ก โดยองค์น้องจะมีขนาดใหญ่กว่าองค์พี่ การเดินทางสมัยนั้น จะอัญเชิญไปตามลำน้ำลำตะเพินซึ่งไหลผ่านเส้นทางนี้ ชาวบ้านจึงนำพระพุทธรูปทั้งสององค์ขึ้นเรือ เมื่อนำขึ้นเรือชักตามแม่น้ำมา ชาวบ้านเห็นก็พากันทักว่าองค์ใหญ่คือองค์พี่องค์เล็กคือองค์น้อง ชาวบ้านเชื่อว่าพระองค์พี่ เกิดความรู้สึกน้อยใจ จึงไม่ยอมไปจะทำให้เรือล่ม ต่อมาได้มีการนำพระพุทธรูปสององค์เพื่ออัญเชิญ ไปประดิษฐานอีกวัดหนึ่งที่ไม่ทราบประวัติ แต่พอเดินทางมาถึง บริเวณท้ายวัดเกิดน้ำในลำตะเพินหมุนทำให้เรือที่อัญเชิญพระพุทธรูปมาล่มลง จึงเชื่อว่าเป็นบึงเรือล่ม จมหายไปตรงนั้น เรียกว่า“บึงเรือล่ม”และเรียกเพี้ยนมาเป็น“บึงหล่ม”ในปัจจุบัน ชาวบ้านเชื่อว่าเคยมีคนตามเพื่อจะอัญเชิญขึ้นมาบูชาก็หนี ตามหาไม่เจอ และในที่สุดได้อัญเชิญพระพุทธรูปขึ้นมาได้เพียงองค์เดียว อีกองค์หนึ่งไม่สามารถนำขึ้นมาได้จึงอัญเชิญพระพุทธรูปชื่อว่าพระเทพมงคล ที่นำขึ้นมาได้ไปไว้ที่วัดทุ่งสมอ อำเภอพนมทวน และในปัจจุบันได้เป็นที่เคารพศรัทธาในความศักดิ์สิทธิ์เรียกกันว่า “หลวงพ่อวัดทุ่งสมอ”