ข้าวหลามบ้านพร้าว วัฒนานคร “๑ จังหวัด ๑ เมนู เชิดชูอาหารถิ่น”
ประวัติความเป็นมา :คนในชุมชนบ้านพร้าว หมู่ที่ ๑ ตำบลวัฒนานคร อำเภอวัฒนานคร จังหวัดสระแก้ว แต่เดิมนั้นประกอบอาชีพทำนาเป็นหลัก ต่อมาในปัจจุบันได้มีการเผาข้าวหลามขายเป็นอาชีพเสริม แต่บางครัวเรือนยึดอาชีพการทำข้าวหลามขายเป็นหลัก ซึ่งจากการสอบถามนางสาวนิภิสรา งาเครือ หรือเจ้แมว เล่าว่า ชุมชนบ้านพร้าวน่าจะเผาข้าวหลามขายมาไม่น้อยกว่า ๗๐ ปี เพราะเจ้แมวเห็นแม่ทำข้าวหลามขายมาตั้งแต่เด็ก และแม่เจ้แมวเคยเล่าว่าข้าวหลามที่ขายนั้นทำมาตั้งแต่รุ่นยาย ซึ่งหากนับอายุสืบทอดกันมาจึงน่าจะมากกว่า ๗๐ ปีแน่นอน โดยจุดเริ่มต้นของข้าวหลามบ้านพร้าวนั้น เกิดจากเมื่อสมัยที่ประเทศกัมพูชา มีความไม่สงบเกิดขึ้นในประเทศ เป็นผลทำให้ประเทศไทยต้องส่งทหารมาคุ้มกันชายแดน ซึ่งจังหวัดสระแก้ว เป็นจังหวัดติดชายแดนกัมพูชา ทำให้มีทหารจำนวนมากผลัดเปลี่ยนหมุนเวียนกันเข้ามาประจำการ และอาหารการกินของทหารก็ลำบาก คนในชุมชนบ้านพร้าวซึ่งเดิมจะเผาข้าวหลามในยามว่างจากหน้าทำหน้า จึงหันมาทำข้าวหลามขายให้กับทหารที่มาอยู่ประจำการอย่างจริงจัง จนทำให้เกิดเป็นอาชีพหลักของชุมชนบ้านพร้าวจนถึงปัจจุบัน
ข้าวหลามบ้านพร้าวเป็นอาหารที่นิยมรับประทานกันอย่างแพร่หลายในจังหวัดสระแก้ว และนักท่องเที่ยวที่เข้ามาในพื้นที่จังหวัดสระแก้ว เป็นภูมิปัญญาชาวบ้านตั้งแต่สมัยโบราณที่ถ่ายทอดจากรุ่นสู่รุ่น แต่ในปัจจุบันชุมชนบ้านพร้าว อำเภอวัฒนานคร จังหวัดสระแก้ว เหลือครัวเรือนที่ยังเผาข้าวหลามเพียง ๔ ครัวเรือน โดยมี ๓ ครัวเรือน ที่ยังเผาข้าวหลามด้วยถ่าย และ ๑ ครัวเรือนเผาข้าวหลามด้วยแก๊ส และคาดว่าจะไม่มีผู้สืบทอดต่อจากนี้แล้ว เนื่องจากรุ่นลูกรุ่นหลานส่วนใหญ่ไปทำงานอยู่ต่างถิ่น
วิธีการและขั้นตอนการปรุง
๑) นำไม้ไผ่สีสุกมาตัดเป็นกระบอกข้าวหลาม และทำความสะอาด
๒) นำใบตองมาห่อกาบมะพร้าว เพื่อทำเป็นจุกกระบอกข้าวหลาม
๓) นำกะทิ น้ำตาลทราย น้ำตาลปี๊บ และเกลือผสมกัน คนให้เข้ากัน จากนั้นนำไปตั้งไฟประมาณ ๓๐ นาที เคี่ยวจนได้ที่พักไว้ให้เย็น
๔) นำข้าวเหนียวดำและข้าวเหนียวขาวไปล้างให้สะอาดจากนั้นแช่น้ำเปล่าทิ้งไว้ ประมาณ ๖ ชั่วโมง เมื่อครบกำหนดเวลาซาวน้ำให้สะอาดอีกครั้ง และนำพักทิ้งไว้ให้สะเด็ดน้ำ
๕) นำถั่วดำไปต้ม ๔๐ นาที พักทิ้งไว้
๖) จากนั้นนำข้าวเหนียวและถั่วดำมาคลุกเคล้ากัน
๗) กรอกข้าวเหนียวที่ผสมกับถั่วดำลงในกระบอกไม้ไผ่ที่เตรียมเอาไว้ ประมาณ ๓ ใน ๔ ส่วนของกระบอก
๘) ใส่น้ำกะทิที่ปรุงแล้วลงในกระบอก ประมาณเศษ ๑ ส่วน ๒ ของส่วนที่เหลือ ปิดฝาแล้วนำไปเผาในเตาที่เตรียมไว้ ส่วนกระบอกที่จะทำหน้าสังขยาให้ลดปริมาณลงมาอีกหน่อย
๙) นำกระบอกข้าวหลามไปเรียงบนเตาเป็นแถว ๓ แถว และวางถ่านในร่องระหว่างข้าวหลามจำนวน 2 ร่อง จากนั้นจุดไฟถ่าน
๑๐) เผาไฟข้าวหลาม ประมาณ ๓ ชั่วโมง โดยขณะเผาให้ใช้สังกะสีปิดล้อมกระบอกข้ามหลามเมื่อข้าวหลามสุกแล้ว นำมาปอกเปลือกออกพร้อมที่จะบริโภค และจำหน่ายต่อไป
ด้านการอนุรักษ์สิ่งแวดล้อม และส่งเสริมคุณภาพสิ่งแวดล้อมตลอดจนระบบนิเวศ :มีการปลูกทดแทนต้นไผ่สีสุกที่ถูกตัดมาทำข้าวหลาม และใช้วัตถุดิบจากธรรมที่สามารถย่อยสลายได้ ไม่ก่อมลพิษต่อสิ่งแวดล้อม
สอบถามรายละเอียดเพิ่มเติมติดต่อ :นางสาวนิภิสรา งาเครือ ๐๘๑-๑๒๓-๒๕๐๔
546 
