สาระสำคัญโดยสังเขป:

นางซ่อนกลิ่น พงษ์ศรีเป็นบุคคลผู้เก็บรวบรวมบทกลอนลำต่าง ๆ อาทิเช่น กลอนประกาศศรัทธา กลอนลำนิทาน กลอนลำวงสลับเพลง กลอนภูมิศาสตร์ประเทศไทย กลอนลำทางยะลา เป็นต้น ซึ่งคัดลอกลงในสมุดจดบันทึกด้วยลายมือ เก็บไว้ที่บ้านพัก เพื่อให้เยาวชนคนรุ่นหลังหรือผู้ที่สนใจใช้เป็นตำราศึกษาเรียนรู้ นำไปต่อยอด และสืบทอดศิลปวัฒนธรรมต่อไป โดยบทกลอนต่าง ๆ ที่จดบันทึกไว้นั้น เป็นกลอนลำที่ได้ร่ำเรียนมาจากครูบาอาจารย์ หรือจดจำและบันทึกมาจากคณะหมอลำ ในสมัยที่ตนเองประกอบอาชีพหมอลำ

ประวัติความเป็นมา:

นางซ่อนกลิ่น พงษ์ศรี หรือ ชื่อเดิม นางซ่อนกลิ่น พันธุ์นวล อาศัยอยู่ที่บ้านท่าสมอ ตำบลม่วง อำเภอมหาชนะชัย จังหวัดยโสธร ปัจจุบันอายุ 80 ปี นางซ่อนกลิ่น เริ่มประกอบอาชีพหมอลำ ตอนอายุ 20 ปี โดยได้ไปเรียนลำกลอนต่าง ๆ กับอาจารย์ และเคยสังกัดสมาคมหมดลำภาคกลาง อำเภอแก่งคอย จังหวัดสระบุรี เมื่อ พ.ศ. 2512 – 2515 รวม 2-3 ปี ซึ่งหลังจากออกจากสมาคมหมอลำภาคกลางแล้ว ก็ไม่ได้ประกอบอาชีพหมอลำอีกเลย แต่ยังคงจดบันทึกกลอนลำต่าง ๆ ที่ได้พบเห็นหรือร่ำเรียนมา ซึ่งมีอยู่จำนวนมาก ทั้งจากครูบาอาจารย์ และคณะหมอลำ เอาไว้ในสมุด เพื่อเป็นมรดกทางศิลปวัฒนธรรมในคนรุ่นหลังหรือผู้ที่สนใจนำไปศึกษา เรียนรู้ และสืบทอดต่อไป

ลักษณะเฉพาะที่แสดงถึงอัตลักษณ์/เอกลักษณ์/ความโดดเด่น:

กลอนลำต่าง ๆ เป็นกลอนลำที่เก่าแก่ จดบันทึกด้วยลายมือ

ตัวอย่างกลอนรำวงสลับเพลง

เดือนส่องแจ้งยามเมื่อมองเห็น เป็นเวลาเฮาพบ ผ่านกันวันนี้ สีใสแจ้งแสงดาวขาวผ่องงามลออ โอบอ้อมตาม ข้างพระจันทร์ มองส่องชั้นจันทร์เด่นวันเพ็ญ เป็นเวลาสวยงามแห่งจันทร์เทิงฟ้า สังมางามใบหน้าในเวลามองส่อง งามลอออ้องแอ้ง แยงแล้วแห่งสวย (สำรวยจ้างามเลิศล้น งามเลิศฟ้าหาไหน รูปหล่อช่างงามวิไล จะหาผู้ใดมาเทียมเท่าเอยเป็นวาสนาแต่เก่ามาพบเฉลา รูปงามทรามเชย น่ารักจริงนะอกเอ๋ย รักพ่อทรามเชยอกเอ๋ยอาดูร) บุญเอ้ยบุญสิบ่มา สมสร้างนำนางจักหว่าง พอได้ลำอยู่ข่างคุณพี่ผู้สวย ลำอยู่ด้วยร้องส่งนำกัน ใจสำคัญตกลง จั่งได้ลำเทิงฮ้าน ในงานนี้ลำวงสวยเด่น เป็นประวัติบอกไว้เราได้คู่เคียง (เสียงร้องของเธอแจ่มใส) ชื่นใจจริงนะคุณพี่ สวยงามอะไรอย่างนี้มาสามัคคีลำวงสากล เจ้าดอกกุหลาบบานแย้มบานแซมอยู่ริมถนน เมื่อไหร่หนอเจ้าจะหล่นขอให้ทุกคนได้ดมชมเชย)เฉย ๆ ไว้ใจ นางคิดต่อสิบ่มาพบพ้อในฮ้าน ผ่านตา ดาราแจ้ง แสงดาวขาวส่องละอองใจกายอ้าบานแย้มแจ่มสี (บุญมีเราคงเห็นหน้า ได้มาลำวงด้วยกัน เพียงแต่ได้มองชมจันทร์ก็ยังหมายมั่นได้ดมชมเชย หอมเอยโอว่าแสนหอม พะยอมเจ้าไม่หอมหาย ลำดวนเจ้าหอมมากาย แสน ๆ เสีนดายพ่อชายโสภา) โศกาเศร้า นำชายหลายเทื่อ เหลือแฮงตั้งต่ออ้ายชายโก้สู่วัน จั้นแล้วจั้น ถามแหน่เด้อชายหมายสิมาลำเล่นในวงกับพี่ สวัสดีเด้ออ้านชายงามรูปหล่อ พ้ออยู่มื่อนี่สิลำโค้งต่อชาย (โฉมฉายเจ้างามแสนงาม ขอตามไปได้หรือเปล่า วาสนาอาภัพหนอเราโศกเศร้าในใจจริง ๆ รักใครในโลกทุกสิ่งใครหนอจะยิ่งไปกว่าไม่มี วันนี้ให้แสนเปรมปรีมาพบคุณพี่ดีใจจริงเอย) เลยลำเล่นลำวงทุกม่ากิริยาท่าฟ้อนสะออนโอ้อ่าวถึง คิดลึกซึ้งถึงพี่คนดีมีวิธีใด ๆ จั่งมาลำเล่น เป็นประจำเทิงฮ้านสำราญบานชื่น ยามกลางคืนดั่งนี้ลำเล่นหม่วนหู