ประเพณีสู่ขวัญควาย

สู่ขวัญควายเป็นการแสดงความกตัญญูของเจ้าของต่อควาย แสดงความเมตตากรุณา ขอโทษที่ได้ล่วงเกิน สำนึกความผิดพลาดของเจ้าของที่ได้เฆี่ยนตี ดุด่าควาย และให้รางวัลทั้งสัตว์และคน

วิธีทำขวัญควาย

เจ้าของควายนำควายไปอาบน้ำ ขัดผิวจนสะอาดและนำควายมาผูกหลักไว้ นำเครื่องใช้ในพิธีมาวางบนแท่นพิธีที่มีขันบายศรี ผูกโยงสายสิญจน์ไปยังบริเวณที่ล่ามควาย หลังจากนั้นเชิญหมอขวัญมาทำพิธีปัดเคราะห์เรียกขวัญ โดยเนื้อหาของคำสวดจะบรรยายถึงความยากลำบากของควายตลอดฤดูทำนา กล่าวขอขมาลาโทษหากได้ล่วงเกิน ขอให้ควายอย่าได้ถือโทษจองเวรกัน ทั้งอวยพรให้ควายมีสุขภาพแข็งแรง อยู่กับเจ้าของตลอดไป

จากนั้นชาวบ้านจะเข้าไปขอน้ำส้มป่อย หญ้า ข้าวตอกดอกไม้ เอาด้ายผูกกับกรวยดอกไม้ติดกับเขาควาย และนำน้ำขมิ้นส้มป่อยมาประพรมควายให้อยู่สบาย และเอาหญ้ามัดใหญ่ให้ควายกิน

ภาพ : มูลนิธิชัยพัฒนา