การทอดกฐิน คือการนำผ้ากฐินไปวางไว้ต่อหน้าพระสงฆ์อย่างน้อย ๕ รูป แล้วให้พระสงฆ์รูปใดรูปหนึ่งที่ได้รับมอบหมายจากคณะสงฆ์เป็นผู้รับกฐิน วัดหนึ่งจะรับกฐินได้เพียงปีละ ๑ ครั้งเท่านั้นและรับได้เฉพาะในช่วงกฐินกาลตั้งแต่วันแรม ๑ ค่ำ เดือน ๑๑ จนถึงวันขึ้น ๑๕ ค่ำ เดือน ๑๒

ที่มาของการทอดกฐินมีปรากฏอยู่ในพุทธประวัติว่าครั้งหนึ่งมีภิกษุชาวปาไฐยรัฐจำนวน ๓๐ รูป ได้เดินทางมาเข้าเฝ้าพระพุทธเจ้าหลังออกพรรษาด้วยความยากลำบาก เพราะฝนยังตกชุกอยู่ ทำให้จีวรเปื้อนโคลนและเปียกชุ่ม พระพุทธเจ้าทรงเห็นความลำบาก จึงทรงอนุญาตให้พระสงฆ์ผู้จำพรรษาครบ ๓ เดือนแล้วสามารถกราน (รับผ้า) กฐินได้ เพื่อจะได้มีจีวรเปลี่ยนใหม่

ความจริงคำว่า “กฐิน” ไม่ได้หมายถึงผ้า แต่เป็นชื่อเรียกกรอบไม้แม่แบบสำหรับทำไตรจีวร ในสมัยโบราณ การเย็บจีวรเป็นเรื่องใหญ่ พระสงฆ์จะต้องช่วยกันเย็บ แม้แต่พระพุทธเจ้ายังต้องทรงช่วยด้วย ในสมัยนั้น การทำจีวรให้มีรูปลักษณะตามที่กำหนดทำได้ยาก จึงต้องทำกรอบไม้สำเร็จรูปไว้เป็นแม่แบบสำหรับทาบผ้าลงไปขึงให้ตึง (ทำนองเดียวกับสะดึง) แล้วค่อยตัดเย็บ