ปราชญ์ชาวบ้าน
ศิลปะการต่อสู้ "ซีละ"
ประวัติครูภูมิปัญญาท้องถิ่น

นายซาการียา หะมะ

นายซาการียา หะมะ เกิดเมื่อวันที่ ๒๗ สิงหาคม ๒๕๒๔ อายุ ๒๘ ปี เกิดที่อำเภอศรีสาคร จังหวัดนราธิวาส ปัจจุบันอาศัยอยู่ที่บ้านเลขที่ ๓๐ หมู่ที่ ๑ ตำบลเชิงคีรี อำเภอศรีสาคร จังหวัดนราธิวาส กำลังศึกษาชั้นมัธยมศึกษาตอนต้น(กศน.) นายซาการียาเป็นบุตรคนที่ ๔ ในจำนวนพี่ ๖ คน บิดาชื่อ นายสะมะแอ หะมะ มารดาชื่อ นางเจ๊ะบีเด๊าะ หะมะ

ประวัติชีวิตและผลงาน
นายซาการียา มีความชื่นชอบในศิลปะการต่อสู้มลายูโบราณ มาตั้งแต่เด็กประกอบกับบรรพบุรุษมีความสามารถทางด้านศิลปะประเภทนี้ จึงทำซาการียา ซึมซับเอาวัฒนธรรมการต่อสู่ประเภทนี้ นายซาการียา ได้ฝึกฝน และนำตัวเองรวมกับเพื่อน ๆ ต่าง วัยตระเวณแสดงศิลปะประเภทตามาเทศกาลต่าง ๆ ในพื้นที่อย่านสม่ำเสมอ มากกว่า ๑๐ ปี

ขั้นตอนวิธีการทำ
การรำซิละ ที่มุ่งแสดงความชำนาญในจังหวะลีลาการเต้นรำ การ ใช้มือ เท้า ส่วนมากมักแสดงเฉพาะหน้าเจ้าเมืองหรือเจ้านายชั้นสูง แต่ปัจจุบันเป็นการ แสดงโชว์โดยทั่วไป ประกอยด้วย ท่ารำต่าง ๆ
การต่อยอดเพื่อให้เกิดรายได้
ศิลปะการต่อสู้ซิละของชาวมลายู เป็นศิลปะที่นับวันหาชมได้ยากมาก เนื่องจากความละเอียดอ่อนของท่วงและต้องใช้ความพยายามอย่างมากสำหรับคนที่จะฝึกฝน สร้างความลังเลให้กับผู้ที่จะฝึกรุ่นใหม่ ๆ ไม่นิยมที่จะฝึก แต่องค์ความรู้ประเภทนี้สมารถที่ต่อยอดนำไปแสดงโชว์ตามสถานที่ต่าง ๆ ในงานเทศกาลที่ได้รับเชิญ สามารถสร้างรายได้เสริมได้อย่างน่าภาคภูมิใจ อย่างเช่นนายซาการียา หะมะ