เชื่อกันว่าโนราเกิดขึ้นครั้งแรกที่ หัวเมืองพัทลุง ปัจจุบันคือ ตำบล บางแก้ว จังหวัด พัทลุง แล้ว แพร่ขยายไปยังหัวเมืองอื่นๆของภาคใต้ จน ไปถึงภาคกลาง และกลายเป็นละครชาตรี และจังหวะ ตะลุง ที่ได้รับอิทธิพลจากแนวคิดนี้ โนรา เกิดขึ้นในราชสำนักของพัทลุงซึ่งมีตำนานเล่า กันมาว่า เจ้าเมืองพัทลุง มีชื่อว่า พระยา สายฟ้าฟาด มีลูกสาวที่ชื่อ ศรีมาลา ซึ่ง มีความสามารถในการร่ายรำมาก ได้เกิดตั้งครรภ์โดยที่ยังไม่ได้แต่งงาน เชื่อกันว่า ท้องกับเทวดา พระยาสายฟ้าฟาดเห็นดังนั้นก็โกรธมาก สั่งให้นำนางศรีมาลาไป ลอยแพในทะเล( คือ ทะเลสาปสงขลา) และ แพได้ไปติดที่เกาะใหญ่ นางศรีมาลาก็ ได้ให้กำเนิดลูกชาย โดยตั้งชื่อว่า เทพสิงหล ซึ่งมีนัยความว่า ลูกของเทวดา นางศรีมาลา ได้ฝึกให้เทพสิงหลฝึกร่ายรำ ซึ่งเทพสิงหล ก็สามารถร่ายรำได้สวยงามมาก และร่ายรำ มีชื่อเสียงมากที่เกาะใหญ่ จนรู้ไปถึง หูพระยาสายฟ้าฟาด ซึ่งพระยาสายฟ้าฟาดก็ยังไม่รู้ว่าหลานตัวเอง ก็ได้ เชิญไปรำในราชสำนัก ฝ่ายนางศรีมาลานั้น ก็น้อยเนื้อต่ำใจเมื่อครั้งที่ถูกลอยแพ ก็บอกกับคนที่มาติดต่อว่า โนราคณะนี้จะไปรำได้ แต่ต้องปูผ้าขาวตั้งแต่ริมฝั่งที่ลงจากเรือจนไปถึงตำหนัก พระยาสายฟ้าฟาดก็ตอบตกลง ดังนั้น เทพสิงหลจึงไปรำในราชสำนัก เทพสิงหลรำ ได้สวยงามมาก จนพระยาสายฟ้าฟาด ตกตะลึงในความสวยงาม จึงถอดเครื่องทรงที่ ทรงอยู่ให้กับเทพสิงหล แล้วบอกว่า "เครื่อง แต่งกายกษัตริย์ชุดนี้มอบให้เป็นเครื่องแต่งกาย ของโนรานับแต่นี้เป็นต้นไป" เทพสิงหลจึง บอกว่าแท้จริงแล้วเป็นหลานของพระยาสายฟ้าฟาด พระยาสายฟ้าฟาดจึงรับโนราไว้ ในราชสำนักและให้สิทธิแต่งกายเหมือนกษัตริย์ทุกประการ
โอกาสที่เล่นหรือแสดง งานประเพณีต่าง ๆ
อุปกรณ์ที่ใช้ในการแสดง
๑.ทับ
๒. กลอง
๓. ปี่
๔. โหม่ง หรือฆ้องคู่
๕. ฉิ่ง
๖. แตระ หรือแกระ คือ กรับ
ลักษณะของสถานที่แสดง โรงเรือนชั่วคราว บ้านเลขที่ ๔๔ หมู่ ๔ บ้านนางโอ ตำบลแม่ลาน
จำนวนผู้แสดง เพศ จำนวน ๒๑ คน หญิง ๒๐ คน ชาย ๑ คน
เครื่องแต่งกาย
๑. เทริด
๒. เครื่องลูกปัด ประกอบด้วยชิ้นสำคัญ ๕ ชิ้น
๓.ปีกนกแอ่น หรือ ปีกเหน่ง
๔.ซับทรวง หรือ ทับทรวง หรือ ตาบ สำหรับสวมห้อยไว้ตรงทรวงอก
๕.ปีก หรือที่ชาวบ้านเรียกว่า หาง หรือ หางหงส์
๖.ผ้านุ่ง
๗.หน้าเพลา เหน็บเพลา หนับเพลา
๘.ผ้าห้อย
๙.หน้าผ้า ลักษณะเดียวกับชายไหว
๑๐. กำไลต้นแขนและปลายแขน
๑๑.กำไล
๑๒.เล็บ
ท่ารำที่ใช้ในการแสดง ท่ารำมโนราห์ใช้ ๑๒ ท่า คือ
๑. ท่าเทพพนม
๒. ท่าเขาควายตั้ง
๓. ท่านางขี้หนอนฟ้อนฝูง
๔. ท่าระย้าดอกไม้
๕. ท่าพระจันทร์ทรงกลด
๖. ท่าพรหมสี่หน้า
๗. ท่านกยูงฟ้อนหาง
๘. ท่าพระลักษณ์แผลงศร
๙. ท่าสอดสร้อยมาลา
๑๐. ท่ากวางเดินดง
๑๑. ท่าท่าฉายอก
๑๒.ท่าเทียมพก