สุพรรณิการ์เป็นไม้ยืนต้นขนาดกลางการแตกกิ่งก้านของทรงพุ่มโปร่งลำต้นมีความสูงประมาณ 8-15 เมตร ผิวเปลือกลำต้นสีน้ำตาลเข้มผิวลำต้นเรียบ ใบเป็นใบเดี่ยวคล้ายรูปหัวใจ ลักษณะใบเป็นรูปมนกว้าง ริมขนาดใบกว้างประมาณ 8-10 เซนติเมตร ยาวประมาณ 12-15 เซนติเมตร ดอกออกเป็นช่อ ช่อหนึ่งยาวประมาณ 20-30 เซนติเมตร ดอกมี 5 กลีบ ลักษณะกลีบดอกงุ้มเข้าหากัน กลีบดอกและเกสรมีสีเหลืองอยู่ตรงกลาง ลักษณะเป็นเส้นเล็ก ๆ จำนวนมากดอกบานเต็มที่มีขนาด 46 เซนติเมตร ผลกลมเป็นพูมีขนาดโตประมาณ 4-6 เซนติเมตร เมื่อแก่จะแตกออก 3-5 พูภายในผลมีเส้นใยคล้ายฝ้ายสีขาวและมีเมล็ดเล็กสีดำประกอบอยู่ภายใน

ความเชื่อปลูกต้นสุพรรณิการ์ไว้ประจำบ้าน จะทำให้มีความศักดิ์สิทธิ์ เพราะต้นสุพรรณิการ์โบราณเรียกว่า ต้นปาริชาติ คือ ดอกไม้ศักดิ์สิทธิ์ที่ปลูกไว้ตามวิหารของพระเจ้าในสมัยพุทธกาล นอกจากนี้ยังมีความเชื่ออีกว่า เป็นต้นไม้ที่มีค่าสูงเปรียบเสมือนทองคำ เพราะต้นสุพรรณิการ์ บางคนเรียกว่า ต้นฝ้ายคำ ซึ่งดอกมีสีเหลืองทองคำ ชูช่อสู่ฟ้า ดุจอันเบิกบานตระการตา คนทั่วไปจึงยกย่องสรรเสริญว่าเป็นดอกไม้คู่ฟ้า ดังนั้นจึงเป็นไม้มงคลนาม ควรปลูกไว้ทางทิศใต้ ผู้ปลูกควรปลูกในวันพุธ เพราะโบราณเชื่อว่าการปลูกไม้เอาประโยชน์ทั่วไปทางดอกให้ปลูกในวันพุธ ถ้าจะให้เป็นมงคลยิ่งขึ้น ผู้ปลูกในปีระกา เพราะเป็นต้นไม้ประจำปีระกา ถ้าผู้อาศัยในบ้านเกิดในปีระกาด้วยแล้วก็จะเป็นสิริมงคลมากยิ่งขึ้น