อนุสารณ์สถาน ๙ วีรชน

หมู่ที่ ๓ (บ้านพรุจำปา) ตำบลเทพกระษัตรี อำเภอถลาง จังหวัดภูเก็ต อนุสรณ์ถลางปราบศึก ตั้งอยู่ในพื้นที่หมู่ที่ 3 ตำบลเทพกระษัตรี อำเภอถลาง จังหวัดภูเก็ต มีพื้นที่รวม 96 ไร่ ชาวภูเก็ต เคยเรียกว่า ทุ่งถลางชนะศึกหรือโคกชนะพม่า ต่อมาทางจังหวัดภูเก็ต เห็นว่า ชื่อดังกล่าว อาจจะเป็นการทำลายสภาพจิตใจของชาวพม่าและไม่อยากให้กระทบกับความสัมพันธ์กับประเทศพม่า เลยเปลี่ยนชื่อ” เป็นอนุสรณ์สถานเมืองถลาง”โดยทางจังหวัดได้จัดสรรงบประมาณปี 2554 โดยจังหวัดได้มอบหมายให้สำนักงานโยธาธิการและผังเมืองจังหวัดภูเก็ต เป็นผู้รับผิดชอบ ในส่วนของการดำเนินการจัดสร้างอนุสาวรีย์ 9 วีรชนเมืองถลางจำนวน 26 ล้านบาท และของ อบจ. ภูเก็ต อีก 11 ล้านบาท เป็นค่าศึกษาและออกแบบรายละเอียด จำนวน 5 ล้านบาท และค่าก่อสร้างรั้วจำนวน 6 ล้านบาท อนุสรณ์สถาน 9 วีรชนเมืองถลาง เพื่อได้รำลึกถึงวีรกรรมอันยิ่งใหญ่ของบรรพชนผู้กล้าเมืองถลาง ที่ได้เสียสละเลือดเนื้อและชีวิตในการปกป้องรักษาแผ่นดินไว้ให้ลูกหลานได้จนถึงทุกวันนี้ โดยรูปปั้น 9 วีรชนเมืองถลางที่จัดสร้างในครั้งนี้ ประกอบด้วย ท้าวเทพกระษัตรี (ย่าจัน) บุตรีจอมรั้งเมืองถลางกับแม่หม้าเสี้ย (บุตรีเจ้าเมืองไทรบุรี) ท้าวศรีสุนทร (ย่ามุก) น้องสาวร่วมบิดามารดากับท้าวเทพกระษัตรี พระยาถลางทองพูน บุตรจอมเฒ่าบ้านดอน (พี่ชายจอมรั้งบ้านเคียน) ต้นสกุล ณ ถลาง พระยาถลางเทียน (เมืองภูเก็จ) น้องชายร่วมบิดามารดากับแม่ปราง หลังศึกถลาง 2328 ได้รับพระกรุณาโปรดเกล้าฯ เป็นพญาเพชรคีรีศรีพิชัยสงครามรามคำแหง ผู้สำเร็จราชการ 8 หัวเมือง ดูแลพระราชทรัพย์ในเมืองถลาง เมืองภูเก็จ เมืองกราภูงา เมืองตะกั่วทุ่ง เมืองคุระ เมืองคุรอด และเมืองกระ ต้นสกุล ประทีป ณ ถลาง เจ้าจอมมารดาทอง บุตรีย่าจัน กับพญาถลางพิมลอัยาขัน พระมารดาพระองค์เจ้าหญิงอุบล ในรัชกาลที่ 1