อนุสาวรีย์ท้าวขาก่านสถานที่ตั้ง บริเวณท่ารถเล็ก ตำบลหย่วน อำเภอเชียงคำ จังหวัดพะเยา

ประวัติ/ความเป็นมา ท้าวขาก่าน

ท้าวขาก่าน เจ้าเมืองน่าน องค์ที่ 18 ครองเมืองน่าน ระหว่างปี พ.ศ.2019- 2023 เมื่อปี พ.ศ.2019 ยุคพระเจ้าติโลกราช แห่งอาณาจักรล้านนา ได้มอบหมายให้ท้าวขาก่านปกครองเมืองน่าน (ในสมัยนั้นเมืองน่านอยู่ในอาณาจักรล้านนา) ท้าวขาก่านได้ปกครองเมืองน่านโดยธรรม และสร้างบ้านแปงเมือง ประชาชนอยู่เย็นเป็นสุข ครั้นถึง พ.ศ.2023 แกว(ญวน) เอารี้พลมาตีเมืองน่าน พระเจ้าติโลกราชมีอาญาให้ท้าวขาก่านคุมรี้พล สี่หมื่น ออกรับศึกแกว ท้าวขาก่านมีชัยชนะ หลังจากนั้น พระเจ้าติโลกราชก็ได้ให้ท้าวขาก่าน ไปอยู่เมืองเชียงราย ในยุคนั้นชาวเชียงคำได้รับอิทธิพลจากเมืองน่าน และชาวบ้านบางส่วนได้ย้ายจากเมืองน่านมาอยู่ที่เชียงคำ ชาวเชียงคำในอดีต จึงได้จัดสร้างรูปปั้นท้าวขาก่านขึ้น เพื่อระลึกถึงคุณงามความดีและความกล้าหาญของท่าน โดยประดิษฐานอยู่ฝั่งซ้ายน้ำลาว (ฝั่งตะวันตกน้ำลาว) ห่างจากที่ประดิษฐานปัจจุบันประมาณ 200 เมตร แต่เนื่องจากรูปปั้นดังกล่าวได้ชำรุดทรุดโทรมและสถานที่ตั้งอยู่ในพื้นที่ต่ำ ในปี พ.ศ.2550 ชาวเชียงคำจึงได้ทำการบูรณะจัดสร้างรูปท้าวขาก่านขึ้นใหม่ด้วยโลหะสูง 2 เมตร สร้างฐานคอนกรีตเสริมเหล็ก ประกอบหินแกรนิตรองรับ และได้ย้ายขึ้นประดิษฐานบนพื้นที่สูงฝั่งขวาน้ำลาว (ฝั่งตะวันออกน้ำลาว) บริเวณท่ารถเล็ก ตำบลหย่วน อำเภอเชียงคำ จังหวัดพะเยา เพื่อให้อนุชนรุ่นหลังได้สักการะ ระลึกถึงคุณงามความดีของท่านตลอดไป