ชื่อ มะม่วงกวน

ประเภทและลักษณะ อาหารประเภทคบเคี้ยวทานเล่นในยามว่าง โดยใช้หลักการถนอมอาหารแบบโบราณ

ประวัติความเป็นมา ตำบลวังทับไทร อำเภอสากเหล็ก เป็นตำบลที่มีชาวบ้านประกอบอาชีพชาวสวนไม้ผล ประเภทมะปราง มะม่วง เพื่อจัดจำหน่ายทั้งภายในประเทศและต่างประเทศเกือบทั้งตำบล ทำให้เมื่อถึงฤดูกาลที่ไม้ผลดังกล่าวให้ผลผลิตจึงมีจำนวนมาก ทั้งนี้ชาวสวนไม้ผลแต่ละสวนจะได้ทำการคัดเลือกมะม่วง เพื่อจัดจำหน่ายหรือเพื่อส่งออกให้ได้ตามมารตฐาน ส่วนมะม่วงที่มีตำหนิ สุก งอมเกินไป ขายได้ราคาถูกจึงต้องนำมาแปรรูป โดยใช้หลักการถนอมอาหารแบบภูมิปัญญาพื้นบ้าน

ความเชื่อที่เกี่ยวข้อง มะม่วงกวน-แผ่น เขียวเสวยเป็นมะม่วงมัน พอสุกแล้วหวานมากแต่ทำมะม่วงแผ่นแล้วหวานไม่มากควรนำมะม่วงพันธุ์อื่นๆ ที่มีรสเปรี้ยวมาผสม มะม่วงน้ำดอกไม้ สุกทำมะม่วงแผ่นอร่อย มะม่วงเปรี้ยวสุก นำมาทำมะม่วงกวน-แผ่น อร่อยกว่ามะม่วงมันสุก หากชอบเปรี้ยวก็ใส่มะม่วงเปรี้ยวมากหน่อย

วัสดุที่ใช้ 1.มะม่วงสุก

2. น้ำตาลทราย

3. เกลือป่น

4.ภาชนะสำหรับการกวน

5.ภาชนะ วัสดุ หรือใบไม้ ใบทองกวาว ใช้สำหรับการตากมะม่วงที่ได้จาก การยีและกรองละเอียดเพื่อตากแดด

6.แผงตากมะม่วง

วิธีทำ 1.นำมะม่วงที่สุกงอมแล้วมาปอกเปลือก ส่วนที่เสียก็ตัดทิ้ง

2. ล้างน้ำแล้วทิ้งไว้สักพักให้สะเด็ดน้ำ

3. หากมะม่วงไม่งอมหรือมะม่วงไม่สุกงอมมากก็ให้นำมาสับให้ละเอียดหรือใส่เครื่องปั่นก็ได้ สับมะม่วงเทใส่ใน กระทะ หม้อ หรือภาชนะ ที่จัดเตรียมไว้สำหรับการกวน มะม่วงมันเมื่อสุกจะเหนียวควรสับละเอียด ถ้าเป็นมะม่วงเปรี้ยว เช่น มะม่วงน้ำดอกไม้ไม่ต้องสับ เวลากวนจะละเอียดไปเองใส่เกลือพอเค็ม

4.นำกะทะตั้งไฟกวนโดยใช้ไม้พาย โดยกวนไปต่อเนื่องไม่ต้องหยุดกวนทั้งนี้เพื่อไม่ให้ก้นหม้อไหม้ ให้พอเดือดสักพัก หากกวนนานก็จะงวดมากเวลาตากจะเหนียวมาก ทำให้เวลาตากจะทำได้ยาก

5. ตั้งทิ้งไว้ให้พอเย็นหรือทิ้งไว้ 1 คืน รุ่งขึ้นอีกวันก็นำไปยี กรอง หากเป็นมะม่วงเปรี้ยวมากให้เติมน้ำตาลลงไปพอได้รสหวาน

6.การยีกรอง หากทำน้อยก็ยีในกระชอนหรือตะแกรง หากใช้เครื่องปั่นก็ไม่ต้องกรองตั้งไฟกวนจนเดือดสักพัก ก็หยุดปิดไฟหากไม่เหนียวมาก ก็เขย่าๆเบาจนกระจายต็มจานหรือถาด

7.นำมะม่วงที่ได้มายีจนหมดนำใส่ภาชนะ หรือใบไม้ที่เตรียมไว้แล้วนำมาตากแดด

8.ตากแดดจัด 1 วัน แล้วเก็บคว่ำคู่กัน ทิ้งไว้ 1 คืน เช้ามาก็ใช้ช้อนค่อยๆวนรอบขอบด้านนอก แล้วดึงออกมาเป็นแผ่น ตากบนแผงตากยา ราวเชือก หรือลวด(เหมือนการตากผ้า)หรือคว่ำไว้ที่ภาชนะเดิม

9. แคะ-ดึงออกจากภาชนะที่ใส่ตากแดด คว่ำไว้ตามภาพผึ่งไว้ในที่ร่ม อีก 1 วัน แล้วจึงเก็บพับหรือม้วนไว้ สามารถ เก็บไว้รับประทานได้นาน

ประโยชน์ของภูมิปัญญา

เป็นการยืดอายุของมะม่วง ทำให้สามารถเก็บไว้รับประทานได้นานขึ้น ได้รับประทานมะม่วงในรูปแบบ สี กลิ่น รสชาดที่ต่างไปจากการทานมะม่วงทั่วไป เป็นการเพิ่มมูลค่าให้กับผลิตภัณฑ์ และสร้างรายได้เสริมให้กับผู้ผลิต