น้ำแข็งขูดควนเนียง

“น้ำแข็ง” คือ น้ำที่ถูกความเย็นจัดจนจับตัวเป็นก้อน “ขูด” เป็นกิริยาของการเอาของมีคมเป็นต้นครูด “น้ำแข็งขูด” จัดเป็นของหวานเย็นประเภทหนึ่ง ทำจากก้อนน้ำแข็งสี่เหลี่ยมผืนผ้าขนาดสองฝ่ามือ ผ่านการขูดด้วยกบไสน้ำแข็งจนเกิดเป็นเกล็ดละเอียด นำเกล็ดน้ำแข็งไปใส่รวมกับธัญพืช เฉาก๊วยและลอดช่องสิงคโปร์ ราดด้วยน้ำเชื่อมหรือน้ำหวาน ในพื้นที่อื่นๆ เรียกน้ำแข็งไส (น้ำแข็งใส) น้ำแข็งเกล็ดหิมะ เป็นต้น

ภายในตลาดอำเภอควนเนียงมีรถเข็นขายน้ำแข็งใส 5 เจ้า ซึ่งชาวอำเภอควนเนียงเรียกจนติดปากว่า “ร้านน้ำแข็งขูด” ซึ่งหมายถึงกลุ่มรถเข็นขายน้ำแข็งขูดตลาดควนเนียง หากเป็นร้านน้ำแข็งขูดที่อื่นๆ ผู้พูดนิยมบอกชื่อผู้ขายและสถานที่ต่อท้าย เช่น น้ำแข็งขูดป้าเพี้ยน หน้าโรงพยาบาล เป็นต้น

น้ำแข็งขูดขายดีในช่วงหน้าร้อน เมื่อมองภายในรถเข็นมีหลังคาพร้อมกับชายคาไม้ผูกผ้าใบยื่นออกพอประมาณมาเพื่อกันแสงแดดให้แก่ลูกค้าและเจ้าของร้าน รวมถึงรอบๆ รถเข็นมีม้านั่งขนาดยาวเท่ากับตัวรถวางล้อมรอบ 2-3 ตัว บนรถเข็นประกอบด้วยขวดโหลแก้วสำหรับใส่เครื่องน้ำแข็งขูด 5-6 ใบวางเรียงรายอยู่ด้านหน้าลูกค้า ขวามือของลูกค้ามีโหลแก้วแบบฝาปิดมิดชิด สำหรับใส่น้ำโซดาครีมและน้ำหวาน ด้านซ้ายของลูกค้าเป็นกบไสน้ำแข็ง โหลใส่น้ำเชื่อม น้ำดื่ม ถังไม้ใส่น้ำแข็ง ตรงหน้าคนขายมีแก้ววางเรียงราย เมื่อมองขึ้นไปบนรถเข็นมีอุปกรณ์การขายต่างๆ แขวนอยู่ เช่น ถ้วยโฟม หลอดดูด แก้วพลาสติก เป็นต้น

ประวัติน้ำแข็งขูดควนเนียง

นางสาวสุรีรัตน์ แซ่ยี่ (เนี่ยว) เกิดเมื่อปีพุทธศักราช 2488 ปัจจุบันอาศัยอยู่บ้านเลขที่ 551/2 หมู่ 2 ตำบลรัตภูมิ อำเภอควนเนียง จังหวัดสงขลา หลังจากนางสาวสุรีรัตน์ แซ่ยี่เกิด 2 ปี หรือในราวปีพุทธศักราช 2490 นางสุกะ แซ่ยี่ ผู้เป็นมารดาชาวจีนแผ่นดินใหญ่ ได้เปลี่ยนอาชีพจากรับจ้างกรีดยางมาเป็นร้านรถเข็นขายน้ำแข็งขูดที่ตลาดควนเนียง โดยขายเฉพาะน้ำแข็งขูดราดน้ำเชื่อม (ยังไม่มีการใส่เครื่องใดๆ) โดยขายแก้วละ 1 สตางค์

ต่อมาในปีพุทธศักราช 2495 ขณะที่นางสุรีรัตน์ แซ่ยี่ อายุได้ 7 ขวบ ได้เข้ามาช่วยเหลือมารดา โดยทำหน้าที่เป็นผู้ล้างแก้วน้ำแข็ง ณ ช่วงเวลาดังกล่าว น้ำแข็งขูดได้มีการใส่ธัญพืช อันประกอบด้วย ลูกเกด เม็ดแมงลัก ลูกชิด ถั่วลิสงคั่ว ถั่วลิสงต้ม ร่วมกับเฉาก๊วยและลอดช่องสิงคโปร์ ในราคา 2 สลึง (50 สตางค์) ใส่จาน (สังกะสี) ราคา 1 บาท และเริ่มมีการขายน้ำซาสี่ น้ำโซดาครีม รวมถึงน้ำโกโก้เย็น ปัจจุบันน้ำแข็งขูดขายในราคาแก้วละ 12 บาท น้ำแข็งขูดใส่โกโก้แก้วละ 15 บาท สามารถสั่งใส่ถุงหรือถ้วยโฟมสำหรับนำกลับไปรับประทาน นอกจากนี้ยังมีการขายน้ำอัดลมเช่นกัน

เครื่องมือในการทำน้ำแข็งขูดคือ กบไสน้ำแข็ง ลักษณะของกับไสน้ำแข็ง คล้ายม้านั่ง ตรงกลางมีใบมีวางตัดขวางไว้ เมื่อนำก้อนน้ำแข็งมาขูดจึงจะได้น้ำแข็งเกล็ด ซึ่งใช้กันมาตลอดระยะเวลาเกือบ 70 ปี

น้ำแข็งขูดควนเนียงประกอบด้วย

1.น้ำแข็งก้อน น้ำแข็งก้อนจะใส่ไว้ในถังไม้แบบโบราณ จะนำออกมาขูดเมื่อมีลูกค้าเข้ามาสั่งทาน

2. น้ำเชื่อม อาจใส่เป็นน้ำโกโก้ น้ำหวานสีแดงและน้ำหวานสีเขียวแทนได้

3. ถั่วลิสงคั่ว

4. เม็ดแมงลัก

5. เฉาก๊วย

6. ลูกชิด

7. ถั่วลิสงต้ม

8. ลอดช่องสิงคโปร์

9. นมข้นจืด