"ตุ่ม ตุ่มใส่น้ำโบราณ :ตุ่มตามพจนานุกรม หมายความว่า ลูก หรือ ใบ และเป็นภาชนะใส่น้ำชนิดหนึ่ง มักจะมีลักษณะเป็นรูปทรงคล้ายทรงกลม โดยส่วนด้านบนจะเปิดกว้างและมีฝาปิดไว้เพื่อป้องกันสิ่งแปลกปลอมลงในน้ำ และเก็บกักน้ำไว้ใช้ในช่วงหน้าแล้งใส่น้ำดื่ม น้ำใช้ โดยเฉพาะในชนบทที่ห่างไกลยิ่งมีความจำเป็นที่จะต้องมีภาชนะสำหรับเก็บกักน้ำหรือตามกระท่อมปลายนา
ลักษณะของตุ่มใส่น้ำโบราณ :ตุ่มโบราณทำมาจากดินเผาก้นของตุ่มแคบ และตรงกลางของตุ่มกว้าง ลักษณะปากของตุ่มบานออก หรือภาชนะสำหรับปิดปากตุ่ม เพื่อป้องกันแมลงลงไปในน้ำ หรือป้องกันลูกน้ำเข้าไปวางไข่ในตุ่มได้
วัสดุที่ใช้เป็นส่วนประกอบทำตุ่มโบราณ :ทำมาจากดินเผา
แหล่งที่มาของตุ่มใส่น้ำโบราณ :นางรุจี จองทอง บ้านเลขที่ 46 หมู่ที่ 11 บ้านหนองแก ตำบล นาเพียง อำเภอ ชุมแพ จังหวัด ขอนแก่น