ดอกไม้จันทน์มักจะเขียนผิดเป็นดอกไม้จันหรือดอกไม้จันทร์ทั้งนี้ ตามพจนานุกรม ฉบับราชบัณฑิตยสถาน พ.ศ. 2525 อธิบายไว้ว่า"ดอกไม้จันทน์"คือ เนื้อไม้จันทน์เป็นต้น ที่ไสเป็นแถบบางนำมาประดิษฐ์เป็นช่อขนาดเล็ก ใช้ในการเผาศพ
สำหรับสาเหตุที่นำดอกไม้จันทน์มาใช้ในพิธีเผาศพ เนื่องมาจากในสมัยก่อนนั้นเรายังไม่มีการฉีดยา หรือวิธีการที่จะรักษาศพไม่ให้มีกลิ่นเหม็น ดังนั้น ในการเผาศพ จึงต้องใช้ดอกไม้จันทน์ซึ่งทำมาจากไม้จันทน์ หรือต้นจันทร์ อันเป็นไม้ที่มีกลิ่นหอม ซึ่งในสมัยก่อนจะนิยมใช้ไม้จันทน์เฉพาะในงานศพของราชวงศ์ชั้นสูงเท่านั้น เนื่องจากไม้จันทน์หายากและมีราคาแพง ต่อมากรมพระยาดำรงราชนุภาพจึงได้คิดค้นให้ใช้ไม้จันทน์ทำเป็นแผ่นบางๆ มัดเป็นช่อเรียกว่าดอกไม้จันทน์เพื่อให้ผู้ที่มาร่วมงานศพได้นำไปวางที่เผาศพและนิยมใช้จนถึงปัจจุบัน "ดอกไม้จันทน์ . . . แม้จะเป็นดอกไม้สำหรับคนตาย แต่ดอกไม้จันทน์จะไม่มีวันตาย เพราะสามารถขายได้ตลอด ที่สำคัญยังเป็นสินค้าที่ไม่มีวันเสีย ไม่บูด ไม่เน่า สามารถเก็บรักษาเพื่อรอจำหน่ายได้ตลอดทั้งปี"

วัสดุอุปกรณ์
กลีบดอกสีขาว, กลีบดอกสีเกสร, หนวดจันทน์ (ทำจากเยื่อไม้)
กระดาษย่นสีดำ, ริบบิ้นสีดำ
ธูป-เทียน, ธูประกำ (1 ดอก ทำได้ 4 ช่อ), เทียนจิ๋ว, เทียนเบอร์ 8
ช่อประธานพร้อมหนวด, ก้านไม้ติดช่อประธาน, ไม้เสียบหมูปิ้งขนาด 5-6 นิ้ว (หรืออาจใช้ก้านธูปเพื่อประหยัดต้นทุน)
ด้ายสีขาว (แบบที่เรียกว่าด้ายไพ่ป๊อก), ลวดเบอร์ 24, กาวลาเท็กซ์
ถุงพลาสติก สำหรับบรรจุดอกไม้จันทน์ (ขนาด 16x26 นิ้ว บรรจุดอกเล็กได้ 100 ดอก ขนาด 10x15 นิ้ว บรรจุช่อประธานได้ 1 ถุงต่อ 1 ช่อ)
ขั้นตอนการทำ
1.แบบดอกธรรมดาเริ่มจากการทำเกสรก่อน โดยใช้กลีบดอกเกสรทำการจับกลีบเข้ากับก้านดอก นำกลีบดอกที่เตรียมไว้แล้วมาทำการเข้าดอก โดยใช้กลีบดอกประมาณ 4 กลีบ จากนั้นทากาวแล้วใช้ด้ายมัดให้แน่น ก็จะได้ตัวดอกไม้จันทน์ เมื่อได้ตัวดอกไม้จันทน์แล้วก็มาถึงขั้นตอนการใส่หนวดจันทน์ ซึ่งทำเตรียมไว้โดยพันคู่กับธูป-เทียนสำเร็จไว้เรียบร้อยแล้ว เมื่อใส่หนวดจันทน์แล้วนำกระดาษย่นสีดำพันก้านดอกให้แน่น จนไม่สามารถมองเห็นก้านดอกได้ ก็เป็นอันเสร็จ
2.แบบช่อประธานเริ่มจากเตรียมก้านไม้ช่อประธานพร้อมหนวดจันทน์ไว้ จากนั้นจึงนำดอกที่ทำไว้ซึ่งใช้ขั้นตอนเดียวกันกับการทำแบบดอกธรรมดา นำมาประกอบเข้าด้วยกันเป็นช่อ โดยจะต้องทำแบบนี้เพราะจะต้องนำมาติดช่อประมาณช่อละ 9 ดอก จากนั้นทำการตกแต่ง เป็นอันเสร็จขั้นตอน
สำหรับการเก็บรักษาดอกไม้จันทน์เพื่อรอจำหน่ายเมื่อทำเสร็จแล้วควรนำใส่ถุงพลาสติกแพ็กเก็บไว้ เพื่อไม่ให้กลีบดอกโดนลมจนกลีบดอกกรอบหรือหัก