: ไม้พุ่มแตกกิ่งที่โคน สูง ๕-๘ เมตร สำต้นมีหนามโค้งสั้นๆ และแข็งทั่วทุกส่วน ใบ เป็นใบประกอบแบบขนนกสองชั้น เรียงสลับกัน ใบย่อยรูปไข่หรือรูปขอบขนานกว้าง ๐.๗-๐.๘ ซม. ยาว ๑.๕-๑.๘ ซม. โคนใบเฉียง ดอก ช่อ ออกที่ซอกใบตอนปลายกิ่งและที่ปลายกิ่ง กลีบรองดอกมี ๕ กลีบ ขอบกลีบเกยซ้อนกัน กลีบล่างสุดโค้งงอและใหญ่กว่ากลีบอื่น กลีบดอกสีเหลือง มี ๕ กลีบ เกสรตัวผู้มี ๑๐ อัน แยกเป็นอิสระ ผล เป็นฝักแบนแข็งเป็นจงอยแหลม เปลือกเป็นสันมน ปลายแหลม มีเมล็ดเป็นรูปรี ๒-๔ เมล็ด
ส่วนที่ใช้ :แก่นของไม้มีสีแดง
ฝางมี ๒ ชนิด ชนิดหนึ่งแก่นสีแดงเข้ม เรียกว่า ฝางเสน อีกชนิดหนึ่งแก่นสีเหลือง เรียกว่าฝางส้ม ใช้ทำเป็นยาต้ม ๑ ใน ๒๐ หรือยาสกัดสำหรับ Haematoxylin ใช้เป็นสีสำหรับย้อม Nuclei ของเซล ใช้แก่นฝางต้มเคี่ยว จะได้น้ำสีแดงเข้มคล้ายด่างทับทิมใช้ย้อมผ้าไหม งามดีมาก ใช้แต่งสีอาหาร ทำยาอุทัย

สรรพคุณทางยา

แก่นฝาง
- รสขื่นขมหวาน ฝาด รับประทานเป็นยาบำรุงโลหิตสตรี ขับประจำเดือน แก้ปอดพิการ ขับหนอง ทำโลหิตให้เย็น รับประทานแก้ท้องร่วง แก้ธาตุพิการ แก้ร้อน แก้โลหิตออกทางทวารหนักและเบา
- รักษาน้ำกัดเท้า แก้คุดทะราด แก้เสมหะ แก้โลหิต แก้เลือดกำเดาน้ำมันระเหย- เป็นยาสมานอย่างอ่อน แก้ท้องเดิน

วิธีและปริมาณที่ใช้

แต่งสี ย้อมสีนำแก่นฝางเสนหรือฝางส้ม มาแช่น้ำหรือต้มเคี่ยวจะได้สีชมพูเข้ม นำมาใช้ตามต้องการเป็นยาขับประจำเดือน
ใช้แก่น ๕-๑๕ กรัม หรือ ๕-๘ ชิ้น ต้มกับน้ำ ๒ ถ้วยแก้ว เติมเนื้อมะขามที่ติดรกอยู่ (แกะเมล็ดออกแล้ว) ประมาณ ๔-๕ ฝัก เคี่ยวให้เหลือ ๑ แก้ว รับประทาน เช้า-เย็นเป็นยารักษาน้ำกัดเท้า
ใช้แก่น ๒ ชิ้น ฝนแก่นฝางกับน้ำปูนให้ข้นๆ ทาบริเวณที่น้ำกัดเท้า ในแก่นฝางมีตัวยาฝาดสมาน

แก้ท้องร่วง ท้องเดิน
ใช้แก่น หนัก ๓-๙ กรัม ๔-๖ ชิ้น ต้มกับน้ำ ๒ ถ้วยแก้ว เคี่ยวให้เหลือ 1 ถ้วยแก้ว รับประทานครั้งละครึ่งถ้วยแก้ว หรือใช้ฝาง ๑ ส่วน น้ำ ๒๐ ส่วน ต้มเคี่ยว ๑๕ นาที รับประทาน ครั้งละ ๒-๔ ช้อนโต๊ะ หรือ ๔-๘ ช้อน

วิธีและปริมาณที่ใช้

แต่งสี ย้อมสีนำแก่นฝางเสนหรือฝางส้ม มาแช่น้ำหรือต้มเคี่ยวจะได้สีชมพูเข้ม นำมาใช้ตามต้องการเป็นยาขับประจำเดือน
ใช้แก่น ๕-๑๕ กรัม หรือ ๕-๘ ชิ้น ต้มกับน้ำ ๒ ถ้วยแก้ว เติมเนื้อมะขามที่ติดรกอยู่ (แกะเมล็ดออกแล้ว) ประมาณ ๔-๕ ฝัก เคี่ยวให้เหลือ ๑ แก้ว รับประทาน เช้า-เย็นเป็นยารักษาน้ำกัดเท้า
ใช้แก่น ๒ ชิ้น ฝนแก่นฝางกับน้ำปูนให้ข้นๆ ทาบริเวณที่น้ำกัดเท้า ในแก่นฝางมีตัวยาฝาดสมาน%

แก้ท้องร่วง ท้องเดิน
ใช้แก่น หนัก ๓-๙ กรัม ๔-๖ ชิ้น ต้มกับน้ำ 2 ถ้วยแก้ว เคี่ยวให้เหลือ ๑ ถ้วยแก้ว รับประทานครั้งละครึ่งถ้วยแก้ว หรือใช้ฝาง ๑ ส่วน น้ำ ๒๐ ส่วน ต้มเคี่ยว ๑๕ นาที รับประทาน ครั้งละ ๒-๔ ช้อนโต๊ะ หรือ

๔-๘ ช้อนแกง