พระแก้วโกเมน พระพุทธรูปสำคัญของวัดมณีวนาราม และจังหวัดอุบลราชธานี เป็นพระพุทธรูปปางมารวิชัย ขัดสมาธิเพชร สร้างด้วยแก้วโกเมน (สีแดงเข้ม) สันนิษฐานว่าเป็นศิลปะล้านนา ตามตำนานกล่าวว่าพระแก้โกเมนอุบัติขึ้พ้อมกับพรแก้วบุษราคัม ซึ่ประดิษฐานอยู่ที่วัดศรีอุบลรัตนาราม เป็นพระพุทธรูปอัญมณีในตระกูลแก้วนพเก้ คือเพชรมณีแดง มรกต บุษราคัม โกเมน นิลกาฬ มุกดา เพทาย และไพฑูรย์ เมื่อสมัยกรุงรัตนโกสินทร์ตอนต้นไทยมีสงครามกับเวียงจันทน์ ผู้รักษาการบ้านเมืองและทายก ทายิกา ได้พากันนำพะแก้วโกเมนไปรักษาไว้อย่างดีที่วัดกุดละงุม อำเภอวารินชำราบ คณะผู้รักษาพระแก้วโกเมน ได้นำท่อนไม้จันทน์มาทำเป็นผอบใหญ่ คว่ำองค์พระพุทธรูปไว้ ด้วยเกรงว่าข้าศึกจะแย่งชิงไป การที่นำผอบไม้จันทน์ไปคว่ำ (หรือครอบ) พระแก้วไว้นั้น ภาษาอีสานเรียกว่า "งุม" วัดซึ่งเป็นที่เก็บรักษาพระแก้วโกเมนคร้ังนั้น จึงเรียกว่า "วัดกุดละงุม" มาจนปัจจุบัน

ครั้งเมื่อศึกสงบจึงได้นำพระแก้วโกเมนมาประดิษฐานไว้ ณ วัดมณีวนาราม ซึ่งเจ้าอาวาสและคณะกรรมการวัดเก็บรักษาไว้เป็นความลับสืบต่อกันมา พระเดชพระคุณเจ้าอาวาสวัดมณีวนารามที่ผ่านมาทุกรูป จึงเก็บรักษาพระแก้วโกเมนไว้ในตู้นิรภัยตลอดมา

ครั้งเมื่อสิ้นสมัยหลวงปู่พระธรรมเสนานี (กิ่ง มหับผโล) คณะกรรมการวัดจึงขออนุญาตนำพระแก้วโกเมนลงมาประดิษฐานให้พุทธศาสนิกชนได้กราบไหว้บูชา และสรงน้ำในเทศกาลวันวิสาขบูชา เพื่อเป็นสิริมงคลแก่ตนและครอบครัว และได้ถือปฏิบัติสืบต่อกันมาจนถึงปัจจุบัน

ต่อมา พระเทพวราจารย์ (ศรีพร วรวิญญู) เจ้าคณะจังหวัดอุบลราชธานี เจ้าอาวาสวัดมณีวนาราม ได้ดำริสร้างหอพระแก้วโกเมน เพื่อประดิษฐานพระแก้วโกเมน และได้กำหนดจัดนมัสการสมโภชองค์พระแก้วโกเมนเป็นประจำทุกปี อีกทั้งเปิดโอกาสให้พุทธศาสนิกชนได้สรงน้ำในประเพณีสงกรานต์อีกด้วย