ศิลาจารึกอักษรขอมโบราณ ถูกค้นพบที่ถ้ำพระพุทธไสยาสน์ (ถ้ำพระทอง) โดยสมเด็จพระเทพรัตน์ราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี (พระยศในปี 2535) ทรงแปลข้อความไว้ว่า
"เมื่อพุทธศตวรรษที่ 16 เดือนยี่ ปีมะโรง มีพระสงฆ์ 31 คณะ มาประชุมกันอยู่ ณ ที่นี้
โดยมีพระศรีวิริยะบัณฑิตย์เป็นหัวหน้าฯ"
ซึ่งศิลาจารึกนี้เป็นสิ่งบ่งบอกถึงความเจริญรุ่งเรืองของวัดถ้ำพระพุทธไสยาสน์ในอดีตได้เป็นอย่างดี