ประวัติความเป็นมา
ที่มาของชื่อบ้าน “โคกจุฬา” เป็นเพราะตั้งอยู่บนที่สูง จากประวัติศาสตร์บอกเล่าของท้องถิ่น ทำให้รู้ว่าแต่เดิมพระมหากษัตริย์พระราชทานที่ดินบริเวณนี้ให้ชาวบ้านนำม้าศึกสำหรับทำสงครามมาเลี้ยง ปัจจุบันพื้นที่เลี้ยงม้าศึกมีเพียงร่องรางน้ำที่ยังเหลืออยู่ ชาวบ้านเรียกว่า ลำรางคลองไอ้ม้า นอกจากนี้ในอดีตชาวบ้านยังใช้ประโยชน์ โดยนำวัวควายมาเลี้ยงเพื่อให้ปลอดภัยจากน้ำท่วมเมื่อฤดูน้ำหลากมาถึง
ประชาชนส่วนใหญ่ประกอบอาชีพทำไร่ทำนา ภายในบริเวณชุมชนไม่มีวัด แต่จะมีวัดโคกจุฬา ที่ตั้งอยู่ใกล้พื้นที่เป็นศูนย์รวมจิตใจของคนในชุมชน เป็นสถานที่จัดกิจกรรมด้านศาสนาและวัฒนธรรมประเพณี มีโรงเรียนจุฬาราษฎร์วิทยาเป็นสถานศึกษาที่บ่มเพาะเยาวชนในชุมชน อีกทั้งมีผู้นำชุมชนที่เข้มแข็ง สร้างความรัก ความสามัคคีในชุมชนเป็นอย่างดี
สถานภาพของสถานที่(เช่นอำเภอหรือแม่น้ำ)
เป็นหมู่บ้านเศรษฐกิจพอเพียงของอำเภอเสนา จังหวัดพระนครศรีอยุธยา
ความสำคัญ
เป็นสถานที่ท่องเที่ยวภายในชุมชน อาทิเช่น
๑. โรงสีข้าวพระราชทาน เป็นของขวัญที่ชาวบ้านโคกจุฬาได้รับพระราชทานจากสมเด็จพระบรมราชินีนาถในรัชกาลที่ ๙ ตัวเครื่องจักรมีขนาดใหญ่ สร้างจากไม้สักด้วยฝีมือประณีต สวยงาม สร้างคุณค่าต่อจิตใจให้แก่ชาวบ้าน ดังสิ่งที่ได้บันทึกไว้บนแผ่นป้าย “แผ่นดินนี้ แม่ของลูก ใช้ปลูกข้าวที่แสนก้าว ที่เดินจ้ำ ย่ำหว่านไถ บำรุงดิน จนอุดม สมดังใจ หวังนาไทย เป็นของไทย ไปนิรันดร์” บนที่ดิน สปก. ๕๐๐ ไร่ ชาวบ้านร่วมใจกันสร้างโรงสีขนาดกลางขึ้น แต่ละครัวเรือนจะนำข้าวสารมาสี ที่โรงสีแห่งนี้ และจัดตั้งเป็นศูนย์การเรียนรู้ด้านการเกษตร และวิสาหกิจชุมชนที่มีข้าวกล้องข้าวไรซ์เบอรี่
๒. ฐานเรียนรู้เศรษฐกิจพอเพียง แหล่งสืบสานภูมิปัญญาการทำนาตามปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียง ภายในศูนย์การเรียนรู้มีการทำนาควบคู่กับปลูกผัก เลี้ยงปลา เลี้ยงไก่ นักท่องเที่ยวสามารถศึกษาสูตรอาหารแบบ “ปลาเลี้ยงคน” มีการปล่อยน้ำหมักจากหญ้าแห้งเข้านา ช่วยลดต้นทุนการผลิต ทำให้เมล็ดข้าวที่หลงเหลือจากการเก็บเกี่ยวโตขึ้นเป็นต้นข้าว บริเวณโดยรอบร่มรื่นไปด้วยต้นไม้ พืชผักสวนครัว ไม้ดอก ไม้ผลนานาพันธุ์
สภาพทางภูมิศาสตร์(เป็นที่ราบหรือที่ดอน)
เป็นที่ราบสูง น้ำท่วมถึงบางพื้นที่ การเดินทางไปยังชุมชนบ้านโคกจุฬา ไม่มีรถประจำทางผ่าน ต้องใช้การเดินทางโดยรถยนต์ส่วนตัว หรือรถรับจ้างเท่านั้น ถนนในชุมชนจะเป็นถนนลาดปูน ผ่านทุ่งนา มองเห็นทุ่งนาสีเขียวขจี ระยะทางจากถนนสายหลัก อยุธยา-เสนา ถึงชุมชนประมาณ ๕ กิโลเมตร จากจังหวัดพระนครศรีอยุธยาถึงชุมสชนประมาณ ๑๗ กิโลเมตร
สถานที่ตั้งเลขที่ ๓๕/๔ หมู่ที่ ๖ ตำบลบ้านหลวง อำเภอเสนา จังหวัดพระนครศรีอยุธยา
ประวัติความเป็นมา
ชุมชนบ้านโคกจุฬา เป็นชุมชนที่มีจุดเด่นในเรื่องการเป็นชุมชน/หมู่บ้านเศรษฐกิจพอเพียง (ทำไร่นาสวนผสม และการเกษตรแบบผสมผสาน/ปลูกผักสวนครัวปลอดสารพิษ ปลูกพืชสมุนไพร/ การทำปุ๋ยหมัก ปุ๋ยชีวภาพ โดยใช้วัสดุเหลือใช้เป็นปัจจัยในการผลิต เพื่อลดค่าใช้จ่ายและบำรุงดินให้มีความอุดมสมบูรณ์/การเลี้ยงปลาในร่องสวนเป็นอาหารโปรตีนและรายได้เสริม/การเลี้ยงไก่พันธ์พื้นเมือง ไก่ไข่ เพื่อเป็นอาหาร โดยใช้เศษอาหาร รำ ปลายข้าวจากการทำนาเพื่อลดค่าใช้จ่าย
ประเพณีในชุมชน (งานบุญสงกรานต์ ชื่นบานปีใหม่ไทย สรงน้ำพระ เล่นน้ำตามประเพณี/ประเพณีรับขวัญต้อนรับรวงข้าวใหม่ พิธีกรรมสำคัญของชาวนาไทย จัดขึ้นเป็นประจำทุกปีในช่วงเดือนมิถุนายน/ประเพณีแห่เรือ จัดขึ้นก่อนวันเข้าพรรษา ๓-๔ วัน มีการแห่เรือทั้งทางบกและทางน้ำ โดยชาวบ้านผู้หญิง พร้อมใจกันแต่งกายในชุดนางรำร่วมขบวนแห่เรือ เดินทางไปยังวัดด้วยความสนุกสนาน/เทศกาลเข้าพรรษา โอกาสสำคัญของพุทธศาสนิกชนที่จะได้ทำบุญ ถวายผ้าอาบน้ำฝนแก่พระภิกษุที่จำพรรษาเป็นระยะเวลา ๓ เดือน/เทศกาลออกพรรษา ตักบาตรเทโว
กลุ่มคนที่ใช้ประชาชนในพื้นที่ คนที่มาศึกษาดูงาน รวมถึงนักท่องเที่ยวที่เดินทางมาท่องเที่ยวจังหวัดพระนครศรีอยุธยา
จำนวนผู้ที่อาศัยจำนวนครัวเรือน ๑๘๖ หลังคาเรือน จำนวนประขากร ๖๘๖ คน