ประวัติความเป็นมาของ “ขนมเต้าส้อ”

"ขนมเต้าส้อ" เป็นมรดกทางวัฒนธรรมอาหารของชาวจีนฮกเกี้ยนที่มาตั้งถิ่นฐานในจังหวัดพังงาและภูเก็ต ตั้งแต่เมื่อครั้งที่กิจการเหมืองแร่ดีบุกเฟื่องฟู เล่ากันว่า ชาวเหมืองนิยมกินเต้าส้อคู่กับน้ำชาเป็นของว่างยามบ่าย ในปัจจุบันเวลาดื่มชา กาแฟ ชาวพังงาก็มักจะมีเต้าส้อเป็นของว่างที่กินคู่กันไป

เริ่มจาก นายเชียวสูย ลิ่มสกุล ได้พาลูกชายชื่อ นายฉายเอี่ยน ลิ่มสกุล อายุ ๑๖ ปี อพยพมาจากประเทศจีน ตั้งแต่วันที่ ๒๕ ธันวาคม ๒๔๕๐ โดยได้มาอาศัยอยู่ที่ตำบลบางม่วง อำเภอตะกั่วป่า จังหวัดพังงา พร้อมทั้งมีภรรยาใหม่ เป็นลูกคนจีนในประเทศไทยที่มีฝีมือทางด้านการทำขนมต่าง ๆ โดยเฉพาะขนมเต้าส้อที่มี นายฉายเอี่ยน บุตรชาย คอยเป็นผู้ช่วยในการทำขนม ต่อมา นายฉายเอี่ยน ได้แต่งงานกับลูกคนจีนที่ตำบลบางม่วง มีลูกด้วยกัน ๖ คน และเมื่อแม่เลี้ยง (ภรรยาใหม่ของนายเชียวฉุย) เสียชีวิต นายฉายเอี่ยน ก็ได้กลายเป็นผู้สืบทอดการทำขนมเต้าส้อแต่เพียงผู้เดียว

เมื่อนายฉายเอี่ยนได้ย้ายมาอยู่ที่ตำบลตลาดเหนือ ก็ได้เปิดโรงงานขนมและขยายกิจการใหญ่ขึ้น มีลูกหลายคน เป็นผู้ช่วยทำ ปัจจุบัน นางตวงรัตน์ คชินทร์รัตน์ ลูกสาวของนางหล่ำจิ้ว (บุตรของนายฉายเอี่ยน) ได้ทำหน้าที่สืบทอดเจตนารมณ์ในการทำขนมของบรรพบุรุษและได้พัฒนาขนมเต้าส้อให้มีความหลากหลายและเป็นที่รู้จักในวงกว้างมากขึ้น

ลักษณะของขนมเต้าส้อ

“เต้าส้อ” มีลักษณะคล้าย “ขนมเปี๊ยะ” แต่แตกต่างกันตรงที่ขนาดและไส้ ส่วนใหญ่ขนมเปี๊ยะจะมีขนาดใหญ่ และไส้จะเป็นไส้ฟัก (จันอับ) หรือไส้ถั่วเหลือง ส่วนเต้าส้อจะมีขนาดเล็ก ไส้จะทำจากถั่วเขียว มีทั้งไส้เค็มและไส้หวาน

ส่วนผสม(สำหรับ ๑๕๐ ลูก - ๑๘๐ ลูก) ใช้เวลาเตรียม ๕ ชั่วโมง

ส่วนผสมแป้งชั้นนอก

๑. แป้งสาลีอเนกประสงค์ตราว่าว ๕๔๐ กรัม

๒. น้ำตาลทรายขาว ๑๒๐ กรัม

๓. เนยขาวตราท็อปป์ ๑๖๐ กรัม

๔. น้ำเปล่า ๒๒๐ กรัม

ส่วนผสมแป้งชั้นใน

๑. แป้งเค้กตราพัดโบก ๔๖๐ กรัม

๒. เนยขาวตรามงกุฎม่วง ๓๐๐ กรัม

ส่วนผสมไส้

๑. ถั่วเขียวเราะเปลือก ๑,๐๐๐ กรัม

๒. น้ำตาลทราย ๑,๑๐๐ กรัม

๓. น้ำเปล่า ๓๐๐ กรัม

๔. เกลือ ๒ ช้อนชา

๕. น้ำมันพืช ๕๔๐ กรัม

๖. ไข่แดงไข่เค็มนึ่งสุก ๒๐ ลูก

๗. ไข่ไก่สำหรับทาหน้าขนม

ขั้นตอนการทำขนมเต้าส้อ

๑. เตรียมถั่วเขียวเลาะเปลือก จากนั้นผสมน้ำตาลกับน้ำในกระทะทองเหลืองเคี่ยวจนละลายเป็นน้ำเชื่อม แล้วจึงใส่ถั่วลงไปกวนให้เข้ากัน ค่อย ๆ รินน้ำมันพืชใส่ลงไปทีละน้อยจนหมด กวนจนปั้นได้ ปิดไฟ พักให้เย็น นำไข่แดงไข่เค็มนึ่งนำมาหั่นแบ่ง ๑ ลูก ให้ได้ ๘ ชิ้น จากนั้นนำส่วนผสมถั่วกวนมาห่อไข่แดงเตรียมไว้

๒. ผสมแป้งชั้นนอก โดยละลายน้ำกับน้ำตาลให้เข้ากัน ใส่แป้งลงในเครื่องตีเค้ก ใช้หัวตีตะขอ เทส่วนผสมน้ำตาลกับน้ำลงไป ใส่เนยขาว เปิดเครื่อง ตีจนส่วนผสมเข้ากัน แล้วแบ่งแป้งเป็น ๑๐ ก้อนเท่ากัน

๓. ผสมส่วนผสมแป้งชั้นในเข้าด้วยกัน นวดให้เข้ากัน แล้วแบ่งแป้งเป็น ๑๐ ก้อนเท่ากัน

๔. นำแป้งชั้นนอกห่อแป้งชั้นในแล้วรีดตามวิธี จากนั้นนำไปห่อไส้ขนมที่เตรียมไว้ เรียงลงบนถาดอบ แล้วนำเข้าเตาอบ ใช้เวลาประมาณ ๕ - ๖ นาที จากนั้นนำเต้าส้อมาพลิกอีกด้าน แล้วนำไข่ที่ผสมไว้มาทาบริเวณหน้าขนมให้ทั่ว แล้วนำไปอบอีกครั้ง ประมาณ ๓ - ๔ นาที

๕. นำขนมที่อบเสร็จแล้วมาพักให้เย็นแล้วนำไปบรรจุกล่องหรือภาชนะเพื่อจำหน่าย