พิพิธภัณฑ์ตั้งอยู่ชั้น 2 ของพระมหามณฑปภายในบริเวณวัดไตรมิตร โดยรูปแบบและแนวคิดในการนำเสนอจะมุ่งบอกเล่าเรื่องราวของชาวจีนโพ้นทะเล ที่ในอดีตเคยหอบเสื่อผืนหมอนใบมาพึ่งพระบรมโพธิสมภารของพระมหากษัตริย์ไทยในแต่ละยุคสมัย

ซึ่งมีการบอกเล่าด้วยภาพและกราฟิกที่สวยงาม อีกทั้งมีหุ่นจำลองชาวจีน ขนาดเท่าคนจริง ในการบอกเล่าเรื่องราวได้อย่างเหมาะสม

พิพิธภัณฑ์แบ่งออกเป็นส่วนๆ ได้แก่

1.เติบใหญ่ใต้ร่มพระบารมีจะนำเสนอในรูปแบบการเล่าให้ฟัง โดยมีตัวละครอากง บอกเล่าเบื้องต้นเกี่ยวกับชุมชนชาวจีนสำเพ็งและเยาวราช รวมถึงความผูกพันธ์ของชาวจีนที่มีต่อพระมหากษัตริย์ให้หลานชายฟัง

2.กำเนิดชุมชนจีนแห่งกรุงรัตนโกสินทร์บอกเล่าผ่านภาพ และตัวอักษร ซึ่งมีทั้งภาษาไทย อังกฤษ และจีน ในช่วงสมัยรัชกาลที่ 1-3

3.เส้นทางสู่ยุคทอง (พ.ศ.2394 - 2500)บอกเล่าถึงพัฒนาการชาวจีนจากชุมชนสำเพ็ง สู่ถนนเยาวราชอันมั่งคั่งโดยบอกเล่าผ่านหุ่นจำลองขนาดเล็ก

4.ตำนานชีวิตHall of Fameเป็นการฉายวิดีทัศน์ประกอบเรื่องราว และแบบอย่างของคนจีนเยาวราชที่ประสบความสำเร็จและมีชื่อเสียง อีกทั้งมีคุณธรรมให้คนยุคหลังได้เอาเป็นแบบอย่าง

5.พระบารมีปกเกล้าฯเป็นห้องที่บอกเล่าเรื่องราวถึงพระมหากรุณาธิคุณของพระมหากษัตริย์ไทย รวมถึงพระบรมวงศานุวงศ์ที่มีต่อชาวจีนโพ้นทะเลโดยนำเสนอผ่านแกลเลอรี่ภาพถ่ายและวีดิทัศน์

6.ไชน่าทาวน์วันนี้เป็นภาพถ่าย และภาพกราฟิกแสดงถึงสีสันของถนนเยาวราชในปัจจุบัน

พิพิธภัณฑ์ประวัติศาสตร์เยาวราช วัดไตรมิตร เปิดให้เข้าชมทุกวัน สำหรับคนไทยฟรี ส่วนชาวต่างชาติคนละ 140 บาท