บทความประเพณีปล่อยเรือ : วัฒนธรรมชายฝั่งจังหวัดตราด : โดยดร.ชลพรรษ ดวงนภา นักวิชาการวัฒนธรรมชำนาญการ สำนักงานวัฒนธรรมจังหวัดตราด เป็นเอกสารเผยแพร่ทางเว็บไซต์สำนักงานวัฒนธรรมจังหวัดตราด จำนวน 2 หน้า ได้จัดเก็บในรูปแบบ word ไฟล์ เพื่อให้ประชาชนที่สนใจสามารถเปิดอ่านและดาวน์โหลดได้ที่ http://province.m-culture.go.th/trat/p9.htm บทความประเพณีปล่อยเรือในจังหวัดตราดกล่าวถึง ประเพณีปล่อยเรือที่จัดขึ้นในเดือนเมษายนของทุกปี เมื่อใกล้ถึงวันงานผู้ที่มีความสามารถในการต่อเรือจะช่วยกันต่อเรือลำเล็กสำหรับใส่สิ่งของต่างๆ เพื่อนำไปปล่อยในทะเล บางแห่งทำด้วยต้นกล้วยและกระดาษแก้วมาประกอบให้เหมือนเรือและตกแต่งให้สวยงาม นำอาหาร ดอกไม้ ธูปเทียน และเงิน ฯลฯ ใส่ลงในเรือ มีการทำบุญตักบาตร อธิษฐานให้แก่ดวงวิญญาณของผีบรรพบุรุษ เขียนรายชื่อญาติที่ล่วงลับไปแล้วใส่ลงในเรือ จุดประทัด ก่อกองทราย เป็นต้น บางพื้นที่มีการจัดการแข่งขันกีฬาพื้นบ้าน เช่น วิ่งวิบาก ชักคะเย่อ วิ่งกระสอบ ปิดตาตีหม้อ ส่งยาง มวยทะเล บางแห่งมีการจัดกิจกรรมในตอนกลางคืน และมีการแก้บนด้วยลิเก เนื่องจากคนในพื้นที่เชื่อกันว่าการปล่อยเรือเป็นการเซ่นไหว้ผีและเจ้ากรรมนายเวรให้กินอิ่มหนำสำราญไม่มารบกวนชาวบ้าน อีกทั้งยังเป็นการขอขมาแม่น้ำที่ชาวบ้านได้ใช้ในการเดินทาง เป็นแหล่งอาหารและแหล่งอาชีพ เพื่อความเจริญรุ่งเรืองและเป็นการสะเดาะเคราะห์เอาทุกข์โศกโรคภัยและสิ่งที่ไม่ดีทั้งหลายปล่อยไปกับแม่น้ำ พิธีกรรมของประเพณีปล่อยเรือที่จัดขึ้นในจังหวัดตราดแต่ละแห่งจัดใกล้เคียงกันหรือต่างกันบ้าง เช่น ในช่วงวันสงกรานต์ วันลอยกระทง หรือวันขึ้นปีใหม่ ถึงแม้เวลาในการจัดงานจะแตกต่างกัน แต่ประเพณีนี้เป็นสิ่งที่ชาวจังหวัดตราดได้อนุรักษ์ไว้จนถึงปัจจุบันนี้