เครื่องโม่แป้งเป็นเครื่องมือเครื่องใช้ในสมัยก่อน สำหรับโม่แป้งทำขนม ทำมาจากหิน ลักษณะทรงกลมในสมัยก่อนแป้งสำเร็จรูปที่ใช้ทำขนมต่าง ๆ ไม่มีขาย ถ้าจะทำขนมที่ทำจากแป้งต้องโม่แป้งด้วยมือ โดยใช้เครื่องโม่แป้ง การโม่แป้งนั้นต้องนำข้าวไปแช่น้ำไว้เป็นกาละมัง ๆ กว่าจะโม่เป็นแป้งละเอียดต้องหมุนโม่กันไม่รู้กี่ร้อยกี่พันครั้ง แล้วรูที่ใช้หยอดข้าวลงไปในตัวโม่ก็เล็กนิดเดียวใส่ข้าวได้ทีละช้อน สองช้อนเท่านั้น ถ้าหยอดข้าวหลาย ๆ ช้อนลงไปจะได้แป้งที่หยาดไม่ดีไม่ละเอียดขนมก็จะไม่อร่อย เครื่องโม่แป้ง อันนี้ เป็นเครื่องมือเครื่องใช้ ของชาวบ้านในอดีต แต่ปัจจุบันบ้างบ้านก็ยังนิยมมาใช้อีก ประเภทและลักษณะ เป็นเครื่องบดชนิดหนึ่งที่ทำด้วย หินรูปร่างคล้ายที่สีข้าว มี 2 ส่วน ส่วนบนซึ่งเรียกว่า ลูกโม่นั้น มีมือถือสำหรับหมุนและมีรูสำหรับกรอกเมล็ดพืช เมื่อหมุนลูกโม่จะบดเมล็ดพืชให้ละเอียดและไหลลงสู่ส่วนล่าง ซึ่งมีลักษณะเป็นรางรองรับอยู่และมีช่องเปิดให้สิ่งที่ที่ไม่ไหลลงสู่ภาชนะที่รองรับได้
ประวัติความเป็นมา เครื่องโม่แป้ง เป็นเครื่องมือเครื่องใช้ของคนในสมัยก่อน ไว้สำหรับทำเป็นแป้งจากข้าวเจ้า ข้าวเหนียว หรือเมล็ดพืชต่างๆ ที่ต้องการเพื่อไปใช้ทำอาหารหรือขนม ปัจจุบันไม่เป็นที่นิยมใช้งานแล้ว เพราะมีเครื่องโม่แป้งที่เป็นเครื่องไฟฟ้าที่ทำงานได้สะดวกสะรวดเร็วกว่ามาทดแทน รวมถึงการมีผลิตภัณฑ์แป้งผงสำเร็จรูปจากโรงงานมาให้เลือกใช้ที่ง่ายกว่า
ความเชื่อที่เกี่ยวข้อง
วัสดุที่ใช้ หินทราย
วิธีทำ การใช้จะมีช่องใส่ข้าวหรือเมล็ดพืช ใช้มือหมุนมือจับด้านบน ระหว่างบดให้ผสมน้ำลงไปด้วยในระหว่างบด ลูกโม่จะบดเมล็ดพืชให้ละเอียด จะได้น้ำแป้งซึ่งจะไหลลงสู่ส่วนล่างที่เป็นปากโดยต้องหาภาชนะมารองรับ
บทบาทและหน้าที่ ความสำคัญในอดีต
ประโยชน์ของภูมิปัญญา ใช้สำหรับโม่เมล็ดข้าว เมล็ดพืชให้ละเอียด จะได้น้ำแป้ง เพื่อนำใช้ทำเป็นแป้งหรือนำไปใช้อย่างอื่นต่อไป
663 
