ชื่อสามัญIron wood, Thingan, Sace, Malabar iron wood
ชื่อวิทยาศาสตร์HopeaodorataRoxb.
ชื่อวงศ์DIPTEROCARPACEAE
ชื่อเรียกอื่นจูเค้ โซเก จะเคียน (ภาคเหนือ),ไพร (ละว้า-เชียงใหม่),กะกี้โกกี้ (กะเหรี่ยง เชียงใหม่), ตะเคียน ตะเคียนใหญ่ตะเคียนทอง (ภาคกลาง), เคียน (ภาคใต้),แคน (ภาคตะวันออกเฉียงเหนือ)
ลักษณะทางพฤกษศาสตร์
ตะเคียน เป็นไม้ในป่าดงดิบไม่ผลัดใบขึ้นกระจายอยู่ตามที่ราบ หรือในที่ค่อนข้างราบใกล้ฝั่งแม่น้ำหรือลำธาร มีเขตการกระจายพันธุ์ตามธรรมชาติทางตอนใต้และตะวันออกเฉียงใต้ของทวีปเอเชียในแถบประเทศไทย ลาว พม่า กัมพูชา เวียดนาม และมาเลเซีย ประโยชน์ต้นตะเคียน เนื้อไม้สวยและทนทานใช้ต่อเรือทำเครื่องตกแต่งบ้าน และเครื่องมือใช้ในทางกสิกรรม สรรพคุณทางยา แก่นมีรสขมอมหวานรักษาคุดทะราด ขับเสมหะ แก้โลหิตและกำเดา
ประวัติ
ต้นตะเคียนทอง จังหวัดชุมพร มีอายุ ๒๐๐ ปี เส้นรอบวง ๗.๕๐ เมตร สูง ๔๐ เมตร ขึ้นอยู่ริมคลอง พะโต๊ะ ตั้งอยู่บนโขดหินซึ่งมีรูปร่างลักษณะคล้ายช้าง ๓ ขา เดิมเป็นสถานที่จอดเรือพักแรมของพี่น้องชาวบ้านอำเภอพะโต๊ะและเป็นที่พักผ่อนแก่ผู้สัญจรทางเรือ นำสินค้าทางการเกษตรไปค้าขายที่อำเภอหลังสวน ช่วงแรกหลายคนมีความกลัวเพราะเชื่อว่ามีเจ้าแม่ตะเคียนอาศัยอยู่ แต่มีหลายคนที่แวะพักค้างคืนแล้วฝันเห็นเจ้าแม่ตะเคียนให้โชคลาภถูกหวย ต่อมาเลยเป็นที่พักค้างคืนประจำของชาวเรือ เคยมีคนมาติดต่อขอซื้อต้นตะเคียนทองต้นนี้ เพื่อขอโค่นไปทำเรือแข่ง แต่นางสุนีพร เกิดทอง เจ้าของสวนบอกว่า เจ้าแม่ตะเคียนมาเข้าฝันให้อนุรักษ์ไว้ จะสร้างความโชคดีให้กับเจ้าของสวนผู้ครอบครอง จึงอนุรักษ์ไว้เพื่อให้ลูกหลานไว้ดูแลคู่กับสวนทุเรียนต่อไป อีกทั้งยังให้ร่มเงา มีโขดหินสวยงาม และเป็นที่พักผ่อนแก่ผู้สัญจรโดยทางเรืออีกด้วย ซึ่งทางครอบครัวเกิดทองก็อยู่ดีมีสุขตามนิมิตในความฝันเสมอมา ชุมชนบ้านคล้องช้าง นำโดยประธานสภาวัฒนธรรมจังหวัดชุมพร ได้จัดทำเส้นทางการท่องเที่ยวแห่งใหม่ โดยการล่องแพชมธรรมชาติ เล่าประวัติศาสตร์ความเป็นมาของชุมชนและต้นตะเคียนทองต้นนี้ให้แก่นักท่องเที่ยวที่มาเยี่ยมชม รวมทั้งแวะชิมอาหารพื้นบ้าน เป็นการสร้างรายได้ให้แก่คนในชุมชนอีกด้วย
ปัจจุบันอยู่ในความดูแลของนางสุนีพร เกิดทอง เลขที่ ๒๑ บ้านคลองช้าง หมู่ที่ ๑๖ ตำบลพะโต๊ะ อำเภอพะโต๊ะ จังหวัดชุมพร