โรตีกาปาย ขนมปังบางกรอบรสเค็มเคี้ยวมัน มีขายในเมืองสตูลมากว่าร้อยปีแล้วชื่อโรตีกาปาย มาจากภาษามลายู "Roti Kapal" โรตีแปลว่าขนมปัง Kapal แปลว่าเรือกำปั่นหรือเรือเดินสมุทร [ภาษามลายูกลางออกเสียง"กาปัล" แต่มลายูถิ่นออกเสียง "กาปาย" ]โรตีกาปายจึงแปลว่าขนมปังเรือ

เป็นวัฒนธรรมขนมอบที่คนงานชาวอินเดียของอังกฤษนำเข้ามาในมาลายา พวกเขานำติดตัวรอนแรมมาในเรือกำปั่นจากบ้านเกิดเพื่อเป็นอาหารประทังชีวิตระหว่างเดินทาง เพราะมันเก็บไว้ได้นานไม่ต้องเสียเวลาทำบ่อยๆกินได้เดี่ยวๆโดยไม่ต้องมีสิ่งอื่นมาประกอบและเป็นอาหารราคาถูกที่สามารถพกติดตัวไปเป็นอาหารกลางวันระหว่างทำงานในไร่*

แม้คนงานชาวอินเดียจะเป็นผู้นำขนมอบกรอบนี้เข้ามาในมาลายาแต่ต้นกำเนิดของขนมอบชนิดนี้อยู่ในทวีปอเมริกาเหนือตั้งแต่คริสต์ศตวรรษที่ 18 ขนมปังกรอบแผ่นสี่เหลี่ยมของทหารและกองเรือเดินสมุทร เรียกว่า Military Hardtack (ขนมปังทหาร) เป็นขนมอบกรอบที่ทำง่ายๆเก็บไว้ได้นานหลายเดือนโดยไม่เสีย สามารถนำไปปรุงอาหารแบบต่างๆได้หลายแบบจึงเป็นอาหารที่แพร่หลายอย่างรวดเร็วในกองเรือหลายแห่งทั่วโลกในยุคนั้น

ขนมปังทหารดั้งเดิมมีรูปทรงสี่เหลี่ยมชิ้นไม่บางนักมีรูเล็กๆบนผิวรูนี้มีไว้เพื่อระบายฟองอากาศในเนื้อแป้ง เวลาอบขนมจะได้ไม่โป่งพองพอขนมปังทหารเดินทางไปถึงไหน รูปทรงก็เปลี่ยนไปตามรสนิยมของคนในพื้นที่เมื่อมาถึงมาลายายังคงเป็นทรงกลมเช่นเดียวกับในอินเดียรูปทรงกลมๆเช่นเดียวกันนี้ ยังพบในประเทศเดนมาร์กที่นั่นชาวเดนมาร์กเรียกขนมนี้ว่า "ขนมปังเรือ" ( Ship's Biscuit ) เหมือนกันต่างกันก็ตรงที่ กาปายบางกว่ามาก

ร้านทำโรตีกาปายในสตูลเมื่อกว่า 80 ปีก่อนมีสองร้าน ช่างขนมรุ่นดั้งเดิมต่างเคยเป็นช่างขนมอบในปีนังมาก่อนร้านแรกตั้งอยู่ใกล้ๆร้านศุภวานิชและคลีนิคหมออสิ (นพ.อสิ มะหะหมัดยังกี) เจ้าของร้านชื่อ "อี๋หม่อนุย" ดำเนินกิจการจนถึงทศวรรษที่ 2520 แล้วเลิกกิจการไป

อีกร้านหนึ่งตั้งอยู่เลขที่ 2/3 ถนนบุรีวานิช ตรงข้ามมัสยิดมำบัง เปิดมาตั้งแต่รุ่นบิดาของช่างอบขนมคนสุดท้าย-คุณกมล ไพศาลฉันทะศิริ ร้านนี้เลิกกิจการไปเมื่อสิบปีก่อน แต่เตาอบโบราณก่อด้วยอิฐดินเผาสอปูนขนาดใหญ่ใช้หัวถ่านและไม้ฟืนเป็นเชื้อเพลิงยังตั้งอยู่ที่เดิมในบ้าน

โรตีกาปายของทั้งสองร้านนี้อร่อยกว่าในมาเลเซียต้นตำหรับมากที่ปีนังมีเจ้ายอดนิยมดั้งเดิมชื่อ "หล่งหน่ำ" ( 隆南/ Loong Nam ), ฮิมเฮียงตราดาว (馨香/Him Heang) และก่วนเฮียง ( 元香/ Guan Heang ) ก็ไม่อร่อยเท่านี้ เพราะร้านในปีนังเน้นทำขนมอื่นเป็นหลัก กาปายเป็นเพียงตัวประกอบเท่านั้น ขณะที่โรตีกาปายของสองร้านในสตูล ถือเป็นดาวเด่นดารานำที่ช่างขนมตั้งใจทำเป็นสินค้าหลักของร้านโรตีกาปายสตูลบางกรอบ ไม่กระด้าง เนื้อขนมโปร่งอยู่ในความบางกรอบทำให้เคี้ยวมัน ถูกจริตของเรามากกว่า

ทุกวันนี้เรารับประทานโรตีกาปายเป็นของทานเล่นอาจทานเปล่าๆโดยไม่จิ้มอะไร หรืออาจจิ้มนมข้นหวาน จิ้มสังขยาเพิ่มรสชาติตอนผู้เขียนเด็กๆ เราชงโรตีกาปายกับน้ำร้อนใส่น้ำตาลเล็กน้อยรับประทานแทนข้าวต้มเวลาหิวตอนดึกๆหรือเวลาไม่สบายที่มาเลเซียนำไปบวดกับเม็ดสาคูทานเป็นของหวานบางทีก็ใช้แทนแป้งพิซซ่าโดยทำหน้าพิซซ่าป้ายบนกาปายแล้วรับประทานได้โดยไม่ต้องอบอีก

แม้ว่าร้านดั้งเดิมทั้งสองร้านจะเลิกกิจการไปโดยไม่ได้ถ่ายทอดสูตรให้ผู้ใดแต่ชาวสตูลรุ่นหลังก็สามารถถอดรหัสขนมอบกรอบยอดนิยมนี้ได้ไม่ห่างจากสูตรดั้งเดิมนัก.สามารถหาซื้อโรตีกาปายได้ที่ร้านโกเส็ง-สินทวี/ยิ้มพานิช กับร้านขายขนมแห้งของโกสุ่น-จี๊ฮ่องสองพี่น้องในตลาดสดเทศบาลเมืองฯ และที่ร้านขายขนมตรงหัวมุมสามแยกบ้านควนฝั่งเดียวกับร้านปัสมอสโซเฟียอีกทั้งสามารถสั่งซื้อได้โดยตรงกับกลุ่มแม่บ้านวิสาหกิจชุมชนบ้านเกตรีผู้ผลิตได้อีกด้วย

_____________________

*ข้อมูลจากเอกสารประชาสัมพันธ์ส่งเสริมการขายของร้าน Loong Nam , 213 Jalan Hutton, George Town, Penang, Malaysia